Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 1 października 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: SSR Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 września 2018 roku w Ł.

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko Stowarzyszeniu (...) w J.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda R. R. na rzecz pozwanego Stowarzyszenia (...) w J. kwotę 617 zł. (sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 10/16

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 4 grudnia 2015 roku R. R., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wniósł o zasądzenie od Stowarzyszenia (...) w J. kwoty 4.000 zł z ustawowymi odsetkami od kwot po 1.000 zł od dnia 31 marca 2015 r., 1 maja 2015 r., 31 maja 2015 r. i 1 lipca 2015 r. do dnia zapłaty, tytułem naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 2 marca 2015 r. zawarł z pozwanym umowę, w której zobowiązał się do reprezentowania pozwanego w okresie od 1 marca 2015 r. do 30 czerwca 2015 r., a pozwany zobowiązał się do wypłacania na rzecz powoda wynagrodzenia w wysokości 1.000 zł miesięcznie do 30 dnia każdego miesiąca. Ponieważ R. R. doznał naderwania głowy prostej mięśnia czworogłowego przyczepu bliższego, nie był w stanie brać udział w rozgrywkach ligowych.

(pozew k. 2- 6)

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2015 r. Sąd zwolnił powoda z kosztów sądowych w całości.

(postanowienie k. 31)

W odpowiedzi na pozew Stowarzyszenie (...) w J., reprezentowane przez pełnomocnika będącego adwokatem, wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu strona pozwana podniosła bezwzględną nieważność umowy z dnia 2 marca 2015 r. z uwagi na jej zawarcie jedynie przez prezesa pozwanego. Tymczasem ze statutu pozwanej osoby prawnej wynika, że dla ważności oświadczeń w zakresie podejmowania zobowiązań majątkowych oraz udzielania pełnomocnictw wymagane są podpisy dwóch osób spośród: prezesa, sekretarza, dwóch upoważnionych członków zarządu. W drugiej kolejności pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut niewykonania umowy przez powoda. W ocenie pozwanego w zachowaniu powoda nie sposób było dopatrzyć się starannego działania. Co prawda R. R. dwukrotnie brał udział w meczu piłkarskim, za to powód nie uczestniczył w treningach, jak również nie poinformował o przyczynach swojej nieobecności.

(odpowiedź na pozew k. 36- 40)

W piśmie z dnia 22 lutego 2016 r. pełnomocnik powoda podtrzymał swoje stanowisko przedstawione w pozwie. Strona powodowa zaprzeczyła, aby umowa z dnia 2 marca 2015 r. była bezwzględnie nieważna. Co prawda powód potwierdził, że zgodnie ze statutem pozwanego dla ważności oświadczeń w zakresie podejmowania zobowiązań majątkowych oraz udzielania pełnomocnictw wymagane są podpisy dwóch osób spośród: prezesa, sekretarza, dwóch upoważnionych członków zarządu. Jednak w sytuacji zawarcia umowy w imieniu osoby prawnej z przekroczeniem zakresu umocowania należy stosować w drodze analogii art. 103 § 1 i 2 kc. W związku z tym zdaniem powoda, poprzez powoływanie go na mecze ligi piłkarskiej, skierowanie na badania lekarskie, zgłoszenie jako zawodnika pozwanego do (...) Związku Piłki Nożnej oraz skierowanie na leczenie, pozwany dokonał potwierdzenia umowy z dnia 2 marca 2015 r.

(pismo pełn. powoda k. 62- 64).

Do zamknięcia rozprawy stanowisko stron nie uległo już zmianie.

(protokół rozprawy k. 159- 165).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

R. R. prowadził z A. L. rozmowy na temat gry powoda w drużynie piłkarskiej (...) J.. Jako warunek brania udziału w treningach i rozgrywkach piłkarskich R. R. postawił podpisanie umowy, z uwagi na taki wymóg stawiany przez zakład ubezpieczeniowy, z którym powód posiadał zawartą umowę ubezpieczenia. Początkowo R. R. chciał podpisać kontrakt zawodowy, jednak A. L. poinformował, że nie jest to możliwe z uwagi na to, że (...) J. jest klubem amatorskim. Powód umówił się z A. L., że podpiszą umowę między sobą, chociaż wiedział, że do właściwej reprezentacji Stowarzyszenia (...) wymagane są podpisy dwóch osób.

(zeznania powoda k. 162)

W dniu 2 marca 2015 r. R. R. zawarł z A. L. działającym jako prezes Stowarzyszenia (...) umowę, w której klub zobowiązał się do wypłacania na rzecz powoda wynagrodzenia w wysokości 1.000 zł miesięcznie do 30 dnia każdego miesiąca w terminie od 1 marca do 30 czerwca 2015 r., a powód zobowiązał się do reprezentowania Stowarzyszenia (...) w tym okresie.

(umowa k. 8)

R. R. wielokrotnie prosił A. L. o to, aby powyższa umowa została podpisana przez drugą uprawnioną osobę. Ponieważ pozostali zawodnicy (...) J. nie zawarli ze stowarzyszeniem umów i otrzymywali jedynie zwrot kosztów dojazdu, o umowie R. R. z A. L. nikt miał się nie dowiedzieć.

(zeznania powoda k. 162- 163)

Przed rundą wiosenną 2015 r. R. R. brał udział w treningach (...) J..

(zeznania świadka P. B. k. 150, zeznania świadka J. S. k. 151)

W dniach 28 marca 2015 r. i 4 kwietnia 2015 r. R. R. wystąpił w meczu piłkarskim klasy okręgowej jako zawodnik (...) J..

(sprawozdanie sędziego k. 10- 13, k. 14- 17, zeznania powoda k. 163)

Tydzień przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych R. R. doznał naderwania głowy prostej mięśnia czworogłowego przyczepu bliższego. Z powodu kontuzji powód nie był w stanie brać udział w dalszych rozgrywkach ligowych.

(zeznania powoda k. 163)

W dniu 24 marca 2015 r. powód udał się na konsultację medyczną do doktora B. K., który zalecił standardowe leczenie z fizjoterapeutą, leczenie biologiczne w postaci zastrzyków z osocza, a także wykonywanie pracy własnej w postaci rolowania.

(zeznania świadka B. K. k. 112- 113, zalecenia k. 9)

Pismem z dnia 28 października 2015 r. pełnomocnik R. R. wystąpił do prezesa Stowarzyszenia (...) o zapłatę kwoty 4.000 zł.

(wezwanie do zapłaty k. 19- 21)

Dla ważności oświadczeń w zakresie podejmowania zobowiązań majątkowych oraz udzielania pełnomocnictw przez Stowarzyszenie (...) wymagane są podpisy dwóch osób spośród: prezesa, sekretarza, dwóch upoważnionych członków zarządu.

(bezsporne, statut k. 43- 51, odpis KRS k. 52- 57)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów, zeznań powoda, a także relacji powołanych świadków.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

R. R. wniósł o zasądzenie od Stowarzyszenia (...) w J. kwoty 4.000 zł z ustawowymi odsetkami od kwot po 1.000 zł od dnia 31 marca 2015 r., 1 maja 2015 r., 31 maja 2015 r. i 1 lipca 2015 r. do dnia zapłaty, tytułem naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa podniósł zarzut bezwzględnej nieważności umowy z dnia 2 marca 2015 r. z uwagi na jej zawarcie jedynie przez prezesa pozwanego, a w następnej kolejności zarzut niewykonania umowy przez powoda.

W ocenie Sądu podniesiony zarzut bezwzględnej nieważności umowy z dnia 2 marca 2015 r. należy uznać za zasadny. Nie było sporu między stronami co do tego, że zgodnie ze statutem Stowarzyszenia (...), w brzmieniu aktualnym w dniu zawarcia umowy, dla ważności oświadczeń w zakresie podejmowania zobowiązań majątkowych oraz udzielania pełnomocnictw wymagane są podpisy dwóch osób spośród: prezesa, sekretarza, dwóch upoważnionych członków zarządu. Strony były również zgodne, że w imieniu pozwanego podpis złożył jedynie A. L., pełniący wówczas funkcję prezesa. W myśl art. 38 kc osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Zgodnie z art. 39 § 1 kc kto jako organ osoby prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie będąc jej organem albo przekraczając zakres umocowania takiego organu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania.

W odpowiedzi na podniesiony przez stronę pozwaną zarzut bezwzględnej nieważnosci umowy powód wskazał, że w sytuacji zawarcia umowy w imieniu osoby prawnej z przekroczeniem zakresu umocowania należy stosować w drodze analogii art. 103 § 1 i 2 kc. W myśl powołanych przepisów jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Ze stanowiskiem powoda nie sposób się zgodzić, gdyż w przypadku braku reprezentacji łącznej osoby prawnej, tak jak było to w przypadku pozwanego, brak jest możliwości konwalidacji czynności prawnej na podstawie art. 103 § 1 i 2 kc. Treść powołanych przepisów poparta orzecznictwem Sądu Najwyższego wyraźnie wskazuje, że art. 103 kc ma wyłącznie zastosowanie do działania pełnomocnika osoby prawnej, a nie działania organu osoby prawnej. Innymi słowy konwalidacja czynności prawnej na podstawie art. 103 § 1 i 2 kc może nastąpić jedynie w przypadku działania fałszywego pełnomocnika (falsus procurator). Sąd podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 grudnia 2004 r. w sprawie V CK 674/03, w którym stwierdzono, że po pierwsze, wykładnia art. 39 k.c. z jednej i art. 103 § 1 i 3 k.c. z drugiej strony prowadzi do wniosku, że zachodzi daleko idąca zbieżność w ujęciu, a nawet szacie słownej tych przepisów. Uzasadnia to mniemanie, że ustawodawca nie przeoczył w art. 39 k.c. tego członu dyspozycji normy w nim zawartej, która mówiłaby o możliwości potwierdzenia umowy, ale świadomie i celowo go pominął. Wykluczyć więc należy "dobudowywanie" tegoż członu do art. 39 k.c. w drodze stosowania analogii. Po drugie, analogię wyłącza też wzgląd na różnice, jakie występują między działaniem przez pełnomocnika i działaniem przez organ. O ile bowiem przy pełnomocnictwie przyjmuje się, że działa pełnomocnik, a skutki powstają w sferze prawnej mocodawcy, mamy zatem do czynienia z działaniem dwu osób, z których jedna wobec tego może potwierdzić działanie (ułomne) drugiej, o tyle zgodnie z powszechnie aprobowaną teorią organu należy uważać, że działanie osoby (osób) stanowiącej organ osoby prawnej jest działaniem samej tej osoby prawnej. Jeżeli zatem za tę osobę działał ktoś, kto nie był jego organem, to z punktu widzenia prawa do żadnego działania osoby prawnej w ogóle nie doszło, może zatem wejść w grę jedynie odpowiedzialność samej tej osoby, która była "fałszywym organem", a nie sanowanie ułomności działania.

Nawet gdyby przyjąć tok rozumowania przedstawiony przez stronę powodową o możliwości zastosowania per analogiam przepisu art. 103 § 1 i 2 kc, to i tak trudno mówić, aby doszło ze strony pozwanego do potwierdzenia umowy z dnia 2 marca 2015 r. Zdaniem powoda, poprzez powoływanie go na mecze ligi piłkarskiej, skierowanie na badania lekarskie, zgłoszenie jako zawodnika pozwanego do (...) Związku Piłki Nożnej oraz skierowanie na leczenie, pozwany dokonał potwierdzenia umowy z dnia 2 marca 2015 r. Z takim stanowiskiem w ocenie Sądu nie sposób się zgodzić. Należy zwrócić uwagę, że z zeznań samego R. R. wynika wprost, że o umowie zawartej w dniu 2 marca 2015 r. wiedział jedynie A. L.. Z uwagi na amatorski charakter zespołu piłki nożnej (...) J., żaden z pozostałych zawodników drużyny nie otrzymywał wynagrodzenia za udział w rozgrywkach. Powyższa okoliczność znajduje jasne potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych świadków. P. B. stwierdził, że nie miał umowy pisemnej z klubem, a w klubach amatorskich takich umów raczej się nie spotyka. J. S., były zawodnik (...) J. zeznał z kolei, że „My nie mamy żadnych umów podpisywanych, to jest na zasadzie hobbistycznej”. Również przesłuchiwana w charakterze strony pozwanej K. L. potwierdziła, że zawodnicy nie otrzymują wynagrodzenia za grę w klubie. W końcu sam powód stwierdził, że wiedział, iż w tym klubie grają tylko amatorzy. W związku z tym o zawarciu umowy w dniu 2 marca 2015 r. wiedział poza powodem jedynie A. L., który zobowiązał powoda do niewyjawiania informacji o zawarciu umowy wobec innych osób. Znajduje to potwierdzenie w zeznaniach K. L., P. B. i J. S.. W związku z tym, że poza A. L., pozostali członkowie zarządu pozwanego stowarzyszenia nie mieli świadomości zawarcia umowy z dnia 2 marca 2015 r. nie sposób uznać, aby poprzez działania wymienione przez pełnomocnika powoda doszło do konwalidowania przedmiotowej umowy. Tym bardziej, że powoływanie powoda na mecze ligi piłkarskiej, skierowanie na badania lekarskie, zgłoszenie jako zawodnika pozwanego stowarzyszenia do (...) Związku Piłki Nożnej oraz skierowanie na leczenie, były normalnymi czynnościami jakie pozwany podejmował wobec wszystkich pozostałych zawodników drużyny piłkarskiej, którzy za grę nie otrzymywali żadnego wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 58 § 1 kc czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Skoro umowa z dnia 2 marca 2015 r. została zawarta w imieniu pozwanego wyłącznie przez prezesa to w świetle treści art. 38 kc oraz statutu pozwanego, należy uznać umowę za bezwzględnie nieważną. Wobec tego po stronie Stowarzyszenia (...) w J. nie istnieje legitymacja bierna do wystąpienia z żądaniem zapłaty tytułem naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Jak już była o tym mowa powyżej z takim żądaniem R. R. mógłby co najwyżej wystąpić wobec spadkobierców A. L..

O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Pozwany wygrał proces w całości, a zatem należy mu się od powoda zwrot kosztów procesu w pełnej wysokości. Dlatego też Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej- 600 zł § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa- 17 zł.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.