Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca Sędzia SR A. S.

Protokolant aplikant S. Ś.

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. Ł. – Zarządu Lokali Miejskich w Ł.

przeciwko M. Ś.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt II C 958/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 kwietnia 2014 roku skierowanym m.in. przeciwko M. G. powódka Gmina M. Ł. - Administracja Zasobów Komunalnych Ł. reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 17.711,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 11.108,91 zł od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 6.602,21 zł od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wyjaśniła, że B. G. była najemczynią lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...), a wraz z nią lokal zajmowała pozwana M. G., która w dniu 17 listopada 2004 roku osiągnęła pełnoletność. Należność objęta pozwem dochodzona jest tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwaną z lokalu w okresie od 1 grudnia 2004 roku do 31 sierpnia 2014 roku.

(pozew k. 3-5v, pełnomocnictwa k. 7-8v)

W dniu 5 maja 2015 roku w niniejszej sprawie pod sygn. akt (...)wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 23)

Odpis nakazu przesłano dla pozwanej na adres podany w pozwie: Ł., ulica (...), przesyłka została odebrana przez dorosłego domownika – M. S..

(potwierdzenie odbioru k. 27)

Pozwana M. Ś. (dawniej G.), reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata pismem z dnia 26 października 2015 roku wyjaśniła, że dowiedziała się o wydanym nakazie zapłaty dopiero po wszczęciu postępowania egzekucyjnego, gdyż nakaz zapłaty nie był doręczony na adres jej zamieszkania w Ł. przy ul. (...). Wyjaśniła, że pod tym adresem zamieszkuje od urodzenia tj. od 17 listopada 1986r. Od 4 października 1999 roku jest pod tym adresem także zameldowana na pobyt stały. Relacje pozwanej z matką zamieszkującą pod adresem wskazanym w pozwie są złe, pozwana ma sporadyczny kontakt z matką. Pozwana wraz z tym pismem złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty i wniosła o uznanie go za wniesiony w terminie. W sprzeciwie wnosiła o oddalenie powództwa w całości. Wyjaśniła, że nie zamieszkiwała wspólnie z najemcą w okresie objętym w pozwem w lokalu przy ul. (...) a nadto podniosła zarzut przedawnienia roszczenia obejmującego żądanie zapłaty należności za okres od 1 grudnia 2004 roku do 31 marca 2012 roku. Pozwana wniosła też o zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pismo k. 33-34, sprzeciw k. 35-38, pełnomocnictwo k. 40)

Sprzeciw pozwanej M. Ś. został uznany za złożony w terminie.

(zarządzenie k. 41)

W piśmie z dnia 23 grudnia 2015 roku powódka oświadczyła, że w związku z podniesieniem zarzutu przedawnienia przez pozwaną, powódka wnosi o zasądzenie od M. Ś. kwoty 5.226,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 4.432,72 zł od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 793,76 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) w okresie od dnia 1 kwietnia 2012 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku, natomiast w pozostałym zakresie cofa pozew. W ocenie powódki twierdzenie pozwanej jakoby nie mieszkała przy ul. (...) w Ł. jest nieprawdziwe. W piśmie z dnia 9 marca 2007 roku skierowanym do strony pwodoowej, pozwana zwracała się z prośbą o umożliwienie jej spłaty zadłużenia czynszowego, informując, że zamieszkuje w lokalu z matką B. G..

(pismo k. 44)

Pozwana pismem z dnia 8 stycznia 2016 roku wniosła o oddalenie powództwa co do kwoty 5.226,48 zł oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych, także w zakresie cofniętego powództwa. Wyjaśniła, że napisała pismo z dnia 9 marca 2007 roku do powoda, gdyż w przeszłości miała zamiar zamieszkać w lokalu powoda, do czego jednak nie doszło. Wobec obawy utraty lokalu komunalnego przy ul. (...), pozwana podjęła starania w celu zachowania do niego prawa.

(pismo k. 50-51)

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron pozostały niezmienione.

(protokół rozprawy k. 78)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 października 1999 roku roku B. G. zawarła z Gminą Ł. umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). Umowa najmu została zawarta na czas nie oznaczony.

(kserokopia umowy najmu lokalu mieszkalnego k. 9-10v)

Powód wypowiedział B. G. umowę najmu przedmiotowego lokalu pismem doręczonym w dniu 6 sierpnia 2002 roku z powodu zaległości czynszowych. Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 23 sierpnia 2007 roku sygn. akt (...) B. G. i M. G. zostały zobowiązane do opróżnienia lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...). Przedmiotowy lokal został wydany powódce przez B. G. w dniu 2 września 2014 roku.

