VIII C 451/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2022-09-02
Sygn. akt VIII C 451/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 września 2022 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Anna Bielecka-Gąszcz
Protokolant: sekr. sądowy Katarzyna Górniak
po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa P. S.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.
o zapłatę 7.606,71 zł
1.
zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.606,71 zł (siedem tysięcy sześćset sześć złotych siedemdziesiąt jeden groszy)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 listopada 2020 roku do dnia zapłaty;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.317 zł (dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
3. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 900,52 zł (dziewięćset złotych pięćdziesiąt dwa grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Sygn. akt VIII C 451/21
UZASADNIENIE
W dniu 11 grudnia 2020 roku powód P. S., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko (...) S.A. w S. powództwo o zapłatę kwoty 7.606,71 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 listopada 2020 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 21 września 2020 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...) (klasa F) o nr rej. (...), należący do I. B.. W związku z powstałą szkodą poszkodowany wynajął pojazd zastępczy marki B. (...), tj. tej samej klasy co uszkodzony, na okres od dnia 28 września 2020 roku do dnia 21 października 2020 roku (23 dni), który użytkował w takim samym zakresie, jak samochód uszkodzony. Stawka dobowa wyniosła 499 zł netto (613,77 zł brutto), zaś koszt całego najmu 14.116,71 zł.
Po nabyciu wierzytelności od poszkodowanego powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił świadczenie pieniężne
w wysokości 6.510 zł. Pozwany uwzględnił wyłącznie 21 dni najmu oraz zweryfikował stawkę dobową do kwoty 310 zł brutto. Wezwany do zapłaty uzupełniającej kwoty 7.606,71 zł pozwany odmówił spełnienia roszczenia. Poszkodowany na etapie zawierania umowy najmu pojazdu nie dysponował informacjami od pozwanego na temat pojazdu zastępczego i jakakolwiek późniejsza propozycja była już nieaktualna, ponieważ poszkodowany był już związany umową z powodem.
(pozew k. 2-5)
W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu zakwestionował roszczenie co do zasady i wysokości akcentując, że przyjęta przez powoda stawka najmu nie ma rynkowego charakteru w przeciwieństwie do stawek proponowanych przez pozwanego. Wyjaśnił, że w toku likwidacji szkody ubezpieczyciel uznał 21-dniowy okres najmu obejmujący: 8 dni od daty zgłoszenia szkody do dnia oględzin, 8 dni technologicznego czasu naprawy, 4 dni wolne od pracy oraz 1 dzień organizacyjny. Rozszerzenie okresu najmu o następne 2 dni było w ocenie pozwanego niezasadne i wynikało z opieszałości warsztatu naprawczego. Na okoliczność obniżenia stawki dobowej najmu wskazał, że pozwany wyrażał chęć bezgotówkowego, niezwłocznego zorganizowania pojazdu zastępczego za stawkę 310 zł brutto, oferując przy tym najem bez żadnych limitów, dodatkowych opłat. Poszkodowany nie skorzystał z tej oferty, czym przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody, brak jest bowiem podstaw do uznania za celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty powyżej propozycji ubezpieczyciela, skoro stanowią one dodatkową szkodę majątkową powstałą z winy powoda. (odpowiedź na pozew k. 38-40)
W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.
(pismo procesowe
k. 61-65, protokół rozprawy k. 91-95, k. 127-128, k. 161)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 21 września 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...) o nr rej. (...), będący własnością I. B..
Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego STU E. Hestia. (zeznania świadka I. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 roku, okoliczności bezsporne)
Przedmiotowe zdarzenie miało miejsce na trasie między W.
a K.. Po powrocie do Ł. poszkodowany usiłował zgłosić szkodę telefonicznie, nie mógł jednak dodzwonić się do ubezpieczyciela. Postanowił wówczas dokonać zgłoszenia przez Internet brakowało mu jednak wszystkich wymaganych danych, o podanie których musiał się zwracać do policji.
W międzyczasie I. B. rozpoczął szukanie firmy, od której mógłby wynająć auto zastępcze. W wyniku podjętych działań poszkodowany zdecydował się na powodową firmę, która dysponowała autami klasy premium.
