Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca Sędzia SR A. B.

Protokolant starszy sekretarz sądowy M. R.

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2017 roku w Łodzi

sprawy w powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w K.

przeciwko Instytutowi Centrum (...) w Ł.

na skutek sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 21 lipca 2016 roku wydanego w sprawie II Nc 886/16

o zapłatę

1.  zasądza od Instytutu Centrum (...) w Ł. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w K. kwotę 1.661,23 zł (jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt jeden złotych i 23/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

a)  od kwoty 118,63 zł (sto osiemnaście złotych i 63/100) od dnia 11 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty,

b)  od kwoty 1.542,60 zł (jeden tysiąc pięćset czterdzieści dwa złote i 60/100) od dnia 4 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 17.093,87 zł (siedemnaście tysięcy dziewięćdziesiąt trzy złote i 87/100) z tytułu należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 lipca 2016 roku do dnia zapłaty oraz w zakresie żądania zapłaty kwoty 36,03 zł (trzydzieści sześć złotych i 3/100) z tytułu skapitalizowanych odsetek;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od Instytutu Centrum (...) w Ł. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w K. kwotę 4.074,79 zł (cztery tysiące siedemdziesiąt cztery złote i 79/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygnatura akt II C 575/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 4 lipca 2016 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w K., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, aby pozwany Instytut Centrum (...) w Ł. zapłacił na jej rzecz kwotę 21.574,79 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania według norm przepisanych, w tym 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu podniesiono, że w strony łączyły dwie umowy dostawy o numerach (...) i (...), a nadto, do majątku powódki weszły w drodze aportu zobowiązania wynikające z zawartej między A. W. (...), a pozwanym umowy numer (...), przedłużonej aneksem. Do każdej z umów wystawiane były faktury VAT. Na kwotę dochodzoną pozwem składają się: 17.212,50 zł tytułem należności głównych wynikających z faktur VAT numer: (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 4.592,70 zł, (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 7.257,60 zł, (...) z dnia 12 lutego 2016 roku na kwotę 4.428 zł, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł, (...) z dnia 19 lutego 2016 roku na kwotę 373,68 zł. Nadto, powód wskazał, że dochodzi kwoty 1.588,81 zł tytułem skapitalizowanych odsetek w wysokości odsetek za zwłokę określonej na podstawie art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku ordynacja podatkowa za okres od dnia wymagalności do dnia zapłaty lub do dnia poprzedzającego wytoczenie powództwa od kwot: 240,84 zł z faktury (...) za okres od 9 lutego 2016 roku do 24 maja 2016 roku w kwocie 5,60 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 9 lutego 2016 roku do 24 maja 2016 roku w kwocie 102,88 zł, 4.614,84 zł z faktury (...) za okres od 13 lutego 2016 roku do 24 maja 2016 roku w kwocie 103,17 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 18 lutego 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 113,55 zł, 240,84 zł z faktury (...) za okres od 18 lutego 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 6,18 zł, 186,84 zł z faktury (...) za okres od 23 lutego 2016 roku do 24 maja 2016 roku w kwocie 3,77 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 27 lutego 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 104,82 zł, 186,84 zł z faktury (...) za okres od 04 marca 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 4,18 zł, 170,64 zł z faktury (...) za okres od 15 kwietnia 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 3,40 zł, 1.609,20 zł z faktury (...) za okres od 15 kwietnia 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 32,10 zł, 240,84 zł z faktury (...) za okres od 15 kwietnia 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 4,80 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 17 marca 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 86,38 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 17 marca 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 86,38 zł, 12.765,60 zł z faktury (...) za okres od 17 marca 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 249,02 zł, 13.478,40 zł z faktury (...) za okres od 26 marca 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 236,33 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 2 kwietnia 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 70,85 zł, 240,84 zł z faktury (...) za okres od 2 kwietnia 2016 roku do 13 czerwca 2016 roku w kwocie 3,85 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 10 kwietnia 2016 roku do 30 czerwca 2016 roku w kwocie 79,58 zł, 790,99 zł z faktury (...) za okres od 12 kwietnia 2016 roku do 30 czerwca 2016 roku w kwocie 13,87 zł, 4.428 zł z faktury (...) za okres od 19 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 73,76 zł, 186,84 zł z faktury (...) za okres od 21 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 3,03 zł, 186,84 zł z faktury (...) za okres od 21 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 3,03 zł, 186,84 zł z faktury (...) za okres od 21 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 3,03 zł, 7.257,60 zł z faktury (...) za okres od 22 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 116,12 zł, 4.592,70 zł z faktury (...) za okres od 22 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 73,48 zł, 373,68 zł z faktury (...) za okres od 26 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku w kwocie 5,65 zł.

Nadto, żądał zapłaty rekompensaty stanowiącej równowartość zryczałtowanego odszkodowania w kwocie 40 Euro, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, przeliczonego po średnim kursie ogłoszonym przez NBP ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne ujęte w:

- fakturach VAT nr (...) (jedna dostawa) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r.) w kwocie 177,62 zł;

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r.) w kwocie 177,62 zł,

- fakturach VAT nr (...) (jedna dostawa) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r.), w kwocie 177,62

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r.) w kwocie 177,62 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 stycznia 2016 r.) w kwocie 177,62 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 lutego 2016 r.) w kwocie 174,36 zł,

- fakturach VAT (...) (jedna dostawa) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 29 lutego 2016 r.) w kwocie 174,36 zł,

- fakturach VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturach VAT nr (...) (jedna dostawa) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturze VAT nr (...) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł,

- fakturach VAT nr (...) (jedna dostawa) stało się wymagalne (tj. 4, (...) za 1 Euro - Tabela nr (...) z dnia 31 marca 2016 r.) w kwocie 170,74 zł, łącznie 2.773,48 zł.

(pozew k. 2-6v)

W dniu 21 lipca 2016 roku referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym w całości uwzględnił żądanie pozwu. Odpis nakazu doręczono pozwanemu w dniu 1 sierpnia 2016 roku.

(nakaz zapłaty k. 64, dowód doręczenia k.65)

W piśmie procesowym z dnia 3 sierpnia 2016 roku strona powodowa cofnęła pozew bez zrzeczenia się roszczenia co do kwoty 934,20 zł tytułem należności głównych oraz 2,45 zł skapitalizowanych odsetek wraz z dochodzonymi od niej odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz wniosła o uchylenie w powyższym zakresie nakazu zapłaty z dnia 21 lipca 2016 roku. Wyjaśniono, iż cofnięcie pozwu nastąpiło na skutek zapłacenia przez pozwanego należności wynikających z faktur: (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 19 lutego 2016 roku w dniu 21 czerwca 2016 roku. Na kwotę dochodzoną pozwem składają się: 16.278,30 zł tytułem niezapłaconych faktur, 1.586,36 zł tytułem skapitalizowanych w pozwie odsetek, 2.773,48 zł tytułem rekompensat.

(pismo k. 66-66v)

W dniu 12 sierpnia 2016 roku pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zaskarżył nakaz zapłaty w całości wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania ewentualnie na zasadzie art. 102 k.p.c. o nieobciążanie strony pozwanego kosztami. Podniósł, iż dokonał zapłaty na rzecz powoda kwot: 9.470,52 zł - w dniu 24 maja 2016 roku; 51.073,20 zł - w dniu 10 czerwca 2016 roku; 8.821,44 zł - w dniu 21 czerwca 2016 roku; 5.218,99 zł - w dniu 30 czerwca 2016 roku; 16.278,30 zł - w dniu 10 sierpnia 2016 roku. Zobowiązania z faktur (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku, (...) z dnia 19 lutego 2016 roku zostały uiszczone w całości w dniu 21 czerwca 2016 roku. Ponadto, w dniu 10 sierpnia 2016 roku pozwany dokonał zapłaty kwoty 16.278,30 zł, wynikającej z faktur VAT: (...) na kwotę 4.428,00 zł; (...) na kwotę 7.257,60 zł oraz (...) na kwotę 4.592,70 zł. W konsekwencji pozwany dokonał zapłaty wszystkich kwot wynikających z faktur objętych pozwem. Zdaniem pozwanego powód błędnie wskazał, jakoby odsetki za opóźnienie winny być liczone do dnia uznania na rachunku bankowym powoda w wysokości równej stopie procentowej, o której mowa w art. 56 par. 1 Ordynacji Podatkowej. Zgodnie z postanowieniami umów zawartych między stronami za dzień zapłaty uważa się datę obciążenia rachunku bankowego pozwanego i tylko do dnia następującego po tym dniu mogą być liczone odsetki za opóźnienie, a wysokość odsetek równa jest wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie wynikających z k.c., a więc 7% w skali roku. Pozwany wniósł o oddalenie pozwu w zakresie odsetek powołując się na szczególne okoliczności związane z sytuacją pozwanego.

Podniósł, iż opóźnienie w regulowaniu wymagalnych zobowiązań, w tym wobec powódki, wynika ze złej sytuacji finansowej służby zdrowia i utraty płynności finansowej przez pozwanego. Narastające zadłużenie z różnych tytułów zmusiło pozwanego do podjęcia działań restrukturyzacyjnych, mających na celu m.in. zawarcie porozumień z wierzycielami. Działalność prowadzona przez pozwanego nie jest nastawiona na zysk. Większa część środków finansowych, jakimi dysponuje pozwany, to środki na realizację polityki zdrowotnej przekazywane Instytutowi przez NFZ. Umowy z NFZ nie pokrywają rzeczywistych kosztów świadczonych usług. Podkreślił, że obecne zadłużenie pozwanego przekracza 324 miliony zł. Uzyskana w 2016 roku pożyczka z Ministerstwa Skarbu Państwa w wysokości 100 mln zł nie wystarczyła na likwidację zadłużenia pozwanego ani nie wpłynęła na uzyskanie płynności finansowej pozwanego. Pozwany zakwestionował także żądanie rekompensaty za odzyskiwanie należności. Wskazał, że żądanie powoda o zwrot kosztów postępowania przewyższających równowartość 40 euro wyłącza uprawnienie powoda do dochodzenia kwoty w wysokości 2.773,48 zł.

(sprzeciw k. 69-75)

W piśmie procesowym z dnia 17 października 2016 roku pełnomocnik powoda cofnął pozew w zakresie kwoty 16.159,67 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty bez zrzeczenia się roszczenia. Podtrzymał żądanie pozwu w zakresie kwoty 4.478,47 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot: 4.359,84 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i 118,63 zł od dnia 11 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 4.800 zł oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu podniesiono, iż wpłata dokonana przez pozwanego w dniu 10 sierpnia 2016 roku w kwocie 16.278,30 zł została w pierwszej kolejności zarachowana na odsetki liczone od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, które wynosiły 118,63 zł (odsetki za okres od dnia 4 lipca 2016 roku do 10 sierpnia 2016 roku z faktur: (...), (...) i (...)). W pozostałym zakresie co do kwoty 16.159,67 zł powód zarachował wpłatę na należność główną wynikającą z faktur (...), które zostały spłacone w całości oraz roszczenie wynikające z faktury (...) zostało spłacone do wysokości 4.474,07 zł. Powód uznał twierdzenia pozwanego co do terminu spełnienia zobowiązania. Powód cofnął pozew co do skapitalizowanych odsetek liczonych za faktury zapłacone przez pozwanego 10 czerwca 2016 roku, których wpłata wpłynęła na konto powoda 13 czerwca 2016 roku ( (...) z dnia 14 grudnia 2015 r., (...) z dnia 14 grudnia 2015 r., (...) z dnia 23 grudnia 2015 r., (...) z dnia 29 grudnia 2015 r., (...) z dnia 7 stycznia 2016 r., (...) z dnia 7 stycznia 2016 r., (...) z dnia 7 stycznia 2016 r., (...) z dnia 11 stycznia 2016 r., (...) z dnia 11 stycznia 2016 r., faktura VAT nr (...) z dnia 27 stycznia 2016 r., (...) z dnia 27 stycznia 2016 r.). Odsetki od tych faktur od dnia 11 czerwca 2016 r. do 13 czerwca 2016 r. wynoszą 33,58 zł. Powód cofnął pozew bez zrzeczenia się roszczenia co do kwoty 16.190,13 zł (16.156,55 zł + 33,58 zł), wraz z przysługującymi od niej odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Na dochodzone roszczenie składa się: kwota 118,63 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej wynikające z faktury VAT nr (...) wraz z odsetkami ustawowymi od 11 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty, kwota 1.586,36 zł z tytułu skapitalizowanych w pozwie odsetek, z liczonymi od nich odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwota 2.773,48 zł z tytułu tzw. rekompensat, z liczonymi od nich odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

(pismo pełnomocnika powoda k. 121-124)

W piśmie procesowym z dnia 17 lutego 2017 roku pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie na rzecz powoda kwoty 4.444,89 zł na którą składają się: 116,18 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej wynikającej z faktury VAT nr (...) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty, 1.555,23 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek w pozwie z liczonymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, 2.773,48 zł z tytułu tzw. rekompensat, z liczonymi od nich odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód cofnął pozew co do kwoty 16.193,25 zł (16.159,67 zł + 33,58 zł), wraz przysługującymi od niej odsetkami za opóźnienie.

(pismo pełnomocnika powoda k. 150-150v)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej pozostawał w stałych stosunkach gospodarczych z pozwanym. Strony łączyły umowy: numer (...) z dnia 3 lipca 2015 roku, numer (...) z dnia 25 listopada 2015 roku oraz (...) z dnia 3 grudnia 2013 roku, należności z której weszły do majątku powoda w drodze aportu na mocy umowy z dnia 1 kwietnia 2015 roku. Na mocy tych umów powód zobowiązany był do dostawy materiałów i sprzętu medycznego pozwanemu za wynagrodzeniem. Zgodnie z § 2 umów zamówienie miało być realizowane sukcesywnie w okresie 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy, na podstawie zamówień częściowych. Zapłata wynagrodzenia miała nastąpić przelewem na konto Wykonawcy w terminie 60 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury VAT (§ 7 ust. 1 umowy z dnia 3 grudnia 2013 roku; § 4 ust. l umowy z dnia 25 lutego 2015 roku, § 4 ust. 1 umowy z dnia 3 lipca 2015 roku). W przypadku przekroczenia terminu płatności Wykonawca miał prawo naliczyć odsetki ustawowe (§ 7 ust. 4 umowy z dnia 3 grudnia 2013 roku; § 4 ust. 3 umowy z dnia 25 lutego 2015 roku, § 4 ust. 4 umowy z dnia 3 lipca 2015 roku). Za dzień płatności uznano datę obciążenia rachunku bankowego Zamawiającego (§ 7 ust. 5 umowy z dnia 3 grudnia 2013 roku, § 4 ust. 4 umowy z dnia 25 lutego 2015 roku, § 4 ust. 3 umowy z dnia 3 lipca 2015 roku).

(kserokopie umów k. 16-17v, k. 20-21v, k. 28-33, kserokopia aktu notarialnego k. 25-27).

Na podstawie umów dostawy powód wystawiał faktury VAT. Pozwany nie zapłacił powodowi należności za sprzedane i dostarczone produkty w terminach wskazanych w otrzymanych od powoda fakturach VAT oraz wynikających z powołanych wyżej postanowień umów.

(bezsporne)

Powód wystawił następujące faktury VAT: (...) z dnia 5 lutego 2016 roku na kwotę 790,99 zł z terminem płatności 8 kwietnia 2016 roku zapłaconą 30 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 4.592,70 zł z terminem zapłaty 16 kwietnia 2016 roku zapłacona w dniu 10 sierpnia 2016 roku do kwoty 4.474,07 zł, (...) z dnia 11 stycznia 2016 roku na kwotę 12.765,60 zł z terminem płatności 11 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 20 stycznia 2016 roku na kwotę 13.478,40 zł z terminem płatności 20 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 7.257,60 zł z terminem płatności 16 kwietnia 2016 roku zapłaconą w dniu 10 sierpnia 2016 roku , (...) z dnia 3 grudnia 2015 roku na kwotę 240,84 zł z terminem płatności 2 lutego 2016 roku zapłaconą 24 maja 2016 roku, (...) z dnia 3 grudnia 2015 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 2 lutego 2016 roku zapłaconą 24 maja 2016 roku, (...) z dnia 9 grudnia 2015 roku na kwotę 4.614,84 zł z terminem zapłaty 8 lutego 2016 roku zapłaconą 24 maja 2016 roku, (...) z dnia 14 grudnia 2015 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 13 lutego 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 14 grudnia 2015 roku na kwotę 240,84 zł z terminem zapłaty 13 lutego 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 17 grudnia 2015 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 16 lutego 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 23 grudnia 2015 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 22 lutego 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 29 grudnia 2015 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 28 lutego 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 7 stycznia 2016 roku na kwotę 170,64 zł z terminem zapłaty 8 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 7 stycznia 2016 roku na kwotę 1.609,20 zł z terminem zapłaty 8 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 7 stycznia 2016 roku na kwotę 240,84 zł z terminem zapłaty 8 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 11 stycznia 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 12 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 11 stycznia 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 12 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 27 stycznia 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 28 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 27 stycznia 2016 roku na kwotę 240,84 zł z terminem zapłaty 28 marca 2016 roku zapłaconą 13 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 4 lutego 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 5 kwietnia 2016 roku zapłaconą 30 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 12 lutego 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 15 kwietnia 2016 roku zapłaconą w dniu 10 sierpnia 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 16 kwietnia 2016 roku, zapłacona w dniu 21 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 16 kwietnia 2016 roku, zapłacona w dniu 21 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 16 kwietnia 2016 roku, zapłacona w dniu 21 czerwca 2016 roku, (...) z dnia 19 lutego 2016 roku na kwotę 373,68 zł z terminem zapłaty 20 kwietnia 2016 roku, zapłacona w dniu 21 czerwca 2016 roku.

(kserokopie faktur k. 18 – 19, k. 22-24, kserokopie faktur k. 34-54, potwierdzenia wpłat k. 55-57, k. 83-87) .

Pismem z dnia 23 czerwca 2016 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 23.648,73 zł na którą składały się: 22.431,49 zł tytułem należności wynikających z faktur VAT: (...) z dnia 4 lutego 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 9 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 5 lutego 2016 roku na kwotę 790,99 zł z terminem zapłaty 11 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 12 lutego 2016 roku na kwotę 4.428 zł z terminem zapłaty 18 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 20 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 20 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 15 lutego 2016 roku na kwotę 186,84 zł z terminem zapłaty 20 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 7.257,60 zł z terminem płatności 21 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 16 lutego 2016 roku na kwotę 4.592,70 zł z terminem zapłaty 21 kwietnia 2016 roku, (...) z dnia 19 lutego 2016 roku na kwotę 373,68 zł z terminem zapłaty 25 kwietnia 2016 roku oraz kwoty 1.217,24 zł skapitalizowanych odsetek . (kserokopia wezwania do zapłaty z potwierdzeniem nadania k. 58-59)

Pozwany dokonał zapłaty na rzecz powoda kwot:

1). 9.470,52 zł - w dniu 24 maja 2016 roku;

2). 51.073,20 zł - w dniu 10 czerwca 2016 roku,

3). 8.821,44 zl - w dniu 21 czerwca 2016 roku,

4). 5.218,99 zł - w dniu 30 czerwca 2016 roku,

5). 41 16.278,30 zł - w dniu 10 sierpnia 2016 roku,

6). w dniu 10 sierpnia 2016 roku kwoty 16.278,30 zł.

(potwierdzenia wpłat k. 55-57, k. 83-87)

Pozwany Instytut znajduje się w bardzo trudnej sytuacji finansowej, w 2015 roku był zadłużony na łączną kwotę ok. 248 milionów złotych. Dane dotyczące zobowiązań Instytutu bez rezerw i rozliczeń międzyokresowych na dzień 31 stycznia 2016 roku wynoszą 324.985.858,61zł ( w tym niewykorzystana pożyczka z Ministerstwa Skarbu Państwa w kwocie 14.006.954,98zł). Pozwany podjął działania restrukturyzacyjne, a od 2015 roku wdraża program naprawczy. Proces restrukturyzacji ze względu na specyfikę działalności jednostki jest rozłożony w czasie.

Według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku pozwany posiadał środki pieniężne w kasie i na rachunkach w wysokości 10.097.936,71 zł. Jego przychody netto ze sprzedaży w 2015 roku wyniosły 210.008.423,85 zł, pozostałe przychody operacyjne – 28.893.707,98 zł, a przychody finansowe 178.256,24 zł. Koszty działalności operacyjnej pozwanego wyniosły 214.087.940,54 zł (w tym: amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia oraz pozostałe koszty rodzajowe).

( bilans na dzień 31 grudnia 2015 roku k. 101-102, rachunek zysków i strat k. 103-104, k. 107,k. 114 rachunek przepływów pieniężnych k. 105, k. 109 bilans na dzień 31 grudnia 2014 r., k. 106, zestawienie zmian w kapitale k. 108, zmiany składników aktywów trwałych k. 110,k. 11, bilans na dzień 31 grudnia 2013 r., k. 112-113, pismo k. 97-100)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powód ostatecznie żądał od pozwanego zapłaty kwoty 4.444,89 zł na którą składają się: 116,18 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej wynikającej z faktury VAT nr (...) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty, 1.555,23 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek w pozwie z liczonymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, 2.773,48 zł z tytułu tzw. rekompensat, z liczonymi od nich odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód cofnął pozew co do kwoty 934,20 zł tytułem należności głównych oraz 2,45 zł skapitalizowanych odsetek wraz z dochodzonymi od niej odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz w zakresie kwoty 16.193,25 zł (16.159,67 zł + 33,58 zł), wraz przysługującymi od niej odsetkami za opóźnienie.

Między stronami bezsporny jest fakt dostarczania przez powódkę pozwanemu wyrobów medycznych zgodnie z zamówieniami. Pozwany nie kwestionował, że nieregularnie spłacał należności wynikające z poszczególnych faktur. Z ustaleń poczynionych w sprawie wynika, iż wpłata dokonana przez pozwanego w dniu 10 sierpnia 2016 roku w kwocie 16.278,30 zł została w pierwszej kolejności zarachowana na odsetki liczone od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, które wynosiły 118,63 zł (odsetki za okres od dnia 4 lipca 2016 roku do 10 sierpnia 2016 roku z faktur: (...), (...) i (...)). W pozostałym zakresie co do kwoty 16.159,67 zł powód zarachował wpłatę na należność główną wynikającą z faktur (...), które zostały spłacone w całości oraz roszczenie wynikające z faktury (...) zostało spłacone do wysokości 4.474,07 zł. Wobec czego zasadne jest żądanie powoda zasądzenia na jego rzecz kwoty 118,63 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej wynikającej z faktury VAT (...). Sąd nie znalazł podstaw aby zakwestionować sposób zarachowania przez stronę powodową wpłaty pozwanego z dnia 10 sierpnia 2016 roku.

Ze względu na skuteczne cofnięcie powództwa pozostałej części należności głównej, zakres okoliczności spornych istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszego procesu został zawężony do zasadności żądania zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie oraz rekompensaty za koszty odzyskania wierzytelności w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 684).

Stosownie do brzmienia art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast w myśl § 2 przywołanego przepisu, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Powyższa regulacja uprawnia do stwierdzenia, iż świadczenie odsetkowe jest należne wierzycielowi niezależnie od winy dłużnika, a zatem dla wykazania zasadności roszczenia in concreto wystarczy udowodnienie, iż dłużnik był obowiązany do świadczenia pieniężnego, którego nie wykonał w terminie. Odpowiedzialność dłużnika z tytułu odsetek ma więc charakter zobiektywizowany, bowiem dla jego bytu obojętne jest, czy dłużnik popadł w opóźnienie zwykłe czy też w opóźnienie kwalifikowane, zawinione czyli w zwłokę ( zob. K. Zagrobelny „Komentarz. Kodeks cywilny.” pod red. E.Gniewka Warszawa 2014). Dłużnik nie może się zwolnić z obowiązku zapłaty odsetek przez wykazanie, że nie ponosi odpowiedzialności za okoliczności, które spowodowały opóźnienie ( np. wyrok Sądu Najwyższego z 23 marca 1977 roku, II CR 63/77, PUG 1977 rok, Nr 8-9, Kodeks cywilny. Komentarz.” pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2011 rok). Reżim odpowiedzialności dłużnika jest tu bardzo surowy (odpowiedzialność ma charakter tak zwanej odpowiedzialności absolutnej), ponieważ dłużnik nie może uwolnić się od niej ani przez ekskulpację, ani przez powołanie się na okoliczności egzoneracyjne. Odsetki należą się za cały czas opóźnienia, począwszy od dnia wymagalności długu ( por. A. Janiak, glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 28 maja 1999 roku, III CKN 196/98, OSP 2000 rok, Nr 7-8, poz. 115, Kodeks cywilny. Komentarz.” pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2011 rok).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, w brzmieniu przed dniem 1 stycznia 2016 roku (Dz. U. z 2013r., poz. 403), które na podstawie art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy w terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy Kodeks cywilny, oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1830), który należy stosować w przedmiotowej sprawie - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych – odsetki w wysokości odsetek za zwłokę określone w art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja Podatkowa. Stosowanie zapisów umownych w tym zakresie (w tym § 7 ust. 4 umowy z dnia 3 grudnia 2013 roku; § 4 ust. 3 umowy z dnia 25 lutego 2015 roku, § 4 ust. 4 umowy z dnia 3 lipca 2015 roku) było wyłączone na mocy przepisu art. 13 powołanej powyżej ustawy. Stanowisko pozwanego w tym zakresie uznać należało za chybione.

Zgodnie z powołanymi powyżej regulacjami, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie, 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie – należą mu się tzw. „odsetki podatkowe”.

Skapitalizowane odsetki od dnia wymagalności (patrz: pierwsza z dat przyjętych w poniższym rozliczeniu do wyliczeń przez Sąd to data wymagalności, która została wskazana przez stronę powodową) do dnia zapłaty od poszczególnych faktur (według treści umów wiążących strony) wynoszą:

- (...) za okres od 8 lutego 2016 roku (data wymagalności) do 24 maja 2016 roku (data zapłaty) – 5,59 zł,

- (...) za okres od 8 lutego 2016 roku (data wymagalności) do 24 maja 2016 roku (data zapłaty) - 102,87 zł,

- (...) za okres od 12 lutego 2016 roku (data wymagalności) do 24 maja 2016 roku (data zapłaty)– 103,17 zł,

- (...) za okres od 17 lutego 2016 roku (jak wyżej, itd.) do 13 czerwca 2016 roku (jak wyżej, itd.) – 110,63 zł,

- (...) za okres od 17 lutego 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 6,01 zł,

- (...) za okres od 22 lutego 2016 roku do 24 maja 2016 roku - 3,76 zł,

- (...) za okres od 26 lutego 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 101,90 zł,

- (...) za okres od 03 marca 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 4,05 zł,

- (...) za okres od 14 kwietnia 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 2,13 zł,

- (...) za okres od 14 kwietnia 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 20,10 zł,

- (...) za okres od 14 kwietnia 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku - 3 zł,

- (...) za okres od 16 marca 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku - 83,46 zł,

- (...) za okres od 16 marca 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 83,46 zł,

- (...) za okres od 16 marca 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 240,62 zł,

- (...) za okres od 25 marca 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 227,47 zł,

- (...) za okres od 1 kwietnia 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 67,93 zł,

- (...) za okres od 1 kwietnia 2016 roku do 10 czerwca 2016 roku – 3,69 zł,

- (...) za okres od 9 kwietnia 2016 roku do 30 czerwca 2016 roku – 77,64 zł, (z uwagi na przypadający termin zapłaty w sobotę okres został przesunięty na poniedziałek)

- (...) za okres od 11 kwietnia 2016 roku do 30 czerwca 2016 roku – 13,86 zł,

- (...) za okres od 18 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku -73,76 zł,

- (...) za okres od 20 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 2,53 zł,

- (...) za okres od 20 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 2,53 zł,

- (...) za okres od 20 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 2,53 zł,

- (...) za okres od 21 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 116,12 zł,

- (...) za okres od 21 kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 73,48 zł,

- (...) za okres od 5kwietnia 2016 roku do 3 lipca 2016 roku – 4,66 zł.

Łączna kwota należnych odsetek do dnia wytoczenia powództwa wynosi 1.542,60 zł. W zakresie sposobu obliczenia przez Sąd kwoty globalnej odsetek należnych na rzecz strony powodowej należy poczynić kilka uwag. Po pierwsze, strona powodowa w nieuprawniony sposób dokonała w sporządzanym przez nią wyliczeniu odsetek zaokrąglenia każdorazowo ich wysokości do pełnych groszy w górę, co jest działaniem nieuprawnionym, gdyż brak jest ku temu podstawy prawnej. Zaokrąglenie to powinno nastąpić do pełnych groszy, ale w dół. Po drugie, terminy wymagalności poszczególnych kwot Sąd przyjął za żądaniem pozwu, pomimo faktu, iż załączonych do pozwu faktur wynikała inna (wcześniejsza) data wymagalności poszczególnych kwot z poszczególnych faktur. W tym zakresie brak jest możliwości kwestionowania przez Sąd zakresu i sposobu sformułowania żądania pozwu przez stronę powodową. Jeśli powód chciał przyjąć w złożonym przez siebie pozwie, inną datę początkową naliczania odsetek, miała ku temu pełne prawo. Sąd nie wychodził poza żądanie pozwu w tym zakresie.

Jak wskazano we wcześniejszych rozważaniach, dłużnik jest obowiązany do zapłaty odsetek za opóźnienie niezależnie od swojej winy. W świetle powyższego wymaga podkreślenia, że stanowisko strony pozwanej powołujące się na trudną sytuację finansową Instytutu (...), należy ocenić jako chybione w świetle obowiązku zapłaty odsetek, bowiem odwołuje się ono de facto do przesłanki braku winy dłużnika w terminowym spełnieniu świadczenia, irrelewantnej dla powstania obowiązku odsetkowego. Odmówienie zasadności roszczeniu powódki w zakresie dochodzonych odsetek stanowiłoby niedopuszczalne ograniczenie prawa podmiotowego powoda do żądania wyrażonego wartością odsetek „odszkodowania” za czasowe pozbawienia możliwości korzystania z należnego mu kapitału. Dlatego też Sąd uwzględnił żądanie pozwu w zakresie tych odsetek (punkt 1 wyroku).

Przepis art. 482 § 1 k.c. ustanawia dopuszczalność żądania odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek (zarówno kapitałowych, jak i odsetek za opóźnienie) od chwili wytoczenia o nie powództwa ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12 lutego 1992 r., I ACr 31/92, OSA 1992, z. 7, poz. 62). Dopuszczalność ta jest niezależna od uprzedniego porozumienia się stron w tym przedmiocie ( wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2005 r., IV CK 162/05, LEX nr 186899). Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 18 maja 1994 r. ( III CZP 70/94, OSNC 1994, nr 11, poz. 220) jeżeli strony nie umówiły się inaczej, odsetki od odsetek należy liczyć od dnia wytoczenia powództwa o odsetki.

Ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 118,63 zł zasądzono zatem od dnia 11 sierpnia 2016 roku czyli od czyli od dnia następnego po dniu zapłaty przez pozwanego części należności z faktury VAT (...). Z kolei w zakresie kwoty 1.542,60 zł ustawowe odeski za opóźnienie zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 4 lipca 2016 roku, czyli od daty wniesienia pozwu.

Na uwzględnienie nie zasługiwało natomiast zgłoszone przez powódkę roszczenie o zapłatę o kwoty 2.773,48 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskania wierzytelności wraz z odsetkami za opóźnienie.

Ustawa z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 403) wprowadziła do polskiego porządku prawnego nowy instrument, którego celem jest zwrot wierzycielowi kosztów, które poniósł w związku z dochodzeniem należnej mu od dłużnika kwoty. W art. 10 przywołanej ustawy (w brzmieniu obowiązującym – stosownie do treści art. 55 ust. 2 ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (…) Dz.U. z 2015r poz. 1830 - przed dniem 1 stycznia 2016 roku przewidziano, iż od dnia nabycia przez wierzyciela uprawnienia do naliczania odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie należności wynikającej z umowy przysługiwać mu będzie, bez konieczności wezwania, kwota tak zwanej stałej rekompensaty w wysokości, wyrażonej w złotych, równowartości kwoty 40 euro, obliczonej według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. W przypadku, gdy koszty odzyskania należności, czyli wydatki, które poniósł wierzyciel dochodząc należnej mu kwoty, przekroczą kwotę stałej rekompensaty, wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia na drodze sądowej zwrotu wszelkich wydatków, jakie poniósł w związku z próbą odzyskania należności, w tym kosztów postępowania sądowego (art. 10 ust. 2 cytowanej ustawy). Powyższe uprawnia do stwierdzenia, że w wypadku dochodzenia przez wierzyciela zapłaty rekompensaty w wysokości przekraczającej kwotę 40 euro, nie może on już żądać dodatkowo zapłaty stałej rekompensaty, na co wskazuje nie tylko wykładnia językowa, lecz również interpretacja systemowa. We współczesnej cywilistyce nie budzi bowiem wątpliwości stanowisko, iż podczas kompensacji uszczerbku majątkowego niedopuszczalne jest przyznanie odszkodowania przenoszącego wartość samej szkody, gdyż doprowadziłoby to do bezpodstawnego wzbogacenia wierzyciela. Wymaga wskazania, iż roszczenie z art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych stanowi w istocie zryczałtowane odszkodowanie należne wierzycielowi z tytułu konieczności podjęcia czynności zmierzających do uzyskania płatności od dłużnika, a więc gdy koszty poniesione przez wierzyciela przewyższają kwotę stałej rekompensaty – nie jest możliwe żądanie zapłaty dodatkowo, obok rzeczywiście poniesionych kosztów, kwoty 40 euro, ponieważ byłoby to niezasadne świadczenie ponad uszczerbek wierzyciela.

W ocenie Sądu orzekającego, treść art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych brzmieniu przed 1 stycznia 2016 roku nie pozwala na dokonanie innej interpretacji, jest ona bowiem w tym zakresie jasna. Wykładnia prowadząca do wyniku, iż zasądzone koszty postępowania winny zostać powiększone o kwotę równowartości 40 Euro, nawet jeśli przekraczają te kwotę byłaby wykładnią contra legem. Poglądu tego w żadnym razie nie podważają rozważania przeprowadzone w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego wydanej w sprawie III CZP 95/15, które odnosiły się do innego zagadnienia, a mianowicie czy rekompensata należy się wierzycielowi niezależnie od tego czy wykazał od istnienie szkody w postaci poniesionych przez niego kosztów windykacji. Podobne stanowisko zajmował już również Sąd Okręgowy w Łodzi, miedzy innymi w wyroku wydanym w sprawie III Ca 485/16.

Niezależnie od oceny prawidłowości implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/EU z dnia 16 lutego 2011 roku, w świetle powyższego, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie dochodzenie przez powódkę zwrotu kosztów postępowania przewyższających równowartość stałej rekompensaty wyłącza uprawnienie powódki do żądania równowartości 40 euro, a zatem w tym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

W toku niniejszego postępowania powódka cofnęła pozew bez zrzeczenia się roszczenia w zakresie łącznej kwoty 17.093,87 zł z tytułu należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 lipca 2016 roku do dnia zapłaty oraz w zakresie żądania zapłaty kwoty 36,03 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek (2,45 zł i 33,58 zł) ze względu na jej uiszczenie przez stronę pozwaną, dlatego co do tej kwoty Sąd na podstawie art.203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie orzekając jak w punkcie 2 wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Pozwany w przypadku uwzględnienia powództwa żądał, aby nie obciążać go kosztami postępowania z uwagi na trudną sytuację materialną w oparciu o przepis art. 102 k.p.c.

Przepis art. 102 k.p.c. ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu; jest rozwiązaniem szczególnym, niepodlegającym wykładni rozszerzającej, wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności. Nie konkretyzuje on pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawiając ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi (por. m.in. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, LEX nr 7366).

Sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak to, w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór (wyr. SN z 19.5.2006 r., III CK 221/05, L.).Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy, „zastosowanie przez sąd art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należą zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego” ( postanowienie Sądu Najwyższego z 14.01.1974 r., sygn. akt II CZ 223/73).

W niniejszej sprawie zarówno powódka jak i pozwany uczestniczą w obrocie gospodarczym, rynkowym. Pozwany jest zobligowany do prowadzenia działalności planowej, ukierunkowanej na racjonalne gospodarowanie powierzonym mu mieniem, mimo braku celu w postaci uzyskiwania zysku. Pozwany, wobec swojej roli do jakiej został powołany, a także wobec faktu uczestniczenia w życiu gospodarczym powinien dochować należytej staranności podczas prowadzenia swoich spraw i zabezpieczyć środki pieniężne na zapłatę zaciągniętych zobowiązań. Pozwany uczestniczy w obrocie cywilnoprawnym na takich samych zasadach jak każdy inny podmiot. Zasada równości stron stosunków cywilnoprawnych sprawia, że ich interesy winny podlegać identycznej ochronie prawnej. Pozwany powinien, więc ponosić skutki własnych działań i zaniechań w takim samym zakresie jak każdy inny podmiot uczestniczący w gospodarczym obrocie cywilnoprawnym. W szczególności, pozwany nie może się skutecznie tłumaczyć z niewykonania zaciągniętych zobowiązań swoją trudną sytuacją majątkową. Zwrócić należy uwagę, że kontrahenci pozwanego również prowadzą działalność gospodarczą, a zatem opóźnienie w otrzymaniu zapłaty od pozwanego może przyczynić się do znaczącego pogorszenia się sytuacji finansowej kontrahentów pozwanego, co może skutkować utratą płynności finansowej tych podmiotów. Sąd pamięta o tym, że pozwany realizuje cele publicznoprawne, ale nie czyni przecież tego w sposób charytatywny, lecz w sposób odpłatny.

Należy pamiętać, że powód prowadzi działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu produktów medycznych oraz, że odbiorcami jego usług są przede wszystkim szpitale. W sytuacji, w której każdy szpital nie regulujący należności w terminie, byłby po wszczęciu postępowania sądowego zwalniany od obowiązku uiszczania należnych odsetek oraz kosztów procesu, prowadziłoby to do sytuacji, w której powodowie byliby stale narażani na straty. Zwalnianie przez sądy szpitali od obowiązku uiszczania kosztów procesu stawiałoby powodów w gorszej sytuacji niż innych przedsiębiorców świadczących różne usługi swoim kontrahentom, a tym samym naruszałoby zasadę wolnego rynku i mogłoby wywołać groźne konsekwencje w sferze ekonomicznej.

W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie nie zachodziła podstawa do nieobciążania pozwanego kosztami procesu na podstawie art.102 k.p.c. Pozwany jest podmiotem uczestniczącym w obrocie gospodarczym i winien liczyć się z tym, że brak terminowej realizacji ciążących na nim zobowiązań skutkować będzie występowaniem przez wierzycieli na drogę postępowania sądowego. Szpital w ocenie Sądu nie wykazał, aby w niniejszej sprawie zachodził szczególnie uzasadniony wypadek przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej proces jego kosztami.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając. Powódka wygrała proces w 83%, przegrała w 17%. Powódka poniosła koszty procesu w kwocie 5.896 zł, na które złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 1.079 zł, koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 4.800 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Pozwany poniósł koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 4.800 zł i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wynagrodzenie obydwu pełnomocników ustalone zostało na podstawie § 2 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 05 listopada 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U. 2015 poz. 1804./. Łączne koszty procesu wyniosły 10.713 zł. Z uwagi na wynik postępowania Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.074,79 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.