(kserokopie: wypowiedzenia umowy najmu k. 11 z potwierdzeniem odbioru, odpisu wyroku k. 12-12v, protokołu zdawczo-odbiorczego lokalu k. 15-16v)\

Powódka naliczyła pozwanej M. Ś. należność tytułem zajmowania bez tytułu prawnego lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł. za okres od 1 kwietnia 2012 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku w kwocie 4.432,72 zł tytułem należności głównej oraz w kwocie 793,76 zł tytułem odsetek za okres od 1 kwietnia 2012 roku do 30 listopada 2014 roku.

(wykaz zaległości k. 45)

Pismem z dnia 9 marca 2007 roku, doręczonym powódce w dniu 13 marca 2007 roku M. G. zwróciła się z prośbą o umożliwienie jej spłaty zadłużenia i zawarcia z nią umowy najmu lokalu przy ul. (...). Poinformowała, że mieszka w tym lokalu z matką B. G.. Pozwana napisała to pismo w czasie gdy jej matka na pewien czas wyprowadziła się z lokalu, a pozwana chciała przejąć to mieszkanie. Ojciec pozwanej powiedział jej, że ma znajomą w administracji, która pomoże jej to załatwić. W roku 2007 przez okres dwóch tygodni pozwana przebywała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł..

(kserokopia pisma k. 46, zeznania pozwanej k.76- 77)

B. G. mieszkała w lokalu nr (...) przy ul. (...) sama w okresie od 1 kwietnia 2012 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku. Jej córka M. Ś. mieszkała od urodzenia z babcią i dziadkiem, przy ul. (...). Pozwana jedynie odwiedzała matkę po szkole, w weekendy. Z tej przyczyny posiadała też klucze do lokalu przy ul. (...). W lokalu przy ul. (...) pozwana nie przechowywała swoich rzeczy osobistych. B. G. została ograniczona władza rodzicielska nad pozwaną. Pozwaną wychowywała babcia. Klucze do lokalu przy ul. (...) posiadała też sąsiadka B. G.. W dniu 4 października 1999 roku pozwana dokonała zameldowania na pobyt stały w lokalu przy ul. (...). W dniu 26 maja 2012 roku pozwana wyszła za mąż i od tego czasu w lokalu przy ul. (...), który stanowi jej własność, zamieszkiwała wraz z mężem.

(kserokopia zaświadczenia o zameldowaniu M. Ś. k. 39, zeznania świadka B. G. k. 75-76, zeznania pozwanej k. 76-77)

Uchwałą Rady Miejskiej w Ł. nr (...)z dnia 20 stycznia 2016 r. utworzono z dniem 1 kwietnia 2016 roku jednostkę budżetową Zarząd Lokali Miejskich z siedzibą w Ł. jako następcę prawnego m.in. Administracji Zasobów Komunalnych Ł..

(okoliczność znana Sądowi z urzędu)

Poczynione ustalenia faktyczne Sąd oparł na powołanych dokumentach i ich kserokopiach załączonych do akt sprawy, których prawdziwość nie została zakwestionowana przez strony oraz na podstawie zeznań powołanego w sprawie świadka i zeznań pozwanej. Sąd dał wiarę załączonym do akt sprawy dokumentom, gdyż ich prawdziwość i wiarygodność w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego materiału nie nasuwa żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Ustaleń stanu faktycznego na podstawie kserokopii dokumentów dokonano na podstawie przepisu art. 308 k.p.c. W zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia zeznania świadka oraz pozwanej potwierdzały się wzajemnie i uzupełniały. Nadto zeznania te uzupełniają załączone do akt sprawy dokumenty.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii formalnych, należy przytoczyć treść przepisu art. 167 i 168 k.p.c., stosownie do których czynność procesowa podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Jeżeli jednak strona nie dokonała czynności w terminie bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu (art. 168 § 1 k.p.c.).

W niniejszej sprawie zostało dowiedzione, że odpis nakazu zapłaty nie został pozwanej M. Ś. skutecznie doręczony, gdyż korespondencję dla niej przesłano na adres, pod którym nie zamieszkiwała.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że w dacie wniesienia pozwu (24 kwietnia 2015r) oraz także później pozwana nie zamieszkiwała pod adresem wskazanym w pozwie, dlatego nie można uznać doręczenia korespondencji dla niej – zawierającej odpis nakazu zapłaty, wraz z odpisem pozwu z załącznikami oraz pouczeniem - za skuteczne. (tak też Sąd Najwyższy m.in. w postanowieniu z 30.08.2000 r., V CKN 1384/00, opubl. L. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22.3.1995 r., II CRN 4/95, opubl. L.; Sąd najwyższy w postanowieniu z 1.7.1967 r., III PRN 47/67,opubl. L.).

Skoro przed datą wniesienia przez pozwaną sprzeciwu od nakazu zapłaty nie został on jej skutecznie doręczony, to nie może być mowy o uchybieniu przez pozwaną terminowi do wniesienia tego sprzeciwu. Pozwana podnosiła, że dopiero w toku postępowania egzekucyjnego dowiedziała się o wydanym nakazie zapłaty. Nawet, gdyby wówczas istotnie pozwana otrzymała zawiadomienie w postępowaniu egzekucyjnym, to nie jest to równoznaczne z doręczeniem, o którym mowa w art. 502 § 2 kpc, gdzie mowa jest o doręczeniu nakazu zapłaty wraz z pozwem i pouczeniem o sposobie wniesienia sprzeciwu, o treści art. 503 § 1 zdanie trzecie oraz o skutkach niezaskarżenia nakazu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał sprzeciw pozwanej za wniesiony w terminie.

Przechodząc do oceny merytorycznej powództwa, stwierdzić należy, że podlegało ono oddaleniu w kształcie ostatecznie popieranym w całości w stosunku do M. Ś..

W związku z podniesieniem zarzutu przedawnienia przez pozwaną powódka wniosła o zasądzenie od M. Ś. kwoty 5.226,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 4.432,72 zł od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 793,76 zł od dnia wytoczenia powództwa, a w pozostałym zakresie cofnęła powództwo.

Skuteczność cofnięcia pozwu normuje art. 203 k.p.c.. Zgodnie z treścią wskazanego przepisu pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Powódka cofnęła w części pozew bez zrzeczenia się roszczenia przed rozpoczęciem rozprawy, i z tych też względów należy uznać cofnięcie powództwa przez powódkę za skuteczne.

Uznając, że cofnięcie pozwu nie jest sprzeczne z prawem ani zasadami współżycia społecznego, nie zmierza również do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.), na podstawie art. 355 § 1 k.p.c., Sąd powinien umorzyć postępowanie w sprawie ponad kwotę ostatecznie popieraną , jednak omyłkowo takiego rozstrzygnięcia nie zawarto w wyroku. Pomyłka ta jednak jest tego rodzaju, że może zostać naprawiona wyłącznie po przeprowadzeniu postępowania apelacyjnego.

Przechodząc do oceny merytorycznej powództwa popieranego, stwierdzić należy, że podlegało ono oddaleniu w całości.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku „o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego” /t.j. Dz.U. z 2014r., poz. 150/, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego (art. 18 ust. 2). Osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (art. 18 ust. 3).

Jak wynika z art. 18 ust. 1 chwilą, do której na osobie zajmującej lokal bez tytułu prawnego spoczywa obowiązek uiszczania odszkodowania jest chwila opróżnienia lokalu. Opróżnienie lokalu to moment, w jakim osoba ta opuści lokal wraz ze wszystkimi swoimi rzeczami oraz nie będzie już posiadała kluczy do lokalu, umożliwiających jej zajmowanie i korzystanie z tego lokalu. Jak ustalono opróżnienie lokalu przy ulicy (...) w powyższym rozumieniu nastąpiło przez matkę pozwanej w dniu 2 września 2014 roku. Pozwana posiadała wprawdzie klucze do tego lokalu (podobnie jak sąsiadka jej matki), gdyż odwiedzała matkę, ale nie zajmowała lokalu w okresie objętym pozwem w ostatecznym kształcie, nie miała w nim swoich rzeczy. Sam fakt posiadania kluczy do lokalu nie może w tej sytuacji przesądzać o odpowiedzialności pozwanej.

Nie był sporny między stronami fakt braku tytułu prawnego M. Ś. do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł. w okresie, którego pozew dotyczy.

Dla ustalenia miejsca zamieszkania, zgodnie z art. 25 k.c., nie jest konieczne badanie zameldowania, lecz zamiar stałego pobytu. Zameldowanie jest aktem administracyjnym, który potwierdza okoliczność stałego zamieszkania w danej miejscowości i ułatwia ustalenie, ale nie przesądza o miejscu zamieszkania. Z zameldowaniem nie jest więc związane domniemanie, że określa ono miejsce zamieszkania ( NSA w W. z dnia 14 grudnia 2005 r., I (...) 212/05, Lex nr 195823; orz. SN z dnia 3 maja 1973 r., I CZ 48/73, Lex nr 7250; orz. SN z dnia 26 marca 1973 r., I CZ 38/73, Lex nr 7234).

Na gruncie prawa cywilnego miejsce zamieszkania zostało powiązane z całym obszarem określonej miejscowości, bez dalszego uszczegółowienia co do dzielnicy, ulicy, budynku, a wreszcie konkretnego lokalu (por. wyr. SN z 13.2.1976 r., I CR 930/75, OSN 1977, Nr 1, poz. 5 i wyr. SN z 7.6.1983 r., II UR 4/83, OSP 1984, Nr 12, poz. 265). Ta cecha odróżnia cywilistyczne ujęcie miejsca zamieszkania od potocznego rozumienia tego pojęcia, utożsamianego - niesłusznie a nagminnie - z adresem zameldowania (na pobyt stały lub czasowy) osoby fizycznej. Różnica wynika z odmienności celów, których realizacji ma służyć kategoria miejsca zamieszkania w prawie cywilnym oraz administracyjny obowiązek meldunkowy stworzony przede wszystkim dla potrzeb ewidencjonowania ludności.

Życie każdego człowieka, prowadzona przez niego działalność oraz kształtujące jego sytuację prawną zdarzenia mogą być związane z różnymi, zmieniającymi się w czasie, punktami przestrzeni. W tym kontekście istotne znaczenie ma zwłaszcza miejsce, w którym człowiek funkcjonuje w sposób trwały, a nie tylko czasowy czy też wręcz okazjonalny. Miejsce stabilnego ześrodkowania funkcji życiowych człowieka określić można generalnie jako jego miejsce zamieszkania.

(tak E. G. w Kodeks cywilny. Komentarz, opubl. w L.).

Tak rozumiane miejsce zamieszkania nadaje się do wykorzystania przy ustaleniu miejsca zamieszkania pod określonym adresem tj. przebywanie w określonym lokalu, który to lokal ma stanowić centrum życia określonej osoby (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 22 czerwca 1988 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 18/88, opubl. L.).

W przedmiotowej sprawie pozwana podnosiła, iż w okresie objętym żądaniem pozwu nie mieszkała w lokalu numer (...) przy ul. (...) w Ł.. Twierdzenia pozwanej znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym. Jak ustalono, pozwana od urodzenia zamieszkiwała z babcią i dziadkiem, zaś matce pozwanej ograniczono władzę rodzicielską. Miejscem zamieszkania pozwanej od urodzenia był lokal przy ul. (...), który następnie stał się jej własnością, a w którym od maja 2012 roku zamieszkiwała z mężem. Brak jest więc podstaw do twierdzenia, iż zajmowała sporny lokal mieszkalny bez tytułu prawnego w okresie objętym pozwem.

Jak już powyżej odnotowano, zameldowanie jest kategorią prawa administracyjnego i nie przesądza o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego. Jednak zameldowanie pod oznaczonym adresem może stanowić uzewnętrznienie zamiaru zajęcia tego lokalu i być dla właściciela lokalu informacją o takim zamiarze lokatora lub byłego lokatora. Wskazać należy, iż udowodnienie okoliczności, iż pozwana zajmowała lokal mieszkalny będący przedmiotem powództwa, stosownie do reguły rozkładu ciężaru dowodowego wyrażonej w art. 6 k.c., spoczywało na powódce. Jednak powodowa Gmina obowiązkowi temu nie sprostała. Przeciwnie, to pozwana udowodniła, że w lokalu przy ul. (...) nie zamieszkiwała. Pozwana na długo przed wniesieniem powództwa zameldowała się w lokalu przy ul. (...), powódka mogła zatem łatwo ustalić, czy pozwana jest bądź byłą w lokalu przy ul. (...) zameldowana, a w następnie ustalić jego miejsca zamieszkania (choćby kierując do pozwanej wezwanie o udzielenie stosownych informacji) a następnie dokonać weryfikacji swojego stanowiska w zakresie kierowanego do pozwanej roszczenia.

Wobec oddalenia powództwa, o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Powódka przegrała proces w całości. Na koszty zasądzone w punkcie 2 wyroku na rzecz pozwanej składają się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł ustalone stosownie do § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013r. poz. 461) w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. Poz 1800).