Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia S.R. Agata Kłosińska

Protokolant: asystent sędziego Adrianna Twardowska

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
we W.

przeciwko M. N.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 1303/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 maja 2019 roku, wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą
we W. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od M. N. kwoty
6.236,40 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych
za opóźnienie od kwoty 5.506,78 zł liczonymi od dnia 4 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty.

Powód wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi zadłużenie pozwanego wynikające z zawartej przez strony umowy kredytu.

/pozew, k. 5-7/

W dniu 14 czerwca 2019 roku wydano w sprawie nakaz zapłaty, który jednak na mocy postanowienia z 18 września 2019 roku został uchylony wobec niemożności doręczenia go stronie pozwanej, a sprawa została przekazana do tut. Sądu.

/nakaz, k. 7v; postanowienie, k. 12v/

Na terminie rozprawy w dniu 9 marca 2020 roku nie stawiła się żadna ze stron. Obie strony zostały prawidłowo zawiadomione o terminie rozprawy.

/protokół rozprawy, k. 61/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 stycznia 2018 roku M. N. zawarł z (...) Bank (...) S.A. we W. umowę kredytu na zakup towarów/usług
nr (...). Umowa została zawarta w trybie S. Podpisu
za pośrednictwem (...) S.A. Kwota kredytu wyniosła 4.588,99 zł i została przeznaczona na zakup smartfona LG V30, słuchawek J. oraz ich ubezpieczenie. Całkowita kwota
do spłaty wyniosła 6.252,49 zł, w skład której poza samą kwotą kredytu wchodziła prowizja (917,79 zł) i odsetki (9,99% w skali roku – łączna wysokość 735,71 zł). Kwota ta została podzielona na 30 rat w wysokości 208,08 zł (poza ostatnią ratą wyrównującą
w wysokości 208,17 zł), płatnych do 13. dnia każdego miesiąca.

Zgodnie z ust. 38 umowy, bank mógł rozwiązać umowę w formie pisemnej
z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, jeżeli klient opóźnia się w spłacie
co najmniej dwóch pełnych rat. Wezwanie do zapłaty bank był zobligowany wysłać
na adres korespondencyjny klienta, a w przypadku jego niepodania – na adres zamieszkania (ust. 44 d umowy).

Pożyczkobiorca M. N. jako adres korespondencyjny wskazał lokal przy ul. (...) w B., natomiast jako adres zamieszkania – ul. (...) w Ł..

/umowa, k. 24-31/

Pismem z dnia 13 września 2018 roku powód wezwał pozwanego do uregulowania należności w postaci niespłaconych rat kredytu wraz z odsetkami w wysokości 1.719,31 zł – w terminie 14 dni bądź złożenie w tym samym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwanie to zostało wysłane na adres przy ul. (...), po czym zwrócone nadawcy po podwójnej awizacji.

/wezwanie, k. 41; tracking, k. 44/

W dniu 20 grudnia 2018 roku powód sporządził pismo zawierające wypowiedzenie umowy przedmiotowego kredytu i wezwanie do zapłaty kwoty 6.052,33 zł. Pismo to także zostało wysłane na adres przy ul. (...), po czym zwrócone nadawcy
po podwójnej awizacji.

/wypowiedzenie, k. 42; tracking k. 43/

Zgodnie z wyciągiem z ksiąg powoda zadłużenie pozwanego na dzień 3 kwietnia 2019 roku wynosiło 6.236,40 zł.

/wyciąg z ksiąg banku, k. 22/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji kredytowej przedstawionej przez powoda. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności materiału dowodowego złożonego przez stronę powodową, podstawą rozważań była natomiast skuteczność podejmowanych przez powoda czynności związanych
z wyegzekwowaniem należności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W § 2 tego przepisu wskazano, że w takim wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych
w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie Sąd ustalił, że okoliczności przedstawione przez powoda budzą wątpliwości co do skuteczności wypowiedzenia zawartej przez strony umowy kredytu i wezwania pozwanego do zapłaty należności.

Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu,
w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c. negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 10 września 2013 r., I ACa 494/13, Lex nr 1378705).

Powód wskazał w pozwie, że domaga się zasądzenia dochodzonej kwoty z tytułu wierzytelności przysługującej mu wobec M. N. na podstawie zawartej przez strony umowy kredytu. Powód wskazał, iż przysługująca mu wierzytelność jest wymagalna z uwagi na wypowiedzenie przez niego umowy pismem z dnia 20 grudnia 2018 roku. Jak jednak ustalił Sąd, powodowi nie udało się skutecznie wypowiedzieć umowy z uwagi nie skierowanie korespondencji do pozwanego pod niewłaściwy adres.

Kredyt zawarty przez strony miał charakter kredytu konsumenckiego, w związku
z czym stosuje się do niego przepisy o ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1083), jak również przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2187 z późn. zm., dalej: prawo bankowe).

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy prawa bankowego, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W myśl art. 75c ust. 1 ustawy prawa bankowego, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. Ustęp 2 ww. przepisu stanowi, że w wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę
o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Zgodnie z ust. 3 tegoż przepisu, bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. (ust. 4). W myśl ust. 5 art. 75c prawa bankowego, bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.

Dopiero po wypełnieniu obowiązku wynikającego z tego przepisu bank uzyskuje prawo wypowiedzenia umowy kredytu. Co należy podkreślić, skuteczność wezwania przez bank kredytobiorcy do zapłaty zaległej raty kredytowej i wypowiedzenia umowy kredytowej uzależniona jest od dokonania czynności upominawczych i doręczenia tych oświadczeń na właściwy, ostatni i znany bankowi adres kredytobiorcy. W przypadku, gdy powyższe przesłanki nie zostały spełnione, czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 września 2016 r., II CSK 750/15). Wypowiedzenie umowy o kredyt będące uprawnieniem kształtującym banku, prowadzącym do zakończenia nawiązanego stosunku prawnego bez dochowania wymaganych warunków może prowadzić do uznania tej czynności za bezskuteczną. Dokonanie takiego wymówienia nie może być czynnością nagłą, zaskakującą dla kredytobiorcy, nawet, jeżeli istnieją podstawy do podjęcia go zgodnie z treścią umowy.

Zgodnie z przedstawioną przez powoda dokumentacją, zarówno wezwanie do zapłaty zaległości, jak i wypowiedzenie umowy kredytu zostały wysłane na adres zamieszkania pozwanego przy ul. (...) w Ł., nie zostały jednak przez niego odebrane i wróciły do adresata. Jak jednak wynika z treści umowy kredytu, pozwany jako adres korespondencyjny wskazał adres przy ul. (...) w B., zatem na ten adres winna być kierowana wszelka korespondencja. Sąd zwraca uwagę, że celem wskazywania w pismach adresu do korespondencji obok adresu zamieszkania jest umożliwienie innym skutecznego skontaktowania się z zainteresowanym, gdy z różnych przyczyn nie odbiera korespondencji pod adresem zamieszkania. W sytuacji zatem, gdy kredytobiorca wprost wskazuje odrębny adres do korespondencji wszystkie pisemne próby kontaktu powinny być kierowane pod ten adres – został on bowiem wprost wskazany jako jedyny właściwy do wysyłania wszelkich pism. Nie można zatem uznać, że wysłanie przez Bank wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy na adres zamieszkania, a nie korespondencyjny, pozwanego było skierowaniem pism pod właściwy i ostatni znany powodowi adres pozwanego. Jak bowiem wynika z umowy kredytu, M. N. mieszka w Ł., ale odbiera korespondencję jedynie pod adresem
w B.. Taka okoliczność – tj. odbieranie korespondencji przez pozwanego jedynie pod tym drugim adresem – wynika także ze stanu faktycznego sprawy, jak i przebiegu samego procesu. Cała korespondencja kierowana pod adres przy ul. (...) – w tym także przesyłki sądowe – nie zostały przez pozwanego odebrane, natomiast przesyłka zawierająca odpis pozwu i zawiadomienie o terminie rozprawy wysłana na adres w B. została przez pozwanego odebrana osobiście. Sąd ustalił zatem, iż mimo podania przez pozwanego w umowie kredytu jego (nadal) aktualnego adresu do korespondencji zarówno wezwanie do uiszczenia zaległości, jak i wypowiedzenie umowy przez Bank zostały wysłane pod niewłaściwy adres. Pozwany zatem nie miał możliwości zaznajomienia się z pismami, a wypowiedzenie umowy nie zostało dokonane skutecznie. W konsekwencji skoro powód nie dochował trybu przewidzianego w art. 75c ustawy prawo bankowe, nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu łączącej strony.

Tym samym powództwo oparte na okoliczności, że dochodzona kwota jest wymagalna, bo powód wypowiedział umowę kredytu, a w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia umowy, całość zadłużenia z tytułu umowy stała się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego nalicza i pobiera on dodatkowe odsetki jest bezzasadne.

Niespornie na datę wyrokowania część rat kredytu, zgodnie z harmonogramem spłat kredytu, była wymagalna, ale Sąd jest związany podstawą żądania i nie mógł wyrokować z uwzględnieniem innego stanu faktycznego niż ten, który był wywodzony przez powoda. Należy bowiem podkreślić, że art. 321 § 1 k.p.c. stanowi, że sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Pojęcie żądania określa art. 187 § 1 k.p.c., zgodnie z którym pozew powinien m.in. zawierać dokładnie określone żądanie oraz przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie. Żądanie powództwa określa więc nie tylko jego przedmiot, lecz również jego podstawa faktyczna. Zasądzenie sumy pieniężnej, która wprawdzie mieści się w granicach kwotowych powództwa, lecz z innej podstawy faktycznej, stanowi orzeczenie ponad żądanie. Wyrok uwzględniający powództwo na podstawie faktycznej, na której powód ani w pozwie, ani w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie opierał powództwa, stanowi zasądzenie ponad żądanie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2005 r.II CK 556/04, OSNC 2006/2/38, Biul.SN 2005/5/10). Innymi słowy zasądzenie zaległej kwoty (nawiasem mówiąc niewykazanej co do wysokości), wynikającej z faktu zalegania z zapłatą, a nie z faktu wypowiedzenia umowy, stanowiłoby orzeczenie na podstawie faktycznej nie powołanej przez powoda.

W związku z powyższym powództwo podlegało oddaleniu w całości.