Umowa została zawarta w dniu 28 września 2020 roku, a na jej mocy I. B. wynajął od powoda pojazd zastępczy marki B. (...) za stawkę dobową 499 zł netto (613,77 zł brutto). (zeznania świadka I. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 roku, umowa najmu wraz z oświadczeniem k. 7-8, okoliczności bezsporne)
W informacji na temat najmu pojazdu zastępczego przesłanej poszkodowanemu po zgłoszeniu szkody pozwany wskazał, że przy szkodzie częściowej za zasadny uznaje się okres niezbędny do technologicznej naprawy uszkodzonego pojazdu oraz okres od powstania szkody do dokonania oględzin
i zaakceptowania przez ubezpieczyciela kosztorysu naprawy, przy czym wynajmowany samochód powinien być zbliżonej klasy, jednak nie wyższej niż klasa uszkodzonego samochodu. Ubezpieczyciel wyjaśnił ponadto, że najem nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami, brak jest limitu km, udział własny jest zniesiony. Dla segmentu F pozwany przewidział stawkę brutto za dobę najmu na poziomie 310 zł.
Po otrzymaniu przedmiotowej informacji poszkodowany zapoznał się z ofertą wymienionych w jej treści wypożyczalni, a z częścią z nich podjął dodatkowo kontakt telefoniczny. W wyniku przedsięwziętych działań okazało się, że podmioty te albo nie dysponują pojazdami segmentu F, albo też w owym czasie nie mogły takiego auta podstawić. (zeznania świadka I. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 roku, wydruk wiadomości e-mail k. 45-45v., informacja o warunkach najmu pojazdu zastępczego k. 46)
Wynajęty pojazd poszkodowany użytkował do dnia 21 października 2020 roku. Samochód ten został zdany przed naprawieniem uszkodzonego pojazdu. I. B. nie dysponował środkami finansowymi, które umożliwiłyby mu rozpoczęcie naprawy przed otrzymaniem odszkodowania. (zeznania świadka I. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 roku)
Na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 października 2020 roku I. B. zbył na rzecz powoda P. S. wierzytelność pieniężną przysługującą mu wobec pozwanego z tytułu najmu pojazdu zastępczego w związku z likwidacją szkody z dnia 21 września 2020 roku na pojeździe marki M. o nr rej. (...). Przedmiotową wierzytelność powód nabył wraz ze wszystkimi prawami z nią związanymi.
Po nabyciu wierzytelności powód w dniu 21 października 2020 roku wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 14.116,71 zł
z tytułu najmu pojazdu zastępczego marki B. (...) w okresie od 28.09.2020 do 21.10.2020, z terminem płatności do dnia 28 października 2020 roku.
(faktura k. 6, umowa przelewu wierzytelności k. 9)
Po otrzymaniu faktury, decyzją z dnia 28 października 2020 roku pozwany poinformował o przyznaniu odszkodowania z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 6.510 zł. Wyjaśnił, iż zaakceptował 21-dniowy okres najmu pojazdu zastępczego ucinając dwa dni najmu sprzed daty zgłoszenia szkody oraz zweryfikował stawkę dobową do kwoty 310 zł, biorąc pod uwagę cenniki wynegocjowane z renomowanymi wypożyczalniami, które przewidują taką stawkę dla pojazdów klasy F. Wskazał, że poszkodowanemu zaoferowano możliwość bezgotówkowego, niezwłocznego zorganizowania pojazdu zastępczego. (decyzja k. 11-12, okoliczności bezsporne)
Pismem z dnia 3 listopada 2020 roku, doręczonym w dniu 13 listopada 2020 roku, powód wezwał pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 7.606,71 zł tytułem uzupełniającego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego. W odpowiedzi ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko. (wezwanie do zapłaty k. 13, potwierdzenie odbioru k. 14, potwierdzenie nadania przesyłki k. 15, pismo k. 16-17v.)
Uszkodzenia samochodu marki M. skutecznie eliminowały go
z ruchu drogowego – pojazd po szkodzie nie był jezdny.
Technologiczny, niezbędny i zgodny z normami producenta pojazdu czas czynności naprawczych, uwzględniający realia napraw powypadkowych, wyniósłby do 10 dni (8 dni (...) i 2 dni na zorganizowanie i zakup części zamiennych).
W przypadku rozpoczęcia naprawy w kolejnym dniu roboczym po otrzymaniu kosztorysu naprawy (9 października 2020 roku), uwzględniając technologiczny czas naprawy (10 dni), dni wolne od pracy oraz 1 dzień organizacyjny na wydanie pojazdu, naprawa powinna zakończyć się w dniu
23 października 2020 roku, a czas naprawy uwzględniający postępowanie likwidacyjne wyniósłby 26 dni. W przypadku rozpoczęcia naprawy w kolejnym dniu po wydaniu decyzji o wypłacie odszkodowania, czas ten wyniósłby 37 dni.
W segmentacji stosowanej przez wypożyczalnie uszkodzony pojazd marki M. (...) i wynajęty B. (...) należą do segmentu F grupy podstawowej pojazdów. Segment F jest mało popularny w wypożyczalniach pojazdów i niewiele firm wynajmującym auta posiada takie samochody
w swojej ofercie.
Stawka dobowa za wynajem pojazdu segmentu F w formie bezgotówkowej w roku 2019/2020 mogła wynosić od około 670 zł brutto do około 1.082,40 zł brutto, natomiast w formie gotówkowej mogła wynosić od około 322 zł brutto + opłaty dodatkowe i kaucje do około 2.190 zł brutto + opłaty dodatkowe i kaucje. (pisemna opinia biegłego sądowego k. 104-113, pisemna uzupełniająca opinia biegłego sądowego k. 133-144)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy,
w tym w aktach szkody, których prawdziwości ani rzetelności ich sporządzenia nie kwestionowała żadna ze stron. Sąd oparł się również na spójnych
i logicznych zeznaniach świadka. I. B. opisał działania, jakie podjął po zdarzeniu szkodowym, przyznając, że dysponował ofertą pozwanego odnośnie najmu pojazdu zastępczego, która jednak okazała się nierealna – żadna
z wypożyczalni wymienionych przez pozwanego nie była w stanie wypożyczyć samochodu segmentu F. Depozycje świadka nie były kwestionowane przez stronę pozwanego, dlatego też nie znajdując przesłanek do podważenia ich wiarygodności Sąd uznał, że mogę stanowić one podstawę ustaleń faktycznych. Ponadto Sąd oparł się na pisemnej opinii biegłego sądowego K. K.. Oceniając opinię biegłego Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków, opinia ta była bowiem rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśniająca budzące wątpliwości kwestie. Opinia ta w pełni odnosiła się do zagadnień będących jej przedmiotem, wnioski biegłego nie budzą przy tym wątpliwości w świetle zasad wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a jednocześnie opinia została sporządzona w sposób umożliwiający prześledzenie - z punktu widzenia zasad wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania - analizy przez biegłego zagadnień będących jej przedmiotem. Wydając opinię biegły oparł się na zgromadzonym w aktach sprawy materiale dowodowym, w tym na dokumentacji sporządzonej w toku procesu likwidacji szkody. Wnioski biegłego nie były kwestionowane przez strony procesu.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.
W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody statuowane w przepisie art. 436 k.c., oraz – w związku z objęciem odpowiedzialności posiadacza pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej – przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U.
z 2013 r., poz. 392 ze zm.), zwana dalej ustawą.
W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych.
W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku
z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody – odpowiada za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy).
Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy).
Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale również nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda. W sferze odpowiedzialności odszkodowawczej podstawowym założeniem wszelkich rozważań jest z reguły zasada pełnego odszkodowania. Wynika z niej, że wszelka szkoda wyrządzona przez posiadacza lub kierowcę pojazdu mechanicznego, powinna być w świetle obowiązujących przepisów prawa pokrywana przez zakład ubezpieczeń w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
O czym była już mowa, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy, art. 822 § 4 k.c.).
W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia komunikacyjnego z dnia 21 września 2020 roku, w wyniku którego uszkodzony został należący do I. B. samochód marki M.. Do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej
w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych
w pozwanym Towarzystwie (...). Przedmiotem sporu nie była zatem zasada odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę, ubezpieczyciel nie kwestionował również uprawnienia poszkodowanego do skorzystania
z pojazdu zastępczego. Osią sporu w niniejszej sprawie była wysokość stawki dobowej najmu oraz jego okres.
Odnosząc się do zarzutów pozwanego godzi się przypomnieć, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Jednakże, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy
w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z dnia 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28), nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane. Istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (
art. 354 § 2 k.c.
,
art. 362 k.c.
i
art. 826 § 1 k.c.
). Na ubezpieczycielu ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób,
z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji gwarancyjnej ubezpieczyciela. W tożsamy sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6), akcentując, że w ramach tego obowiązku powinnością poszkodowanego, jako wierzyciela, jest lojalne postępowanie na etapie likwidacji szkody przez ograniczanie zakresu świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela, a nie zbędne powiększanie wysokości szkody. Brak podjęcia takich działań mimo, że leżały w zakresie możliwości poszkodowanego, nie może zwiększać odszkodowania należnego od ubezpieczyciela zobowiązanego do naprawienia szkody. W tym zakresie należy proporcjonalnie wyważyć interesy poszkodowanego i ubezpieczyciela kierując się standardem rozsądnie myślącej osoby, która określone zachowanie uznałaby za celowe, konieczne i racjonalne ekonomicznie. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56), wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania
z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy przypomnienia wymaga, że przed wynajęciem auta zastępczego poszkodowany podjął próbę telefonicznego zgłoszenia szkody, która okazała się nieskuteczna. Następnie usiłował zgłosić szkodę przez Internet okazało się jednak, że ubezpieczyciel wymagał załączenia dokumentów, którymi I. B. nie dysponował, wobec czego konieczne było ich pozyskanie. W międzyczasie poszkodowany rozpoczął poszukiwanie podmiotu, od którego mógłby wynająć auto zastępcze i zdecydował się na wybór powodowej firmy. Niemniej jednak po otrzymaniu od ubezpieczyciela informacji na temat zasad najmu pojazdu zastępczego, co miało miejsce 2 dni po zawarciu umowy z powodem, I. B. przeanalizował oferty wypożyczalni wymienionych w treści otrzymanej informacji, skontaktował się także z kilkoma z nich. Wskutek uzyskanych w ten sposób wiadomości ustalił, że żaden ze wskazanych przez pozwanego podmiotów nie może udostępnić mu samochodu zastępczego segmentu F. W ocenie Sądu zeznania I. B. dają podstawę do wniosku, że przedsięwziął on działania, jakich można oczekiwać od osoby poszkodowanej w zdarzeniu drogowym, tj. w pierwszej kolejności podjął próbę zgłoszenia szkody, następnie rozpoczął poszukiwania auta zastępczego, a po otrzymaniu informacji w tym zakresie od pozwanego podjął działania zmierzające do ustalenia, czy możliwe jest wynajęcie takiego samego auta (tj. tego samego segmentu), jak od powoda. Zdaniem Sądu nie sposób przy tym uznać, aby przedstawiona przez powoda oferta była niekorzystna skoro dobowa stawka najmu wynosząca 613,70 zł brutto plasowała się poniżej dolnego zakresu obserwowanych stawek rynkowych za wynajem pojazdu segmentu F dla wynajmu bezgotówkowego obowiązujących w 2019/2020 roku. W konsekwencji Sąd przyjął, że I. B. podjął działania mające na celu minimalizację rozmiarów szkody. Depozycje świadka nie były przy tym podważane przez pozwanego, nadto znajdują potwierdzenie w opinii biegłego,
z której wynika, że niewiele wypożyczalni posiada w swojej ofercie pojazdy segmentu F, dlatego też Sąd uznał je za wiarygodne. O czym była już mowa,
w świetle obowiązującego orzecznictwa Sądu Najwyższego, wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W realiach niniejszej sprawy wynajęcie przez I. B. samochodu marki B. było celowe, pojazd ten był bowiem tożsamej klasy co uszkodzony M., ale także ekonomicznie uzasadnione, skoro poszkodowany wybrał ofertę, która plasowała się poniższej rynkowych stawek dla segmentu F. Jeszcze raz wyraźnego podkreślenia wymaga, że wprawdzie pozwany wystąpił z propozycją organizacji samochodu zastępczego, to jednak po jej weryfikacji przez poszkodowanego okazało się, że ma ona nierealny charakter – żaden ze wskazanych przez pozwanego podmiotów nie dysponował pojazdami segmentu F. Co oczywiste kryterium w postaci segmentu pojazdu jest niewątpliwie istotne, skoro każdy
z ubezpieczycieli uzależnia stawkę za najem, a w konsekwencji kwotę odszkodowania, właśnie od segmentu uszkodzonego pojazdu, nie zaś od samych warunków najmu. To wszak segment uszkodzonego auta w ocenie pozwanego determinował wysokość należnej powodowi rekompensaty. Reasumując Sąd doszedł do przekonania, że poszkodowany był uprawniony wynająć pojazd zastępczy za stawkę dobową 613,77 zł brutto.
O czym była już mowa, ubezpieczyciel nie zgadzał się również z okresem najmu. W orzecznictwie podnosi się, że okres najmu podlegający refundacji odpowiada okresowi koniecznemu i niezbędnemu do naprawy pojazdu (por. m.in. wyrok SN z dnia 5 listopada 2004 roku, II CK 494/03, L.). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 września 2004 roku (IV CK 672/03, L.), szkodę majątkową stanowi dopiero utrata możliwości korzystania
z rzeczy wskutek jej zniszczenia. Termin wydatków koniecznych oznacza zatem wydatek niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie
w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji gdyby mu szkodę nie wyrządzono. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6) wskazał z kolei, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu najmu pojazdu zastępczego zmierza do wyeliminowania negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia pojazdu i obejmuje rzeczywisty okres pozbawienia poszkodowanego możliwości korzystania ze swojego pojazdu. Odpowiedzialność ta nie ogranicza się do czasu technologicznej naprawy lecz obejmuje wszystkie obiektywne czynniki wpływające na proces naprawy np. możliwości organizacyjne warsztatu naprawczego, obłożenie zamówieniami, dni wolne od pracy, oczekiwanie na części, przekazanie pojazdu do naprawy i jego odbiór, czynności ubezpieczyciela w toku likwidacji szkody. W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę nie sposób podzielić przy tym stanowiska, jakoby poszkodowany winien rozpocząć naprawę uszkodzonego pojazdu przed otrzymaniem od ubezpieczyciela informacji o przyjęciu odpowiedzialności za szkody, czy też wypłatą świadczenia. Powyższe wymagałoby bowiem angażowania przez poszkodowanego własnych środków pieniężnych bez gwarancji, że wydatek taki zostanie w przyszłości zrefundowany w całości przez ubezpieczyciela. Na powyższe zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi, który w wyroku z dnia 24 marca 2017 roku (XII Ga 811/16, L.) podniósł, że „zasadniczo uprawnienie do korzystania z pojazdu zastępczego przysługuje poszkodowanemu od pierwszego dnia wystąpienia szkody i trwa do czasu zakończenia naprawy lub wypłaty odszkodowania. Podkreślić należy, że do momentu podjęcia przez ubezpieczyciela decyzji o sposobie likwidacji szkody i wypłaty odszkodowania, poszkodowany nie ma obowiązku podejmowania kategorycznych decyzji co do losów uszkodzonego pojazdu jak i „kredytowania” z własnych środków pieniężnych kosztów ewentualnej naprawy, czy też zakupu nowego samochodu” (tak również SO w Łodzi w wyroku z dnia 24 marca 2017 roku, XIII Ga 980/16, L.). W realiach niniejszej sprawy spór dotyczył wyłącznie 2 dni najmu, przy czym w wydanej decyzji pozwany podnosił, że nie uznał roszczenia za okres sprzed daty zgłoszenia szkody. W ocenie Sądu z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Jak wyjaśniono wyżej, pozwany nie był w stanie udostępnić poszkodowanemu pojazd zastępczy segmentu F, przez co kwestia czy wynajęcie pojazdu nastąpiło przed czy po dacie zgłoszenia szkody traci na znaczeniu.
Co oczywiste auto zastępcze przysługuje poszkodowanemu nie od daty zgłoszenia szkody, a od daty zdarzenia szkodowego, na co zresztą zwraca uwagę sam pozwany w informacji na temat najmu auta zastępczego (zgodnie
z jej treścią, przy szkodzie częściowej za zasadny uznaje się (…) okres od powstania szkody (…)”), przez co z punktu widzenia oceny uzasadnionego okresu najmu data zgłoszenia szkody jest irrelewantna (może ona natomiast mieć znaczenie przy ustalaniu zasadnej stawki najmu). Pozwany zdaje się także ignorować zeznania poszkodowanego, który wskazywał na problemy ze zgłoszeniem szkody, co naturalnie miało przełożenie na datę, w której zgłoszenie to ostatecznie nastąpiło. Wreszcie przypomnienia wymaga, że poszkodowany wynajmował auto zastępcze przez okres 23 dni, tymczasem jak wynika z opinii biegłego, która nie była kwestionowana przez pozwanego, uzasadniony czas najmu wynosił co najmniej 26 dni, a gdyby uzależnić rozpoczęcie naprawy od daty decyzji o przyznaniu odszkodowania, nawet
37 dni.
W świetle przeprowadzonych rozważań Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.606,71 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 listopada 2020 roku do dnia zapłaty.
Podstawę żądania odsetkowego powoda stanowi przepis art. 481 § 1 k.c.
i art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. W myśl art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociaż by opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Natomiast zgodnie z treścią przepisu art. 14 ust. 1 i 2 ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o szkodzie, gdyby jednak wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym, przy zachowaniu należytej staranności, wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód wezwał pozwanego do zapłaty pismem doręczonym w dniu
13 listopada 2020 roku zastrzegając 7-dniowy termin płatności. W takim stanie rzeczy żądanie odsetek począwszy od dnia 27 listopada 2020 roku było
w całości zasadne.
O kosztach procesu rozstrzygnięto w oparciu o art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.317 zł, na którą złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 500 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej – 1.800 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł. Ponadto na podstawie
art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 900,52 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Bielecka-Gąszcz
Data wytworzenia informacji: