II C 785/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2017-02-23
Sygnatura akt II C 785/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 lutego 2017 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodnicząca Sędzia SR A. S.
Protokolant starszy sekretarz sądowy M. O.
po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2017 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa R. K.
przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 38.000 zł (trzydzieści osiem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. obciąża pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotą 385,72 zł (trzysta osiemdziesiąt pięć złotych siedemdziesiąt dwa grosze) tytułem tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa wydatków;
4. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4153,73 zł (cztery tysiące sto pięćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygnatura akt II C 785/15
UZASADNIENIE
W pozwie z dnia 23 września 2015 roku skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., R. K. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 43.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz koszów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż strony zawarły umowę autocasco komfort pojazdu powoda marki P. (...). We wniosku o ubezpieczenie powód zadeklarował posiadanie jednego kluczyka oryginalnego i jednego nieoryginalnego. Agent zawierający umowę w imieniu pozwanego zadeklarował omyłkowo dwa oryginalne kluczyki. W dniu 24 września 2012 roku zawiadomiono o dokonaniu kradzieży z włamaniem do samochodu powoda. Postępowanie karne umorzono z powodu niewykrycia sprawcy. Powód nie odzyskał pojazdu. Powód zgłosił szkodę pozwanemu. Pozwany decyzją z dnia 21 grudnia 2012 roku odmówił wypłaty odszkodowania powołując się na treść § 12 ust. 3 pkt 1b ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco komfort, zgodnie z którym w chwili szkody należy przekazać pozwanemu wszystkie kluczyki do pojazdu zadeklarowane przy zawieraniu umowy ubezpieczenia.
(pozew k. 2-4, pełnomocnictwo k. 6)
W odpowiedzi na pozew z dnia 19 października 2015 roku pozwany reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.
Pozwany podniósł, że kwestionuje powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości. Pozwany wskazał, że zgodnie z § 13 ust. 2 pkt 1b OWU, ubezpieczający, ubezpieczony lub osoba upoważniona do korzystania z pojazdu w chwili powstania szkody, zobowiązani są przekazać niezwłocznie do (...) wszystkie posiadane kluczyki, karty i inne urządzenia służące do uruchomienia zamontowanych w pojeździe zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, zadeklarowane przy zawieraniu umowy ubezpieczenia. W umowie ubezpieczenia z dnia 9 sierpnia 2012 roku powód zadeklarował posiadanie dwóch oryginalnych kluczy do pojazdu, a prawdziwość znajdujących się w formularzu danych potwierdził własnoręcznym podpisem. Wobec tego, stosownie do § 12 ust. 7 OWU pozwany mógł odmówić wypłaty odszkodowania. Kwestionując wysokość żądania pozwu, pozwany podniósł, że wartość pojazdu przyjęta do umowy ubezpieczenia wyliczona została w oparciu o dane katalogu (...) E. i wówczas określona na 43.000zł. Wyliczenie to zostało sporządzone w oparciu o oświadczenie powoda o braku uszkodzeń pojazdu. Tymczasem w toku postępowania likwidacyjnego ujawnione zostało, że pojazd powoda, jeszcze przed sprowadzeniem do Polski uległ poważnemu wypadkowi, w wyniku którego zniszczeniu uległ prawie cały przód pojazdu. Według pozwanego wartość samochodu powoda w chwili kradzieży wynosić mogła co najwyżej 33.500zł.
(odpowiedź na pozew k. 14-18, pełnomocnictwo k. 19, odpis KRS k. 20-26)
Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 9 sierpnia 2012 roku strony zawarły umowę ubezpieczenia autocasco pojazdu powoda marki P. (...) o nr rej. (...), potwierdzoną polisą numer (...), w której wartość pojazdu/suma ubezpieczenia została określona na kwotę 43.000 złotych. Ubezpieczenie obejmowało okres od dnia 10 sierpnia 2012 roku do dnia 9 sierpnia 2013 roku.
Integralną część umowy stanowiły Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco Komfort.
(polisa, ogólne warunki ubezpieczenia – w załączonych aktach szkody)
Stosownie do treści § 2 ust. 10 ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco Komfort (OWU (...)) suma ubezpieczenia to kwota określona w złotych, odpowiadająca wartości ubezpieczonego pojazdu w dniu zawierania umowy ubezpieczenia, ustalona zgodnie z OWU (...) i stanowiąca górną granicę odpowiedzialności WARTY w ramach jednej szkody.
Zgodnie z § 12 ust. 3 pkt 1b) OWU (...) w związku ze zgłoszeniem szkody polegającej na kradzieży pojazdu, ubezpieczający, ubezpieczony, lub osoba upoważniona do korzystania z pojazdu, zobowiązane są przekazać niezwłocznie do WARTY wszystkie posiadane kluczyki, karty i inne urządzenia służące do otwarcia i/lub uruchomienia ubezpieczonego pojazdu oraz wymaganych zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, zadeklarowane przy zawieraniu umowy ubezpieczenia.
Według § 12 ust. 7 OWU (...) w razie niedopełnienia któregokolwiek z pozostałych obowiązków, o których mowa w § 11 i § 12 ust. 1-3 WARTA może odmówić wypłaty odszkodowania lub je odpowiednio zmniejszyć, o ile niedopełnienie to miało wpływ na ustalenie odpowiedzialności za szkodę, okoliczności zdarzenia bądź ustalenie lub zwiększenie rozmiaru szkody.
W myśl § 16 ust. 1 OWU (...) w przypadku utraty pojazdu wskutek kradzieży WARTA ustala wysokość odszkodowania w kwocie odpowiadającej sumie ubezpieczenia, z zachowaniem warunków określonych w ust. 4 oraz § 17. Stosownie do § 17 ust. 1 OWU (...) wysokość odszkodowania ustalonego zgodnie z §§ 13-16 za szkodę w pojeździe nie może przekroczyć sumy ubezpieczenia.
Według § 2 pkt 16 OWU (...) wartość pojazdu to wartość ustalona przez WARTĘ na podstawie notowań rynkowych pojazdu danej marki, modelu, typu, z uwzględnieniem jego cech indywidualnych i historii użytkowania. Notowania stanowiące podstawę do ustalenia wartości pojazdu zawarte są w systemie (...)Ekspert lub innym uzgodnionym z ubezpieczającym i wskazanym w umowie ubezpieczenia.
(ogólne warunki ubezpieczenia OWU (...) w załączonych aktach szkody)
Przed zawarciem umowy ubezpieczenia powód telefonował do agenta ubezpieczeniowego pozwanego, który na podstawie przekazanych w tej rozmowie przez powoda danych dotyczących pojazdu przygotował wniosek o zawarcie umowy ubezpieczenia oraz umowę. W rozmowie powód informował agenta ubezpieczeniowego, że posiada jeden kluczyk do pojazdu oryginalny i jeden nieoryginalny. Po rozmowie, powód spotkał się z agentem ubezpieczeniowym i podpisał wniosek o zawarcie umowy oraz umowę ubezpieczenia. We wniosku o ubezpieczenie z dnia 9 sierpnia 2012 zawarto adnotację o posiadaniu przez powoda dwóch oryginalnych kluczyków do pojazdu.
(zeznania powoda k. 110-111wniosek o ubezpieczenie z załącznikiem, polisa – w załączonych aktach szkody, zeznania świadka I. K. k. 42-43)
Przy zakupie pojazdu marki P. (...) o nr rej. (...) powód otrzymał jeden kluczyk do pojazdu oryginalny i jeden nieoryginalny.
Przed zdarzeniem z dnia 24 września 2012 roku powód podczas przeglądania dokumentów, zorientował się, że we wniosku o ubezpieczenie zawarto adnotację o posiadaniu przez niego dwóch oryginalnych kluczyków. Wówczas powód poinformował o tym agenta ubezpieczeniowego, który stwierdził, że przygotuje aneks do umowy ubezpieczenia. Z uwagi na to, że agent ubezpieczeniowy nie oddzwaniał do powoda, powód po upływie około tygodnia, jeszcze przed zdarzeniem z dnia 24 września 2012 roku poinformował pracownika pozwanego o zaistniałej sytuacji związanej z wpisaniem we wniosku o ubezpieczenie nieprawdziwej informacji odnośnie posiadanych kluczyków do pojazdu.
(zeznania powoda k. 110-111, zeznania świadka I. K. k. 42-43, zeznania świadka P. C. k. 43-44)
W dniu 26 września 2012 roku strony sporządziły aneks do umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...), wraz z załącznikiem do wniosku o ubezpieczenie, w którym powód zadeklarował posiadanie 1 kluczyka oryginalnego oraz 1 nieoryginalnego do pojazdu.
(polisa – aneks, wniosek o ubezpieczenie z załącznikiem – w załączonych aktach szkody)
W trakcie obowiązywania ww. umowy ubezpieczenia, w dniu 24 września 2012 roku, doszło do kradzieży z włamaniem pojazdu należącego do powoda i stanowiącego przedmiot umowy ubezpieczenia, o czym pozwany został zawiadomiony tego samego dnia.
(bezsporne, odpis postanowienia k. 8-8v, zgłoszenie szkody – w załączonych aktach szkody)
Wartość pojazdu powoda na dzień 24 września 2012 roku z uwzględnieniem korekt dotyczących daty pierwszej rejestracji, wyposażenia dodatkowego, indywidualnego sprowadzenia pojazdu na polski obszar celny oraz wcześniejszych uszkodzeń wynosi 38.000zł brutto.
(opinia pisemna biegłego P. J. k. 60-64 z zał. k. 65-69, pisemna uzupełniająca opinia biegłego k. 82-84 z zał. k. 85-91, ustna uzupełniająca opinia biegłego k. 109-110 z zał. k. 105-107)
Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pismem z dnia 21 grudnia 2012 roku, pozwany poinformował powoda, iż odmawia wypłaty odszkodowania z tytułu kradzieży pojazdu marki P. (...) o nr rej (...) powołując się na zapis § 12 ust. 7 OWU AC KOMFORT.
(kserokopia decyzji k. 9)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych do akt sprawy i wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwość i wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania, a także w oparciu o zeznania powoda, powołanych świadków i opinię biegłego z zakresu techniki samochodowej i wyceny pojazdów.
W ocenie Sądu przedłożona do akt sprawy pisemna opinia biegłego sądowego została sporządzona w sposób fachowy i profesjonalny, a jej wnioski są spójne, logiczne i przekonujące. Sąd zważając na fakt, iż opinia biegłego sporządzona została przez osobę posiadającą w badanej materii odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, w całości zgodził się z argumentacją w niej zawartą. Po wydaniu przez biegłego opinii podstawowej, na wniosek strony pozwanej została ona później uzupełniona przez biegłego. Biegły w opiniach uzupełniających wyjaśnił, że po zastosowaniu prawidłowo obliczonej korekty z tytułu wcześniej wykonanych napraw oraz przy uwzględnieniu korekty za liczbę właścicieli wartość pojazdu powoda na dzień szkody wynosiła 38.000zł. Po wydaniu przez biegłego ustnej uzupełniającej opinii, żadna ze stron nie kwestionowała opinii. Należy stwierdzić, iż opinia biegłego była pełna i mogła stanowić podstawę do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo było w części zasadne.
Wskazać należało, że zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę (art. 805 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 824 § 1 k.c. jeżeli nie umówiono się inaczej, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela.
Sąd zważył, że integralną część umowy ubezpieczenia w niniejszej sprawie stanowiły Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco Komfort (OWU (...)).
W sprawie niniejszej strona pozwana kwestionowała zasadę swojej odpowiedzialności. Nie było sporu między stronami co do tego, że powód doznał szkody majątkowej polegającej na utracie samochodu w wyniku kradzieży. Pozwana powołując się na zapisy OWU, podnosiła jednak brak odpowiedzialności wynikającej z umowy, gdyż w jej ocenie w sprawie niniejszej zaistniała podstawa wyłączenia odpowiedzialności wskazana w § 12 ust. 7 OWU (powód nie przekazał pozwanemu po szkodzie zadeklarowanych we wniosku o ubezpieczenie kluczyków).
Stanowisko pozwanej zaprezentowane w tej sprawie nie może się ostać.
W orzecznictwie od bardzo dawna utrwalił się pogląd, że postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia należy tłumaczyć na korzyść ubezpieczającego. /por. orz. SN z 24.7.1959 r., 4 CR 1027/58, OSPiKA 1961, Nr 2, poz. 32, oraz wyr. SN z 18.1.1991 r., I CR 806/90, PG 1993, Nr 5, poz. 21/
Przede wszystkim, jak ustalono, powód przekazał agentowi ubezpieczeniowemu w rozmowie telefonicznej prawdziwe informacje odnośnie rodzaju posiadanych kluczyków do pojazdu. Z zeznań świadka I. K. wynika, że możliwa była taka sytuacja, iż we wniosku o ubezpieczenie, mimo przekazanej mu właściwej informacji, wpisał że powód jest w posiadaniu dwóch oryginalnych kluczyków. Nadto powód niezwłocznie po wykryciu omyłki we wniosku, jeszcze przed szkodą zawiadomił zarówno agenta ubezpieczeniowego, jak i pracownika pozwanego o tym fakcie. Na jego prośbę został przygotowany aneks do umowy, gdzie wpisano prawidłowy rodzaj posiadanych przez powoda kluczyków. Zmiana ta nie wpłynęła na treść pozostałych postanowień umownych, w tym dotyczących wzajemnych świadczeń stron. Postanowienia umowy ubezpieczenia stron pozwalają na stwierdzenie, że pozwany nie uzależnił ochrony ubezpieczeniowej od przekazania mu po szkodzie zadeklarowanego wcześniej rodzaju kluczyków. (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2004 roku, w sprawie o sygn. akt II CK 154/04, opubl. Legalis)
Niezależnie od tego redakcja zawartego w przedmiotowym OWU Autocasco postanowienia § 12 ust. 7 nie pozostawia wątpliwości, że pozwany mógłby odmówić wypłaty odszkodowania, o ile nie przekazanie zadeklarowanego rodzaju kluczyków miało wpływ na ustalenie odpowiedzialności za szkodę, okoliczności zdarzenia, bądź ustalenie lub zwiększenie rozmiaru szkody. Takich sytuacji nie udowodniono jednak na gruncie niniejszej sprawy.
Jeśli chodzi o wysokość odszkodowania należnego powodowi na podstawie zawartej umowy, to Sąd opierając się na opinii biegłego ustalił je na kwotę 38.000zł. Sposób ustalenia przez biegłego tej wartości zgodny jest także ze sposobem jej określenia przewidzianym w umowie stron.
Uwzględniając powyższe powództwo w tej części podlegało uwzględnieniu. W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione.
O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł zgodnie z art.481 k.c.
Sąd zasądził odsetki od zasądzonej kwoty zgodnie z żądaniem, tj. od 21 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty.
Zgodnie z art. 817 § 1 kc ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. W niniejszej sprawie termin ten nie uległ przedłużeniu o dalsze 14 dni w związku z zaistnieniem sytuacji, o jakich mowa w art. 817 § 2 kc). W przedmiotowej sprawie pozwany został zawiadomiony o zdarzeniu w dniu 24 września 2012 roku. Uznać zatem należy, że żądanie odsetek od wskazanej w pozwie daty jest zasadne. Z uwagi na wejście w życie od 1 stycznia 2016 roku zmiany w przepisach kodeksu cywilnego dotyczących odsetek i wyodrębnienie odsetek ustawowych za opóźnienie, skoro powód domagał się odsetek w związku z nieterminowym spełnieniem świadczenia przez pozwanego (a więc w związku z opóźnieniem), w wyroku zaznaczono, że powodowi od zasądzonej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 roku należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zapadło w oparciu o dyspozycję art. 100 k.p.c., który przewiduje zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Powód żądał odszkodowania w kwocie 43.000 zł. Sąd zasądził zaś na jego rzecz kwotę 38.000 zł. Zatem powód wygrał sprawę w 88,37 %. Łączne koszty procesu poniesione przez strony wyniosły 7852,72 zł. Na koszty procesu w kwocie 5067zł poniesione przez powoda, złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 2150 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 2400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 500zł. Natomiast koszty procesu poniesione przez pozwanego obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 2400 zł. Skarb Państwa poniósł koszty w kwocie 385,72 zł. Zasądzona od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwota 4153,73 zł uwzględnia procent w jakim pozwany przegrał sprawę, koszty poniesione w toku procesu przez obie strony i stanowi różnicę między kosztami należnymi a poniesionymi.
W zakresie ustalania wynagrodzenia pełnomocnika powoda Sąd orzekł na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. 2013 poz. 461 t.j.). a pełnomocnika pozwanego na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz.U. 2013 poz. 490 t.j.) Natomiast o wysokości opłaty od pełnomocnictwa Sąd orzekał na podstawie załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku „o opłacie skarbowej”- Dz. U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.
W rezultacie, ze względu na wynik postępowania, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 623), Sąd obciążył rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi pozwanego kwotą 385,72 zł tytułem tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa wydatków.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Dhahir-Swaidan
Data wytworzenia informacji: