I Ns 1158/19 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2022-10-03
Sygn. akt I Ns 1158/19
POSTANOWIENIE
Dnia 3 października 2022 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi –Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodnicząca: Sędzia S.R. Agata Kłosińska
Protokolant: sekr. sąd. Anna Jankowska
po rozpoznaniu w dniu 19 września 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z wniosku (...) im. F. S.
z siedzibą w G.
z udziałem M. K. (1) i M. K. (2)
o podział majątku wspólnego M. K. (3) i K. K. oraz dział spadku po M. K. (3) i K. K.
postanawia:
1.
ustalić, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków M. K. (3) i K. K. wchodzi nieruchomość w postaci odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), składającego się
z dwóch pokoi, kuchni, łazienki z ubikacją, przedpokoju oraz pomieszczenia przynależnego – komórki oznaczonej numerem (...)o łącznej powierzchni użytkowej (...) m
(
2) dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z udziałem wynoszącym (...) części w częściach wspólnych budynków i innych urządzeń, które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w takiej samej części w prawie własności, działki gruntu na której wzniesiony jest budynek w którym znajduje się opisany lokal, dla której
to działki Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), o wartości 248.368 zł (dwieście czterdzieści osiem tysięcy trzysta sześćdziesiąt osiem złotych);
2.
ustalić, że udziały w majątku wspólnym byłych małżonków M. K. (3)
i K. K. są równe;
3. ustalić, że w skład spadku po M. K. (3) wchodzi udział wynoszący 1/2 (jedna druga) części w nieruchomości szczegółowo opisanej w punkcie 1 (pierwszym) niniejszego postanowienia o wartości 124.184 zł (sto dwadzieścia cztery tysiące sto osiemdziesiąt cztery złote);
4.
ustalić, że w skład spadku po K. K. wchodzi udział wynoszący 1/2 (jedna druga) części w nieruchomości szczegółowo opisanej w punkcie
1 (pierwszym) niniejszego postanowienia o wartości 124.184 zł (sto dwadzieścia cztery tysiące sto osiemdziesiąt cztery złote);
5. dokonać podziału majątku wspólnego byłych małżonków M. K. (3) i K. K. oraz działów spadku po M. K. (3) i K. K. poprzez zniesienie współwłasności prawa własności nieruchomości, w ten sposób, że zarządzić sprzedaż licytacyjną odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...);
6. dokonać podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży licytacyjnej nieruchomości opisanej w punkcie 1 (pierwszym) postanowienia w ten sposób że:
a) ½ (jedną drugą) środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży lokalu przyznać uczestniczce postępowania M. K. (1),
b) ½ (jedną drugą) środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży lokalu przyznać uczestniczce postępowania M. K. (2) z tym zastrzeżeniem, że do wysokości wierzytelności przysługującej(...) im. F. S. z siedzibą w G. wobec M. K. (2), wynikającej z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 9 lutego 2017 roku w sprawie VI Nc-e (...) wraz z kosztami prowadzonych przez wnioskodawcę przeciwko M. K. (2) postępowań egzekucyjnych, spłata płatna będzie bezpośrednio do rąk wnioskodawcy, a ewentualna nadwyżka do rąk uczestniczki postępowania M. K. (2);
7.
znieść wzajemnie między wnioskodawcą a uczestniczką postępowania M. K. (1) koszty zastępstwa procesowego oraz ustalić, iż w pozostałym zakresie każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem
w sprawie;
8.
przyznać i nakazać wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi na rzecz adwokata P. F. kwotę 4.428 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej uczestniczce M. K. (2) z urzędu
z uwzględnieniem podatku od towarów i usług;
9. nakazać pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi –Widzewa w Łodzi od wnioskodawcy (...) im. F. S. z siedzibą w G. oraz uczestniczki postępowania M. K. (1) kwoty po 1.112,39 zł (jeden tysiąc sto dwanaście złotych trzydzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych związanych z opinią biegłego;
10. nieuiszczone koszty sądowe obciążające M. K. (2) w związku opinią biegłego sądowego przejąć na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt I Ns 1158/19
UZASADNIENIE
We wniosku z dnia 9 grudnia 2019 roku (...) im. F. S. z siedzibą w G. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego wniosła o:
I. ustalenie, że:
a.
w skład majątku wspólnego małżonków M. K. (3) i K. K. wchodzi prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia
w Ł. XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...);
b. udziały małżonków M. K. (3) i K. K. w ich majątku wspólnym były równe,
II.
dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków M. K. (3) i K. K. poprzez przyznanie każdemu z małżonków udziału w wysokości
½ części prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...),
III. ustalenie, że:
a. w skład spadku po M. K. (3) wchodził udział w wysokości ½ części w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...) dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...),
b. o ustalenie, że w skład majątku spadkowego po K. K. wchodzi udział w wysokości ½ części w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...) dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...),
IV. dokonanie działu spadku po M. K. (3) i po K. K. poprzez:
a. przyznanie prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) na wyłączną własność M. K. (2) bądź
b.
poprzez przyznanie prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) na własność M. K. (1) w zamian za zasądzenie od M. K. (1) na rzecz M. K. (2) stosownej spłaty do wysokości zobowiązania jakie M. K. (2) posiada względem (...) im. F. S. w G. wynikającego
z nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 9 lutego 2017 roku, wydanego w sprawie sygn. akt VI Nc – e (...) wraz z kosztami prowadzonych przez wnioskodawcę przeciwko M. K. (2) postępowań egzekucyjnych to jest w kwocie 53.389,43 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 29 listopada 2019 roku do dnia zapłaty,16.718,94 zł tytułem odsetek umownych naliczonych od kwoty 53.389,43 zł wyliczonych na dzień 29 listopada 2019 roku, 2.311,86 zł tytułem kosztów zastępstwa w postępowaniu sądowym klauzulowym i egzekucyjnym płatnej przez M. K. (1) do rąk wnioskodawcy ewentualnie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. do sprawy prowadzonej pod sygn. akt KM 1087/18 a jedynie ewentualna nadwyżka zostanie przekazana M. K. (2).
V. zasądzenie solidarnie od uczestników postępowania na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych ewentualnie o zasądzenie od uczestniczki M. K. (2) na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca wskazywał, że jego legitymacja czynna wynika z faktu, że jest wierzycielem osobistym M. K. (2), przeciwko której Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. prowadzi postępowanie egzekucyjne w sprawie sygn. akt KM 1087/18 na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie
z dnia 9 lutego 2017 roku, wydanego w sprawie sygn. akt VI Nc – e (...). W toku egzekucji Komornik dokonał zajęcia prawa dłużnika do żądania działu spadku
po K. K. z podziałem majątku wspólnego rodziców M. K. (2) oraz związanego z tym prawem prawa do żądania działu spadku i podziału majątku wspólnego. Od chwili zajęcia powyższego prawa legitymowanym do złożenia żądania działu spadku na podstawie art. 887 § 1 w zw. z art. 902 i w zw. z art. 909 k.c. jest wierzyciel. Wnioskodawca podał też, że egzekucja prowadzona z majątku odrębnego dłużniczki nie doprowadziła do zaspokojenia jego roszczenia a toku egzekucji komornik poza udziałem w ww. nieruchomości nie ustalił innego majątku, z którego wierzyciel mógłby się skutecznie zaspokoić. Nadto wskazał, że w związku ze śmiercią rodziców uczestniczek prowadzenie egzekucji z przysługującego dłużniczce udziału w spadku po zmarłych rodzicach uzależnione jest od dokonania podziału tego majątku a następnie od dokonania działu spadku po M. K. (3) i po K. K.. Nadto wnioskodawca podał, że według jego informacji jedynym składnikiem majątku wspólnego M. K. (3) i K. K. było prawo własności ww. lokalu mieszkalnego przy czym nie jest znana mu jego wartość. Wnioskodawca podał też, że spadkobiercami zarówno po M. K. (3) jak i po K. K. były ich dzieci - uczestniczki postępowania M. K. (1) i M. K. (2).
/wniosek k. 5 – 7, 7v/
W odpowiedzi na wniosek M. K. (1) wniosła o oddalenie wniosku o dział spadku w całości zaś w przypadku jego uwzględnienia wnosiła o dokonanie działu spadku poprzez sprzedaż prawa własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego i podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży po połowie na rzecz uczestniczek: M. K. (1) i M. K. (2). Nadto wnosiła o zasądzenie od wnioskodawcy na swoją rzecz kosztów postępowania.
W uzasadnieniu pisma uczestniczka podnosiła zarzut braku legitymacji czynnej oraz wskazywała, że wniosek jest przedwczesny. W jej ocenie wnioskodawca winien był prowadzić egzekucję z udziału ½ przedmiotowej nieruchomości należącego do M. K. (2). Ponadto w jej ocenie brak jest podstaw do dokonania działu spadku gdyż z raportu spłaty zadłużenia wynika, że postępowanie egzekucyjne jest skuteczne i nie zostało wydane postanowienie o bezskuteczności egzekucji.
/odpowiedź na wniosek k. 99 – 100/
W piśmie procesowym z 1 kwietnia 2021 roku wnioskodawca oświadczył, iż nie sprzeciwia się przeprowadzeniu podziału majątku wspólnego i działu spadku poprzez sprzedaż licytacyjną prawa własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego. W dalszej części pisma ustosunkował się do podniesionego przez uczestniczkę M. K. (1) zarzutu braku legitymacji czynnej oraz zarzutu przedwczesności niniejszego postępowania uznając je za nieuzasadnione. Nadto wnosił o obciążenie uczestniczki M. K. (2) kosztami niniejszego postępowania, w tym opłatą od wniosku, opłatą od pełnomocnictwa, kosztami zastępstwa procesowego oraz kosztami sporządzenia ewentualnej opinii.
/pismo procesowe k. 119 – 120/
Na rozprawie z 17 maja 2021 roku uczestniczka M. K. (1) podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie. Uczestniczka M. K. (2) przyłączyła się stanowiska uczestniczki M. K. (1) wnosząc o oddalenie wniosku. Nadto oświadczyła, że chce aby mieszkanie pozostało w rodzinie w związku z czym wniosła
o przyznanie go na swoją rzecz bądź na rzecz uczestniczki M. K. (1). Nadto wniosła o przyznanie jej pełnomocnika z urzędu. Uczestniczki oświadczyły, że nie są pewne co do wartości spornego lokalu. Wskazały, że jego wartość może oscylować około kwoty 200.000 zł.
/elektroniczny protokół rozprawy z 17 maja 2021 roku, znacznik czasowy 00:05:56, k. 147 – 148/
Postanowieniem z 17 maja 2021 roku Sąd ustanowił dla uczestniczki M. K. (2) pełnomocnika z urzędu, którego miała wyznaczyć Okręgowa Rada Adwokacka
w Ł..
/elektroniczny protokół rozprawy z 17 maja 2021 roku, znacznik czasowy 00:05:56, k. 147 – 148/
Pismem z 7 czerwca 2021 roku Okręgowa Rada Adwokacka w Ł. poinformowała Sąd, że do zastępowania uczestniczki M. K. (2) w niniejszej sprawie delegowała adwokata P. F..
/pismo (...) k. 151/
W piśmie procesowym z 14 lipca 2021 roku pełnomocnik z urzędu uczestniczki M. K. (2) wnosił o ustalenie, że w skład spadku po M. K. (3) wchodzi udział w wysokości ½ prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ulicy (...) oraz że w skład spadku po K. K. wchodzi udział w wysokości ½ prawa własności lokalu mieszkalnego położnego w Ł. przy ulicy (...). W związku z powyższym wnosiła o dokonanie działu spadku po M. K. (3) i K. K. poprzez przyznanie prawa własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego na rzecz uczestniczki M. K. (1) oraz o zasądzenie od uczestniczki M. K. (1) na rzecz M. K. (2) kwoty 100.000 zł tytułem spłaty przysługującego jej udziału z tym zastrzeżeniem, że do wysokości zadłużenia posiadanego przez M. K. (2) wobec (...) im. (...) w G. wynikającego z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z 9 lutego 2017 roku w sprawie sygn. akt VI Nc – e (...) wraz z kosztami prowadzonych przez wnioskodawcę przeciwko M. K. (2) postępowań egzekucyjnych. Spłata miałaby następować bezpośrednio do rąk wnioskodawcy ewentualnie do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P., do sprawy KM 1087/18, ewentualna nadwyżka zaś płatna miałaby być do rąk M. K. (2). Nadto wnosił o rozłożenie spłaty na sto rat po 1.000 zł każda płatnych do dnia 10 każdego miesiąca, w którym nastąpi uprawomocnienie się orzeczenia wydanego w niniejszej sprawie z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Wnosił też o zasądzenie od wnioskodawcy na swoją rzecz kosztów postępowania.
Uczestniczka nie kwestionowała legitymacji czynnej wnioskodawcy. Wskazywała, że chciałaby aby lokal pozostał w rodzinie lecz jej sytuacja finansowa nie pozwala na przejęcie lokalu i dokonanie spłaty uczestniczki M. K. (1). Nadto wyjaśniła, że jej wniosek o rozłożenie kwoty spłaty na raty wynika z potrzeby zapewnienia uczestniczce M. K. (1) realnej możliwości uiszczenia spłaty.
/pismo procesowe k. 156 -157/
W piśmie procesowym z dnia 12 sierpnia 2021 roku uczestniczka M. K. (1) oświadczyła, że nie akceptuje sposobu dokonania działu spadku po M. K. (3)
i K. K. zaproponowanego przez M. K. (2) bowiem nie dysponuje ona środkami, które pozwalały by jej dokonać spłaty na rzecz M. K. (2). Uczestniczka wskazała również, że nie jest możliwe przyznanie ww. lokalu na rzecz M. K. (2) ze spłatą na rzecz M. K. (1) gdyż wnioskodawca nie jest jedynym wierzycielem M. K. (2) w związku z czym M. K. (2) z uwagi na brak środków oraz na wysokość zadłużenia nie byłaby w stanie spłacić M. K. (1). Uczestniczka oświadczyła, że nie zgadza się z zaproponowaną wartością przedmiotowego lokalu
i oszacowała jego wartość na kwotę 300.000 zł. W związku z powyższym ponownie wniosła o dział spadku poprzez sprzedaż ww. prawa własności i podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży po połowie na rzecz uczestniczek.
/pismo procesowe k. 162 – 163/
Na rozprawie w dniu 19 września 2022 roku uczestniczki podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie. Nadto M. K. (2) wnosiła o zwolnienie jej z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości.
/elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, znacznik czasowy 00:03:09, k. 255, 256, 256v/
Postanowieniem wydanym na rozprawie z dnia 19 września 2022 roku Sąd zwolnił uczestniczkę postępowania M. K. (2) z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości.
/elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, znacznik czasowy 00:37:50, k. 255, 256, 256v/
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Spadek po M. K. (3) zmarłej w Ł. 14 stycznia 2013 roku na podstawie ustawy nabyły wprost jej dzieci: M. K. (1) oraz M. K. (2) każda w ½ części.
/akt poświadczenia dziedziczenia k. 111 – 113/
Spadek po K. K. zmarłym w dniu 18 sierpnia 2015 roku w Ł. na podstawie ustawy nabyły z dobrodziejstwem inwentarza córki spadkodawcy: M. K. (1) i M. K. (2) każda w ½ części.
/akt poświadczenia dziedziczenia k. 108 – 109/
W skład majątku wspólnego byłych małżonków K. wchodzi nieruchomość
w postaci odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) składającego się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki z ubikacją, przedpokoju oraz pomieszczenia przynależnego, - komórki oznaczonej numerem (...)
o łącznej powierzchni użytkowej 45,17 m
2, dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) wraz z udziałem wynoszącym (...) części w częściach wspólnych budynków i innych urządzeń , które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w takiej samej części w prawie własności działki gruntu na której wzniesiony jest budynek w którym znajduje się opisany lokal, dla której to działki Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).
/bezsporne/
M. K. (3) i K. K. byli również współwłaścicielami działki rekreacyjnej. Została ona sprzedana po śmierci K. K.. Uczestniczki podzieliły się między sobą kwotą uzyskaną ze sprzedaży tego lokalu.
/zeznania uczestniczki M. K. (1) – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, znacznik czasowy 00:08:38, zeznania uczestniczki M. K. (2) elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, znacznik czasowy 00:24:59/
Wartość rynkowa wyżej opisanego lokalu mieszkalnego numer (...) położonego
w Ł. przy ulicy (...) według stanu na dzień 14 stycznia 2013 roku oraz według stanu na dzień 18 sierpnia 2015 roku oraz cen aktualnych wynosi 248.386 zł brutto.
Powyższa wartość rynkowa została oszacowana w oparciu o transakcje rynkowe będące przedmiotem obrotu na obszarze, na którym położony jest przedmiot wyceny. Biorąc pod uwagę, iż wycena została dokonana przy wykorzystaniu transakcji lokalami podobnymi do lokalu wycenianego, przy uwzględnieniu wszystkich cech przedmiotu wyceny, mających wpływ na wartość wskazuje że oszacowana wartość rynkowa tego lokalu jest realna i możliwa do uzyskania na rynku. Wartość jednostkowa przedmiotowego lokalu kształtuje się na poziomie około 5,8 tysiąca zł za metr kwadratowy, nieco poniżej ceny średniej na analizowanym rynku co odzwierciedla cechy przedmiotowego lokalu. Wartość rynkowa lokalu mieści się w przedziale cen uzyskiwanych na rynku.
/opinia pisemna biegłego rzeczoznawcy majątkowego A. G. k. 182 – 202/
W przedmiotowym lokalu mieszkalnym mieszka uczestniczka M. K. (2) wraz ze swoim synem. Mieszkała tam jeszcze przed śmiercią rodziców. Uczestniczka M. K. (1) w tym lokalu nie mieszka i nie przebywa.
/zeznania uczestniczki M. K. (1), - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, płyta CD k. 257, znacznik czasowy 00:08:38, informacyjne wyjaśnienia uczestniczki M. K. (2), elektroniczny protokół rozprawy z dnia 17 maja 2021 roku, płyta CD k. 149, znacznik czasowy 00:17:14, zeznania uczestniczki M. K. (2) elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, znacznik czasowy 00:24:59/
Uczestniczka M. K. (1) nie wyraża woli na przejęcie na własność przedmiotowego lokalu. M. K. (1) utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę
w wysokości 7 tysięcy netto miesięcznie. Jest samotną matką. Ma jedno dziecko w wieku 14 lat na, które otrzymuje od ojca dziecka alimenty w wysokości 800 zł miesięcznie. Uczestniczka mieszka w mieszkaniu obciążonym kredytem. Płaci czynsz za mieszkanie
w wysokości 713 zł, opłaty za prąd w wysokości 120 zł, raty kredytu za mieszkanie
w wysokości 600 zł, opłaty za Internet oraz telewizję w wysokości 120 zł. Wydatki na psa wynoszą ją około 400 – 500 zł, wydatki związane z dodatkowymi aktywnościami dziecka wynoszą ją około 150 zł miesięcznie. Uczestniczka posiada też kartę kredytową zadłużoną na 10 tysięcy zł. Na jedzenie i środki czystości oraz ubrania wydaje kwotę około 2.000 - 3.000 zł miesięcznie.
/zeznania uczestniczki M. K. (1), - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, płyta CD k. 257, znacznik czasowy 00:08:38/
M. K. (2) utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę, które wynosi 4.800 zł brutto oraz z alimentów na dziecko w wysokości 500 zł. Ma obciążenie komornicze na kwotę około 1.600 złotych miesięcznie. Opłaty związane z lokalem wynoszą ją około 600 zł z tytułu czynszu, 100 zł z tytułu opłaty za prąd, 50 zł z tytułu opłaty za gaz oraz 200 zł z tytułu opłaty za media. Na wyżywienie oraz inne potrzeby wydaje tyle ile pozostanie jej po opłaceniu zobowiązań. M. K. (2) nie jest w stanie czynić żadnych oszczędności. Nie ma innego lokalu, w którym mogłabym zamieszkać. M. K. (2) nie chce zbyć lokalu na wolnym rynku bo boi się że nie będzie miała gdzie mieszkać.
/zeznania uczestniczki M. K. (2) - elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19 września 2022 roku, płyta CD k. 257, znacznik czasowy 00:24:59/
9 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał w sprawie sygn. akt VI Nc- e 1747936/16 nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym nakazał M. K. (2) aby zapłaciła na rzecz (...) im. F. S. w G. kwotę 53.389,43 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie
od 12 października 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 6.074,68 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
21 kwietnia 2017 roku powyższy nakaz zapłaty został zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Na podstawie powyższego nakazu zapłaty Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. prowadzi z wniosku (...) im. F. S. w G. przeciwko M. K. (2) postępowanie egzekucyjne w sprawie sygn. akt Km 1087/18.
27 czerwca 2019 roku Komornik Sądowy dokonał zajęcia prawa M. K. (2) do żądania działu spadku po zmarłym K. K..
19 grudnia 2019 roku Komornik Sądowy dokonał zajęcia prawa M. K. (2)
do żądania działu spadku po zmarłej M. K. (3).
Również tego dnia Komornik Sądowy dokonał zajęcia prawa M. K. (2) do żądania zniesienia współwłasności nieruchomości w postaci odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) opisanego
w księdze wieczystej o numerze (...).
/postanowienie k. 21, 77,77v, 78,78v, pismo k. 23, raport spłaty k. 27 – 28/
Przeciwko M. K. (2) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi A. P. prowadzi postępowanie egzekucyjne z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej Towarzystwo (...) w Ł. w sprawie Km 3032/18 i Km 2859/19 z jej udziału wynoszącego ½ części w przedmiotowej nieruchomości. Wierzycielem hipotecznym M. K. (2) obok wnioskodawcy jest także P. 1 Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
z siedzibą w K..
/KW online/
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
W niniejszej sprawie przedmiotem postępowania był wniosek o podział majątku wspólnego byłych małżonków M. K. (3) i K. K. oraz wniosek o dział spadku po M. K. (3) i po K. K. złożony przez (...) im. F. S. z siedzibą w G..
W zakresie legitymacji czynnej wnioskodawcy wskazać należy, iż spadkobiercy z chwilą śmierci spadkodawcy nabywają udziały we własności rzeczy i w prawach majątkowych, które wchodzą do spadku. Z tych składników majątkowych mogą odpowiadać za zobowiązania nie tylko spadkodawcy, ale i za własne. Komornik Sądowy może zająć prawo dłużnika do żądania podziału spadku i potem to prawo wierzyciel może zrealizować poprzez wniesienie do sądu wniosku o dział spadku. Zgodnie bowiem z art. 887 k.p.c. wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika, a to oznacza, że z momentem zajęcia wierzyciel może zażądać podziału spadku. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. prowadzi z wniosku wierzyciela – wnioskodawcy w niniejszej sprawie postępowanie egzekucyjne pod sygn. akt KM 1087/18 na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 9 lutego 2017 roku, wydanego w sprawie sygn. akt VI Nc – e (...). W toku prowadzonej egzekucji Komornik dokonał zajęcia prawa dłużnika – M. K. (2) do żądania działu spadku po zmarłym K. K. połączonego z żądaniem podziału majątku wspólnego po M. K. (3) i K. K. oraz prawo M. K. (2) do żądania działu spadku po zmarłej M. K. (3) połączonego z żądaniem podziału majątku wspólnego po M. K. (3) i K. Z. zatem z treścią przytoczonego powyższej przepisu art. 887 k.p.c. od chwili zajęcia powyższego prawa legitymowanym do złożenia żądania działu spadku na jest wierzyciel – (...) im. F. S. z siedzibą w G..
Należy nadmienić, że w wypadku gdy w skład spadku wchodzi udział spadkodawcy w majątku objętym małżeńską wspólnością ustawową, do dokonania działu spadku niezbędne jest uprzednie albo jednoczesne z działem spadku, połączone w tym samym postępowaniu, przeprowadzenie podziału majątku wspólnego, chyba że zapadł już prawomocny wyrok rozstrzygający o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o żądaniach zwrotu wydatków, nakładów i innych świadczeń
z majątku wspólnego na majątek odrębny lub odwrotnie, albo że częściowy dział spadku nie dotyczy udziału spadkodawcy w majątku wspólnym (uchwała SN z 2.3.1972 r., III CZP 100/71, OSN 1972, Nr 7-8).
Zgodnie z art. 46 k.r.o. z chwilą ustania wspólności ustawowej pomiędzy małżonkami do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Powstaje wówczas możliwość żądania podziału majątku wspólnego. Do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku (art. 567 § 3 k.p.c.). Zatem podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy pomiędzy zainteresowanymi, bądź na mocy orzeczenia sądu (art. 46 k.r.o. w zw. z art. 1037 § 1 k.c.). Natomiast stosownie do przepisu art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd z urzędu ustala skład i wartość majątku podlegającego podziałowi. Majątek wspólny małżonków stanowią przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Podział majątku wspólnego obejmuje przedmioty majątkowe, które były składnikami tego majątku w chwili ustania wspólności ustawowej i które istnieją w chwili dokonywania podziału majątku wspólnego. Nie uwzględnia się przedmiotów, które były objęte wspólnością, ale zostały zbyte lub zużyte w sposób odpowiadający prawu.
Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku przechodzą w drodze dziedziczenia na jedną lub więcej osób. Jeżeli do spadku dochodzi więcej niż jedna osoba, pomiędzy współspadkobiercami powstaje wspólność praw i obowiązków spadkowych, która istnieje do chwili dokonania działu spadku (art. 1035 k.c.) i która może być zniesiona jedynie
w myśl art. 1035 k.c. i następnych oraz art. 680 k.p.c. i następnych. Zgodnie z art. 684 k.p.c., skład i wartość spadku ulegającego podziałowi ustala sąd. Ustalenia, co wchodzi w skład masy spadkowej podlegającej podziałowi Sąd dokonuje na podstawie twierdzeń i dowodów zaofiarowanych przez strony postępowania. Dopuszczalne jest oparcie się w zakresie składu i wartości majątku podlegającego działowi na zgodnych oświadczeniach uczestników, jeżeli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 listopada 2001 r., V CKN 482/00, LEX nr 52640).
Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż skład majątku wspólnego byłych małżonków M. K. (3) i K. K. był bezsporny między stronami. Otóż, w skład majątku wspólnego byłych małżonków wchodziła jedynie nieruchomość w postaci odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego
w Ł. przy ulicy (...) składającego się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki z ubikacją, przedpokoju oraz pomieszczenia przynależnego, - komórki oznaczonej numerem (...) o łącznej powierzchni użytkowej 45,17 m
2, dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) wraz z udziałem wynoszącym (...) części w częściach wspólnych budynków i innych urządzeń , które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w takiej samej części w prawie własności działki gruntu na której wzniesiony jest budynek w którym znajduje się opisany lokal, dla której to działki Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Wartość powyższego prawa wobec rozbieżności stanowisk stron w tym zakresie została określona na podstawie niekwestionowanej opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego i określona na kwotę 248.368 zł według stanu na dzień 14 stycznia 2013 roku oraz według stanu na dzień
18 sierpnia 2015 roku i cen aktualnych. (pkt 1 postanowienia)
Zgodnie z art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Wnioskodawca wnosił o ustalenie, że udziały w majątku wspólnym byłych małżonków M. K. (3) i K. K. były równe. W toku postępowania uczestniczki nie zgłosiły wniosku o ustalenie nierównych udziałów, wobec czego Sąd przyjął, że udziały te były równe. (pkt 2 postanowienia)
Mając powyższe na uwadze Sąd ustalił, iż w skład spadku po M. K. (3) wchodzi udział wynoszący ½ w nieruchomości opisanej powyższej o wartości 124.184 zł. (pkt 3 postanowienia) oraz, że w skład spadku po K. K. wchodzi udział wynoszący ½ w nieruchomości opisanej powyżej o wartości 124.184 zł. (pkt 4 postanowienia)
Sporny między zainteresowanymi był natomiast sposób działu. M. K. (2) wnosiła o przyznanie powyższego lokalu uczestniczce M. K. (1) ze spłatą na jej rzecz. M. K. (1) nie wyraziła zgody na nabycie przedmiotowego lokalu na wyłączną własność i wnosiła o dokonanie sprzedaży licytacyjnej powyższego lokalu. Wnioskodawca wnosił o przyznanie lokalu bądź na własność M. K. (2) bądź na własność M. K. (1). Nie sprzeciwił się żądaniu M. K. (1) co do sprzedaży licytacyjnej lokalu.
W tym miejscu przypomnieć należy, że zgodnie z art. 567 § 3 k.p.c., do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Zgodnie zaś z art. 687 k.p.c., w braku podstaw do wydania postanowienia działowego na podstawie zgodnego wniosku uczestników, dział spadku będzie rozpoznany według przepisów poniższych. Według zaś art. 688 k.p.c., do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3 k.p.c. Odpowiednie zastosowanie znajduje więc art. 623 k.p.c., który stanowi o sposobie zniesienia współwłasności: jeżeli brak podstaw do wydania postanowienia w myśl artykułu poprzedzającego (na zgody wniosek stron), a zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, sąd dokonuje tego podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym. Różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne.
Sposoby zniesienia współwłasności regulują przepisy art. 211 i 212 k.c. Każdy ze współwłaścicieli przede wszystkim może żądać podziału fizycznego rzeczy wspólnej, chyba że byłby on sprzeczny z przepisami ustawy, społeczno - gospodarczym przeznaczeniem rzeczy, albo pociągałby za sobą istotną jej zmianę lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 212 § 2 k.c.). Jeśli nie ma zgody uprawnionych co do sposobu zniesienia współwłasności, spór ten rozstrzyga sąd, przy zastosowaniu zasady, iż priorytet w tym zakresie ma podział fizyczny rzeczy (por. art. 623 k.p.c.). Podział fizyczny jest bowiem podstawowym sposobem zniesienia współwłasności, wyraźnie preferowanym przez kodeks cywilny. Na podkreślenie zasługuje zgodne stanowisko judykatury i piśmiennictwa akcentujące fakt, że spośród trzech sposobów zniesienia współwłasności podział fizyczny jest najbardziej pożądany z punktu widzenia indywidualnych interesów współwłaścicieli, zwłaszcza gdy podział sankcjonuje istniejący stan rzeczy (por. m.in. postanowienie SN z dnia 26.10.1976, III CRN 227/76, OSNC 1977/5-6/98; z 30.10.1978, III CRN 214/ 78, niepubl.; z 13.3.1997, III CKN 19/97 OSNC 1997/8/115).
Z przytoczonych przepisów wynika pewna hierarchia sposobu dokonania podziału majątku wspólnego i działu spadku. Zgodny wniosek zainteresowanych powinien być podstawą rozstrzygnięcia o sposobie działu. W braku zgodnego wniosku, podstawowym sposobem jest podział w naturze i dopiero, kiedy jest to niemożliwe, w grę wchodzą dwa dalsze sposoby: przyznanie rzeczy jednemu z uczestników ze spłatą pozostałych lub sprzedaż licytacyjna. W tym miejscu warto przytoczyć tezę z postanowienia Sądu Najwyższego z 14 marca 2017 roku (II CSK 221/16): „Sposób zniesienia współwłasności zależy przede wszystkim od zgodnej woli wszystkich współwłaścicieli. Przy braku jednomyślności preferowany jest podział w naturze (art. 211 k.c.), w myśl zaś art. 212 § 2 k.c., rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. W konsekwencji podstawowym sposobem zniesienia współwłasności, w razie braku zgodnego wniosku, jest podział fizyczny rzeczy wspólnej, jako najbardziej sprawiedliwy i pożądany”. W uzasadnieniu tego samego orzeczenia Sąd Najwyższy stwierdził ponadto „Sąd ma, zatem wybór między przyznaniem rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, a sprzedażą licytacyjną, tylko w stosunku do rzeczy, która nie daje się podzielić. Jednak sposób zniesienia współwłasności, jako wynik wyboru między przyznaniem rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, a zarządzeniem jej sprzedaży nie może być dokonany bez rozważenia, czy w razie przyznania rzeczy jednemu współwłaścicielowi z obowiązkiem spłaty, ma on realne możliwości jej uiszczenia.
Natomiast sprzedaż rzeczy wspólnej powinna nastąpić, gdy żaden ze współwłaścicieli nie godzi się, by nabyć własność i ponosić ciężar spłat,
do właściciela bowiem, a nie do Sądu należy ocena czy rzecz jest mu potrzebna,
a narzucanie własności rzeczy nie byłoby racjonalne”.
(por. także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1998 roku, II CKN 347/98, OSNC 1999, nr 6, poz. 8, uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1970 roku, III CZP 92/69, OSNC 1970, nr 10, poz 174, por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2001 r., II CKN 658/00, OSNC 2001, nr 12, poz. 179) Sprzedaży zarządzonej przez Sąd dokonuje się stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 1066-1071 k.p.c.) w trybie postępowania egzekucyjnego (w drodze licytacji).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż dokonanie działu spadku przez zarządzenie sprzedaży licytacyjnej wchodzącego w jego skład prawa odrębnej własności wyżej opisanego lokalu mieszkalnego było jedynym możliwym sposobem podziału stosownie do okoliczności niniejszej sprawy. Po pierwsze, sam charakter wspólnego prawa wykluczał podział fizyczny, który nie jest możliwy
w odniesieniu do odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Po wtóre, nie zaktualizowały się przesłanki pozwalające na przyznanie spornego prawa na rzecz jednego ze spadkobierców z obowiązkiem spłaty pozostałych. Jak już uprzednio wskazano ten sposób zniesienia współwłasności wymaga uprzedniego uzyskania zgody podmiotu na rzecz którego prawo ma zostać przyznane, a także posiadania przez niego realnych możliwości pozwalających na spłatę pozostałych spadkobierców. Uczestniczka M. K. (1) nie wyraziła zgody na przyznanie jej powyższego prawa do lokalu, a jednocześnie sprzeciwiła się jego przyznaniu uczestniczce z obowiązkiem spłaty. M. K. (1) wskazywała bowiem, że M. K. (2) z całą pewnością nie posiada środków finansowych pozwalających na spłatę przysługujących jej udziałów we wspólnym prawie. Fakt istnienia po stronie M. K. (2) trudnej sytuacji finansowej znajduje potwierdzenie w jej zeznaniach a ponadto w treści nakazu zapłaty wydanego w sprawie z powództwa (wnioskodawcy) (...) im. F. S. z siedzibą w G. przeciwko M. K. (2), na podstawie której w chwili obecnej przeciwko niej toczy się postępowanie egzekucyjne w sprawie sygn. akt KM1087/18. Nadto z zapisów księgi wieczystej prowadzonej dla powyższego prawa wynika, że uczestniczka M. K. (2) ma też innych wierzycieli : Spółdzielnię Mieszkaniową Towarzystwo (...) w Ł. z wniosku której prowadzone są przeciwko uczestnice dwa postępowania egzekucyjne: (...) i (...) oraz wierzyciela hipotecznego P. 1 Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.. Gdyby czysto teoretycznie rozpatrywać której z uczestniczek należałoby przyznać przedmiotowy lokal to można byłoby go przyznać nie M. K. (1) a M. K. (2). To ona bowiem mieszka w tym lokalu (i chciałaby w nim dalej móc mieszkać) to przeciwko niej został wydany nakaz zapłaty z powództwa wnioskodawcy. Byłoby to jednak nieracjonalne z uwagi na to M. K. (2) przez wzgląd na swoją sytuację osobistą i finansową nie daje gwarancji spłacenia M. K. (1) zwłaszcza, że posiada tak liczne grono wierzycieli.
Z uwagi zatem na sprzeciw M. K. (1) co do przyznania powyższego prawa na jej rzecz oraz z uwagi na sytuację majątkową M. K. (2) nie dającą żadnej gwarancji co do spłaty Sąd dokonał działu spadku M. K. (3) i po K. K. w sposób pozwalający na zabezpieczenie interesów wszystkich stron przez sprzedaż licytacyjną
w trybie przepisów kodeksu postępowania cywilnego. (pkt 5 postanowienia)
Stosownie do treść art. 625 w zw. z art. 688 k.p.c. w postanowieniu zarządzającym sprzedaż rzeczy należących do współwłaścicieli sąd bądź rozstrzygnie o wzajemnych roszczeniach współwłaścicieli, bądź też tylko zarządzi sprzedaż, odkładając rozstrzygnięcie o wzajemnych roszczeniach współwłaścicieli oraz o podziale sumy uzyskanej ze sprzedaży do czasu jej przeprowadzenia. Mając na uwadze dyspozycję przywołanego przepisu Sąd jednocześnie określił, że suma uzyskana ze sprzedaży wspólnego prawa będzie podlegała podziałowi po ½ części dla uczestniczki M. K. (1) i dla uczestniczki M. K. (2), a zatem odpowiednio do przysługujących im udziałów spadkowych. Sąd zastrzegł jednak, że ½ cześci środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży lokalu a przypadająca uczestniczce M. K. (2) do wysokości wierzytelności przysługującej (...) im. F. S. w G. wobec M. K. (2) wynikającej z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 9 lutego 2017 roku, w sprawie sygn. akt VI Nc – e (...) wraz z kosztami prowadzonych przez wnioskodawcę przeciwko M. K. (2) postępowań egzekucyjnych płatna będzie bezpośrednio do rąk wnioskodawcy a ewentualna nadwyżka do rąk uczestniczki postępowania M. K. (2). (pkt 6 postanowienia)
W pkt. 7 Sąd zniósł między wnioskodawcą a uczestniczką M. K. (1) koszty zastępstwa procesowego – obie strony były bowiem fachowo reprezentowane.
W pozostałym zakresie ustalił, iż każda ze stron ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.
Zgodnie art. 520 § 1 k.p.c. brzmieniem każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Wyjątki od tej zasady zostały ustanowione w dalszych paragrafach art. 520, stanowiąc, iż jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników (§ 2). Paragraf 3 zaś stanowi, iż jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie.
W orzecznictwie i doktrynie zwraca się uwagę, iż w postępowaniu nieprocesowym nie ma „pojedynku" dwóch przeciwstawnych sobie stron, dlatego też nie można mówić
o przegrywającym, który powinien zwrócić koszty postępowania wygrywającemu (por. art. 98 § 1). Przeciwnie, z treści całego art. 520 wynika, że ustawodawca zakłada, że w zasadzie uczestnicy postępowania są w tym samym stopniu zainteresowani jego wynikiem,
a orzeczenie sądu udziela ochrony prawnej każdemu uczestnikowi. Dlatego ten, kto poniósł koszty sądowe lub koszty zastępstwa procesowego, nie uzyska zwrotu wydanych kwot od innego uczestnika, ale i nie jest obowiązany do zwracania kosztów poniesionych przez innego uczestnika (tak. Bodio Joanna, Demendecki Tomasz, Jakubecki Andrzej, Marcewicz Olimpia, Telenga Przemysław, Wójcik Mariusz P [w] Komentarz do art.520 kodeksu postępowania cywilnego, LEX/el. 2010; Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 grudnia 1999 roku, III CKN 497/98, OSNC za 2000 r., nr 6, poz. 116). Stanowisko takie uzasadnione jest niezależnością i samodzielnością udziału w tym postępowaniu każdego uczestnika (B. J., Z. A. artykuł Palestra.1995.7-8.58, Lex nr 11671/1).
W niniejszej sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek unormowanych w art. 520 § 2 i 3 k.p.c., uzasadniająca nałożenie obowiązku zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez wnioskodawcę na uczestników. W pierwszej kolejności wskazać należy, że stanowiska uczestników nie były sprzeczne ze stanowiskiem wnioskodawcy – żaden z uczestników ostatecznie nie zakwestionował żądania wnioskodawcy.
W ocenie Sądu zasada, iż każdy uczestnik postępowania ponosi koszty związane ze swym udziałem w sprawie, oznacza bowiem, że obciążają go koszty tej czynności, której sam dokonał, jak i czynności podjętej w jego interesie, także przez sąd, na jego wniosek lub
z urzędu
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2010 roku, III CZ 47/10).
W przedmiotowej sprawie okoliczności wymienione wyżej, wskazują, że koszty postępowania poniesione przez wnioskodawcę wynikają z realizacji własnego interesu prawnego, podobnie jak koszty czynności podjętych przez sąd a związanych z wyceną majątku spadkowego.
W świetle powyższych ustaleń Sąd nie znalazł w niniejszej sprawie przesłanek do zastosowania art. 520 § 2 k.p.c. podnoszonego przez wnioskodawcę, jak również § 3 komentowanego przepisu. Wnioskodawca jako wierzyciel jednej z uczestniczek postępowania – M. K. (2) - był co najmniej w równym stopniu co uczestniczki zainteresowany wynikiem sprawy. Tym samym żądanie wnioskodawcy zasądzenia kosztów postępowania na jego rzecz od uczestników nie znalazło uzasadnienia. (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 1999 roku, III CKN 497/98).
W pkt 8 postanowienia Sąd przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzew w Łodzi na rzecz adwokata P. F. kwotę 4.428 zł tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej uczestniczce M. K. (2) z urzędu (ustaloną zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 roku, Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 – tj. 3.600 zł + 23% VAT). Sąd wskazuje, że wobec treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 roku (sygn. SK 66/19, OTK-A 2020/13; Dz. U. z 2020 r. poz. 769), – w którym TK orzekł, że przepis § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2015, poz. 1801) jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – uznał, że nie ma podstaw różnicowania kosztów należnych z tytułu zastępstwa procesowego w zależności od tego czy jest to pełnomocnik z wyboru czy z urzędu.
W pkt. 9 postanowienia Sąd orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych. W toku postepowania Skarb Państwa poniósł koszty postępowania w łącznej wysokości 3.337,17 zł z tytułu zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Uczestniczka postępowania M. K. (2) z uwagi na swoją trudną sytuację finansową została zwolniona od kosztów sądowych
w całości.
W związku z powyższym tytułem zwrotu w równych częściach nieuiszczonych kosztów sądowych na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – tj. z dnia 27 maja 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1025) w zw. z art. 520 § 1 k.p.c. Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi od wnioskodawcy oraz od uczestniczki postępowania M. K. (1) kwoty po 1.112,39 zł. Sąd uznał przy tym, iż 1/3 cześć nieuiszczonych kosztów sądowych przypadająca od M. K. (2) zostanie przejęta na rachunek Skarbu Państwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Agata Kłosińska
Data wytworzenia informacji: