VIII C 1033/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2023-01-03
Sygn. akt VIII C 1033/20
/
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 3 stycznia 2023 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: Asesor sądowy Justyna Stelmach
Protokolant: stażysta Justyna Osiewała-Wawrowska
po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa A. K.
przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 21.000 zł (dwadzieścia jeden tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot:
a) od kwoty 19.546,50 zł (dziewiętnaście tysięcy pięćset czterdzieści sześć złotych pięćdziesiąt groszy) od dnia 31 marca 2020 roku do dnia zapłaty,
b) od kwoty 553,50 zł (pięćset pięćdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) od dnia 16 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.522 zł (pięć tysięcy pięćset dwadzieścia dwa złote) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;
4. przyznaje biegłemu I. H. kwotę 450,73 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych siedemdziesiąt trzy grosze) tytułem uzupełniającego wynagrodzenia za sporządzenie pisemnej opinii w sprawie, przy czym kwotę tę nakazuje wypłacić ze środków Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi;
5. obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwoty 2.954 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt cztery złote) tytułem nieuiszczonych wydatków.
Sygn. akt VIII C 1033/20
UZASADNIENIE
W dniu 5 października 2020 roku powód B. S., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego wytoczył przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. powództwo o zasądzenie kwoty 19.546,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 marca 2020 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu M. (...) o nr rej. (...) oraz kwoty 553,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem kosztów prywatnej ekspertyzy, nadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu powód wyjaśnił, że w dniu 27 lutego 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został należący do B. S. samochód marki M. (...) o nr rej. (...). Początkowo szkoda była likwidowana przez (...) S.A. w W. w ramach systemu tzw. bezpośredniej likwidacji szkód, w którym szkodę likwiduje ubezpieczyciel poszkodowanego działający w imieniu i na rzecz pozwanego- ubezpieczyciela sprawcy szkody. Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie OC u pozwanego, co statuuje jego odpowiedzialność za uszkodzenie pojazdu M. (...) o nr rej. (...).
(...) S.A. w W. działając w imieniu i na rzecz pozwanego zarejestrował szkodę pod nr (...), uznał zasadę swej odpowiedzialności i dokonał wypłaty bezspornej części odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu w kwocie 35.726,24 zł brutto. Poszkodowany nie zgadzając się z wysokością kwoty przyznanego odszkodowania zlecił przeprowadzenie prywatnej ekspertyzy, zgodnie z którą koszt naprawy przedmiotowego pojazdu wyniósł 69.158,78 zł brutto. Koszt prywatnej ekspertyzy wynosił 553,50 zł.
(pozew k. 6-23v.)
W odpowiedzi na pozew strona pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik wyjaśnił, że (...) S.A. w W. prawidłowo ustalił wysokość odszkodowania przysługującemu pozwanemu, nadto zaoferował poszkodowanemu naprawę uszkodzonego pojazdu za cenę wskazaną w kalkulacji naprawy. Pełnomocnik pozwanego podniósł, że powód nie wykazał zakresu i wysokości szkody, zaś jego roszczenie poparte jest jedynie gołosłownymi twierdzeniami, których nie zdołał wykazać dowodami.
(odpowiedź na pozew k. 58-61 )
Pismem procesowym z dnia 19 listopada 2021 roku A. K., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, poinformował, że powód zbył na jego rzecz wierzytelność o naprawienie szkody objętej powództwem w rozpoznawanej sprawie. Wobec powyższego powód wniósł o zobowiązanie pozwanego do wskazania, czy wyraża zgodę na wstąpienie A. K. na miejsce powoda w toczącym się postępowaniu zgodnie z art. 192 k.p.c.
(pismo procesowe k. 171-171v.)
Pismem z dnia 21 grudnia 2021 roku pełnomocnik pozwanego oświadczył, iż wyraża on zgodę na zmianę strony powodowej i wejście do niniejszego postępowania A. K. w charakterze powoda.
(pismo pozwanego k. 181)
Postanowieniem z dnia 24 lutego 2022 r. tut. Sąd na podstawie art. 192 pkt 3 k.p.c. ustalił, iż w miejsce dotychczasowego powoda – B. S., wstąpił A. K..
(postanowienie k. 188)
Do dnia zamknięcia rozprawy stanowiska stron pozostały bez zmian.
(elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 grudnia 2022 roku k. 260)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 27 lutego 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w którym uszkodzony został należący do B. S. samochód marki M. o nr rej. (...).
Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Zakładzie (...).
(podsumowanie zgłoszenia szkody k. 31-31v., okoliczności bezsporne)
Szkoda była początkowo likwidowana w ramach sytemu bezpośredniej likwidacji szkody w (...) S.A. W dniu 29 lutego 2020 roku poszkodowany zgłosił szkodę w (...) S.A., który wdrożył postępowanie likwidacyjne. Wartość szkody została ustalona na kwotę 35.726,24 zł, którą wypłacono uprawnionemu, o czym pozwany poinformował decyzją z dnia 3 kwietnia 2020 roku.
(podsumowanie zgłoszenia szkody k. 31-31v.,decyzja z 3.04.2020 r. k. 32-32v., kalkulacja naprawy (...) k. 33-36)
Pismem z dnia 24 kwietnia 2020 roku przesłanym na adres email (...) S.A. B. S., przez pełnomocnika, wezwał do dopłaty pełnej należnej kwoty odszkodowania. W odpowiedzi ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko.
Również pismem z dnia 24 kwietnia 2020 roku B. S., przez pełnomocnika, wezwał pozwanego (...) S.A. do zapłaty pełnej należnej kwoty odszkodowania
(wezwanie do zapłaty k. 37, wydruk e-mail k. 38, wydruk e-mail k. 39, pismo (...) z 27 kwietnia 2020 r. k. 40, wezwanie do zapłaty do (...) S.A. k. 41, formularz przesłania dokumentów do szkody k. 42)
B. S. zlecił A. K. kalkulację naprawy pojazdu marki M. o nr rej. (...). Ze sporządzonej na zlecenie powoda kalkulacji naprawy wynika, że koszt przywrócenia przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed szkody wynosi 69.852,06 zł. Koszt sporządzenia ww. kalkulacji wyniósł 553,50 zł.
(kalkulacja naprawy sporządzona na zlecenie poszkodowanego k. 43-46v., faktura VAT k. 47)
Na mocy umowy cesji z dnia 1 października 2021 roku poszkodowany B. S. przeniósł na A. K. wierzytelność w postaci prawa do żądania odszkodowania (z tytułu zdarzenia z dnia 27 lutego 2020 roku) od sprawcy szkody oraz (...) S.A. działający w ramach (...) oraz ewentualnie innego zakładu ubezpieczeń, który w dacie wypadku udzielał ochrony ubezpieczeniowej sprawcy szkody w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
(umowa przelewu wierzytelności k. 174-174v.)
Uzasadniony koszt naprawy przywracający pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed zdarzenia z dnia 27 lutego 2020 roku z uwzględnieniem właściwych dla rynku lokalnego poszkodowanego cen oryginalnych części zamiennych jakości O lub jakości Q wyniosły 66.207,32 zł.
Wykonanie naprawy wg kosztorysu zakładu ubezpieczeń nie gwarantuje przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu.
Ekonomicznie uzasadnione koszty naprawienia szkody przedmiotowej w pojeździe, przyjmując ceny części zamiennych niesygnowanych logiem producenta pojazdu, biorąc pod uwagę wiek pojazdu, stan i wcześniejsze szkody wyniosły 64.262,17 zł.
(pisemna opinia biegłego sądowego k. 104-154, pisemna uzupełniająca opinia k. 197-239)
Do dnia wyrokowania pozwany nie zapłacił powodowi kwoty dochodzonej pozwem.
(okoliczność bezsporna)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów
z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Za podstawę ustalenia stanu faktycznego Sąd przyjął dowód z opinii biegłego sądowego I. H.. Oceniając opinię biegłego Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków, opinia ta była bowiem rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśniająca budzące wątpliwości kwestie. Opinia ta w pełni odnosiła się do zagadnień będących jej przedmiotem, wnioski biegłego nie budzą przy tym wątpliwości w świetle zasad wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a jednocześnie opinia została sporządzona w sposób umożliwiający prześledzenie - z punktu widzenia zasad wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania - analizy przez biegłego zagadnień będących jej przedmiotem. Wydając opinię biegły oparł się na zgromadzonym w aktach sprawy materiale dowodowym, w tym na dokumentacji sporządzonej w toku procesu likwidacji szkody. Jednocześnie biegły w pisemnej opinii uzupełniającej wyjaśnił zarzuty wnoszone przez strony do opinii głównej w tym m.in. co do wysokości stawki rbg i zakresu uszkodzeń pojazdu (wymiana częściowa błotnika tylnego prawego, wymiana tapicerki drzwi PP oraz blachy stopnia prawego). Przede wszystkim przy wydawaniu opinii biegły kierował się zdjęciami zawartymi w aktach szkodowych, a także w opinii uzupełniającej wskazał dodatkowo koszty naprawy pojazdu przy uwzględnieniu innych stawek rbg i bez uwzględnienia do wymiany elementów i prac dotyczących tapicerki drzwi PP i prac powiązanych.
Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd pominął wniosek o przesłuchania w charakterze strony B. S.. Dowód ten był nie możliwy do przeprowadzenia, biorąc pod uwagę fakt, iż B. S. w toku postepowania stracił status strony, zaś na zarządzenie przewodniczącej zawodowy pełn. pozwanego podtrzymał wniosek o jego przesłuchanie, nie wnosił o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka B. S..
Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2, 3, k.p.c. Sąd pominął wniosek strony pozwanej o dokonanie oględzin pojazdu, a także o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczności inne niż wskazane w pkt 2. postanowienia z dnia 28 maja 2021 rok z k. 97v. Należy wskazać, iż wniosek o dokonanie oględzin pojazdu, a także wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczności inne niż wskazane w pkt 2. wskazanego postanowienia, zmierzały do wykazania, czy pojazd został naprawiony i przy użyciu jakich części. Okoliczności te są irrelewantne z punktu widzenia rozstrzygnięcia w niniejszej sprawy, o czym będzie mowa również poniżej.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo jest zasadne w całości.
W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody statuowane w przepisie art. 436 k.c., oraz – w związku z objęciem odpowiedzialności posiadacza pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej – przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.), zwanej dalej ustawą.
W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c.
Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych.
W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody – odpowiada za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy)
Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy).
Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale również nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda. W sferze odpowiedzialności odszkodowawczej podstawowym założeniem wszelkich rozważań jest z reguły zasada pełnego odszkodowania. Wynika z niej, że wszelka szkoda wyrządzona przez posiadacza lub kierowcę pojazdu mechanicznego, powinna być w świetle obowiązujących przepisów prawa pokrywana przez zakład ubezpieczeń w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy, art. 822 § 4 k.c.).
W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia komunikacyjnego z dnia 27 lutego 2020 roku, w wyniku którego uszkodzony został samochód marki M. (...). Do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Zakładzie (...). Przedmiotem sporu nie była zatem zasada odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Osią sporu w niniejszej sprawie była jedynie wysokość dochodzonego roszczenia z tytułu odszkodowania oraz zasadność żądania dotyczącego zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy.
Odszkodowanie za szkodę powstałą na skutek zdarzenia komunikacyjnego ustala się
i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (sprawcy szkody). Przy czym dla ustalenia granic odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody koniecznym jest odwołanie się do podstawowych zasad przewidzianych przepisami kodeksu cywilnego (art. 361 i art. 363 § 2 k.c.).
Reguła wyrażona w przepisie art. 361 § 1 k.c. stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Stosownie zaś do § 2 przepisu art. 361 k.c. naprawienie szkody obejmuje straty, jakie poszkodowany poniósł, a także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. W myśl przepisu art. 363 § 2 k.c. jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. W tym miejscu wskazać należy, że w warunkach gospodarki rynkowej dla obrotu towarowego decydujące znaczenie mają reguły ekonomiczne podaży i popytu, a więc rynek, dlatego też bezsprzecznie podstawą przy obliczaniu wysokości odszkodowania powinny być ceny rynkowe.
Zgodnie z przyjętym zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie poglądem pod pojęciem szkody należy rozumieć różnicę pomiędzy stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodzącego (tzw. dyferencyjna metoda ustalania szkody). W odniesieniu do szkody komunikacyjnej jest to w praktyce różnica pomiędzy wartością, jaką pojazd przedstawiał w chwili wypadku, a jego wartością po wypadku (por. m.in. wyrok SA w Warszawie z dnia 20 listopada 2014 roku, I Aca 685/14, LEX). Co do zasady wysokość odszkodowania winna odpowiadać kosztom usunięcia wskazanej wyżej różnicy w wartości majątku poszkodowanego (kosztom naprawy uszkodzonego pojazdu). Podmiot odpowiedzialny jest zobowiązany zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu samochodu, do których należy zaliczyć w zasadzie także koszt nowych części i innych materiałów (por. wyrok SN z dnia 20 października 1972 roku, II CR 425/72, OSNCP 1973, nr 6, poz. 111). W tym miejscu koniecznym jest dodatkowo wskazanie, iż obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy
i czy w ogóle zamierza ją naprawiać. Przy takim rozumieniu obowiązku odszkodowawczego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy oraz czy i jakim kosztem to uczynił (por. uchwała SN z dnia 15 listopada 2001 roku, III CZP 68/01, OSPiKA 2002, nr 7-8, poz. 103, wyrok SN z dnia 27 czerwca 1988 roku, I CR 151/88, LEX; wyrok SN z dnia 7 sierpnia 2003 roku, IV CKN 387/01, LEX). Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, to nie poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy, a równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, wyznacza poziom odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy szkody. Także zbycie pojazdu przez właściciela nie wpływa na wysokość należnego mu odszkodowania. Poszkodowany nie może żądać zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji wyłącznie w sytuacji, w której przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty. Koszty naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nieprzewyższające jego wartości sprzed wypadku, nie są jednak nadmierne w rozumieniu art. 363 § 1 k.c. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym, że wyrażone przezeń stanowisko jest utrwalone do tego stopnia, że za niezgodne z prawem są uznawane przez ten Sąd orzeczenia, w których stanowisko to jest podważane przez sądy powszechne (por. m.in. postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 roku, III CZP 91/18, Biul. Sn 2019/2 oraz postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 roku, III CZP 102/18, LEX i powołane w uzasadnieniu obu postanowień orzecznictwo). W konsekwencji ewentualny fakt naprawy samochodu marki M. i jej koszt mają irrelewantne znaczenie dla oceny rozmiaru odpowiedzialności pozwanego.
W oparciu o opinię biegłego sądowego Sąd ustalił, że rzeczywisty koszt naprawy samochodu marki M. uszkodzonego w wyniku opisanego powyżej zdarzenia komunikacyjnego z dnia 27 lutego 2020 roku wynosi 66.207,32 zł brutto. Jak wskazał biegły, ustalenie koniecznych i niezbędnych kosztów naprawy pojazdu marki M., prowadzących do przywrócenia go do stanu sprzed zdarzenia z dnia 16 lipca 2016 roku, nie jest możliwe jednoznacznie do ustalenia z uwagi na brak wiedzy, jakie części były zamontowane w samochodzie przed szkodą – dotyczy to szyby przedniej, która nie została udokumentowana na zdjęciach w czasie oględzin wykonanych przez firmę ubezpieczeniową. Zdaniem zaś Sądu to na pozwanym spoczywał ciężar udowodnienia, iż w pojeździe przed szkodą z dnia 27 lutego 2020 roku zamontowane były inne części niż oryginalne.
Godzi się przypomnieć, że poszkodowany jest w pełni uprawniony do naprawy rzeczy poprzez zastosowanie części nowych i oznaczonych logo producenta, a nie tzw. zamienników. Zastosowanie elementów oryginalnych pochodzących od oznaczonego producenta jest ściśle związane z możliwością naprawy uszkodzonego samochodu w warsztacie autoryzowanym przez producenta pojazdu, z korzystania usług, którego nie można w żadnym razie pozbawić poszkodowanego. Poszkodowany, w tym także poszkodowany właściciel pojazdu używanego, ma prawo wyboru zarówno miejsca, w którym zostanie przeprowadzona naprawa jego pojazdu jak i zastosowanych elementów oraz materiałów. Pokrzywdzony nie ma przy tym obowiązku poszukiwania sprzedawcy oferującego części najtaniej (por. uchwała SN 7 sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 roku, III CZP 80/11, OSNC 2012/10/112; wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2002 roku, I CKN 1466/99, OSNC 2003/5/64). Odmienne stanowisko skutkowałoby w zasadzie przerzuceniem częściowo ciężaru przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego na poszkodowanego. Zaś do takiego obciążenia poszkodowanego skutkami zawinionego działania sprawcy szkody lub innej osoby odpowiedzialnej cywilnie za tę szkodę nie ma uzasadnionej podstawy prawnej. Przywrócenie, bowiem rzeczy uszkodzonej (także używanej) do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Dlatego też, jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów oznaczonego producenta, to poniesione na to wydatki wchodzą w skład kosztu naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego, a w konsekwencji wydatki te w ostatecznym wyniku obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę. Nie budzi wątpliwości, że oryginalność części wykorzystywanych do naprawy pojazdu stanowi istotny czynnik decydujący o tym, czy naprawa jest wystarczająca do przywrócenia jego do stanu poprzedniego. Jest oczywiste, że ich dobór może prowadzić do pogorszenia położenia poszkodowanego. Pogorszenie takie miałoby miejsce zarówno wtedy, gdyby użyta część była pod istotnymi względami częścią gorszą od tej, która uległa uszkodzeniu, jak i wtedy, gdyby równowartość „restytucyjna” części zastępczej była niepewna. W ocenie Sądu brak jest podstaw do uznania za zasadne naprawę pojazdu używanego wyłącznie przy zastosowaniu tzw. zamienników, a nie części autoryzowanych z logo producenta pojazdu, tylko z uwagi na rok produkcji pojazdu, czy też przebieg. Tego typu postępowanie byłoby całkowicie bezzasadne i krzywdzące dla poszkodowanego, którego szkoda powstała na skutek zawinionego działania innego podmiotu. Jednocześnie niesporne jest, jak również wynika to z opinii biegłego, że zamienniki cechują się niższą jakością i trwałością od części oryginalnych, co znajduje bezpośrednie przełożenie na okres ich eksploatacji, ponadto z reguły są to części nie posiadające homologacji, nieznane są ich parametry. Co relewantne, pozwany, który przeprowadzał oględziny pojazdu po zdarzeniu, nie wykazał w żaden sposób (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.), aby były w nim montowane jakiekolwiek zamienniki, nie zaoferował także dowodów, w tym stosownych certyfikatów na to, że przyjęte przez niego w kalkulacji części alternatywne odpowiadają jakością częściom uszkodzonym. Pozwany nie zaoferował także dowodów, które pozwoliłyby przyjąć, iż naprawa przy użyciu nowych części oryginalnych skutkować będzie wzrostem wartości przedmiotowego pojazdu pomimo, że zgodnie z cyt. uchwałą SN w sprawie III CZP 80/11, wyłącznie w przypadku wykazania przez ubezpieczyciela powyższego faktu odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Sądowi nie są przy tym znane normy techniczne, które uzależniałyby zastosowanie w naprawie części niższej jakości lub używanych z uwagi na wiek pojazdu, czy też jego przebieg. Nie może również tracić z pola widzenia okoliczności, że pozwany nie udowodnił, iż poszkodowany był w stanie naprawić uszkodzony pojazd za kwotę podaną w kalkulacji naprawy, przy założeniu, że naprawa ta winna zostać przeprowadzona zgodnie z technologią producenta pojazdu, przy użyciu nowych oryginalnych części.
Sąd uznał ponadto, iż poszkodowany nie był zobligowany do naprawy pojazdu
w warsztatach współpracujących z pozwanym, a także za stawki wynikające ze sporządzonej przez pozwanego ekspertyzy. Jak wyjaśniono wyżej, to do poszkodowanego należy wybór, czy zamierza naprawiać uszkodzony pojazd, a jeśli tak, w jakim warsztacie zamierza to uczynić. Nie jest on przy tym zobowiązany do naprawy pojazdu najtańszym możliwym kosztem. Wprawdzie poszkodowany w zdarzeniu drogowym powinien współpracować z zakładem ubezpieczeń i dążyć do minimalizacji rozmiarów szkody, to jednak zasada ta nie może oznaczać ograniczenia jego uprawnień. Narzucanie poszkodowanemu gdzie i za ile ma naprawić pojazd niespornie niweczyłoby jego uprawnienie odnośnie wyboru sposobu likwidacji szkody. Jak już wyjaśniono pozwany nie udowodnił, iż poszkodowany był w stanie naprawić uszkodzony pojazd za kwotę podaną w kalkulacji naprawy, przy założeniu, że naprawa ta winna zostać przeprowadzona zgodnie z technologią producenta pojazdu, przy użyciu nowych oryginalnych części. Jak wskazał Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 24 października 2018 roku (IX Ca 668/18, L.), w przypadku podjęcia decyzji o wyborze sposobu naprawienia szkody poprzez wypłatę kwoty odszkodowania na rachunek poszkodowanego, jako miarodajne koszty naprawy powinny być brane pod uwagę obiektywne i uśrednione koszty części na rynku, nie zaś koszty proponowane przez podmiot wskazany przez ubezpieczyciela. Poszkodowany ma bowiem prawo do tego, aby za ustaloną kwotę odszkodowania móc naprawić pojazd w wybranym warsztacie naprawczym, rabaty zaś nie są elementami powszechnie obowiązujących cen na rynku części zamiennych. Jeżeli w procesie wyceny wysokości szkody przyjmuje się czynniki niewystępujące na rynku lub też występujące sporadycznie, uznać należy, że nie jest to obiektywna wycena kosztów naprawy. Sąd podziela również pogląd przytoczony przez Sąd Okręgowy w Łodzi
w wyroku z dnia 5 lipca 2018 roku (XIII Ga 332/18), iż rabat cenowy jest kwestią indywidualną, ustaloną między sprzedawcą a klientem, w konsekwencji nie można automatycznie stosować procentowego pomniejszenia ceny części czy usługi przy likwidacji szkody, ponieważ to czysto hipotetyczne działanie prowadziłoby w istocie do obniżenia należnego poszkodowanemu świadczenia. W podobnym tonie wypowiedział się także Sąd Okręgowy w Bydgoszczy (wyrok z dnia 23 czerwca 2020 roku, VIII Ga 119/20, L.) uznając, że poszkodowany - jeśli się na to zdecyduje - ma prawo swobodnie nabyć części niezbędne do dokonania naprawy w miejscu swego zamieszkania i nie ma obowiązku ich zakupu od podmiotu funkcjonującego w innej miejscowości, co każdorazowo wiązać się musi także z czasem transportu oraz problemami w razie ewentualnej reklamacji.
Skoro zatem niezbędny koszt naprawy samochodu marki M. uszkodzonego w wyniku zdarzenia komunikacyjnego z dnia 27 lutego 2020 roku wynosi 66.207,32 zł brutto, wysokość należnego powodowi roszczenia kształtuje się na tym samym poziomie. Do dnia wyrokowania pozwany wypłacił z tytułu przedmiotowej szkody kwotę 35.726,24 zł brutto,
a więc dochodzoną pozwem kwotę 19.546,50 zł uznać należy za zasadną w całości.
W przedmiotowej sprawie powód dochodził także zapłaty kwoty 553,50 zł tytułem poniesionych kosztów związanych ze zleceniem prywatnej ekspertyzy, które to żądanie Sąd uznał za zasadne. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 roku, sygn. akt III CZP 24/04 (Biul.SN 2004/5/6), w której Sąd Najwyższy wskazał, że odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Jednocześnie w uzasadnieniu cytowanej uchwały Sąd Najwyższy zaznaczył, że ocena, czy poniesione koszty ekspertyzy sporządzonej na zlecenie poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela z umowy odpowiedzialności cywilnej, musi być dokonana przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności w zależności od ustalenia, czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione (art. 361 k.c.).
Sąd Rejonowy podziela także stanowisko wyrażone w Uchwale Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 29 maja 2019 r. III CZP 68/18 (Biul.SN 2019/5/15), której teza brzmi „nabywcy - w drodze przelewu - wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania”.
Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zlecenie wykonania takiej ekspertyzy jawi się jako uzasadnione, zwłaszcza, że ostatecznie kosztami tej ekspertyzy został obciążony poszkodowany. Nadto, należy wskazać, iż z uwagi na fakt, iż (...) S.A. w ramach bezpośredniej likwidacji szkody zastosowała w kosztorysie naprawy zaniżone stawki rbg, jak i zakres naprawy okazał się sporny, zarówno poszkodowany, jak i powód nie znał prawidłowej wartości przysługującego im odszkodowania. Z tych przyczyn należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 553,50 zł.
Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 21.000 zł, przy czym Sąd w tym miejscu musi się przyznać do błędu rachunkowego, mającego wpływ na treść wyroku, jednakże niepodlegającego sprostowaniu. Sąd chciał przy tym zasądzić kwotę 20.100 zł (a nie 21.000 zł), która to kwota stanowiłaby sumę 19.546,50 zł (tytułem odszkodowania) i 553,50 zł (tytułem kosztów prywatnej ekspertyzy).
Termin wymagalności świadczeń przysługujących poszkodowanemu od zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów określa art. 14 ust. 1 ustawy, zgodnie
z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego (art. 14 ust. 2 ustawy). Niespełnienie świadczenia w terminie powoduje po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie (§ 2 art. 481 k.c.). W niniejszej sprawie poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody w dniu 29 lutego 2020 roku, w konsekwencji termin na wypłatę świadczenia upływał w dniu 30 marca 2020 roku, co uzasadniało zasądzenie odsetek począwszy od dnia następnego. W zakresie zaś kosztów prywatnej ekspertyzy należało zasądzić odsetki od dnia 16 grudnia 2020 r., który to dzień jest dniem następnym po dniu doręczania pozwu pozwanemu (k. 81). Zdaniem Sądu, dopiero wtedy pozwany poznał, koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy. W związku z tym powództwo podlegało oddaleniu w części tj. w zakresie żądania odsetek od kwoty 553,50 zł od dnia wytoczenia powództwa.
O obowiązku zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się: opłata od pozwu w łącznej kwocie 1005 zł, koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej – 3.600 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wykorzystane zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w wysokości 500 zł i 400 zł.
Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.522 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c.
W punkcie 4. wyroku Sąd przyznał biegłemu I. H. kwotę 450,73 zł tytułem brakującego wynagrodzenia za sporządzenie opinii uzupełniającej, którą to kwotę Sąd nie przyznał w całości postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2022 r. (k.240), (przyznano 1.959,68 zł, zamiast 2.410,41 zł). O wynagrodzeniu biegłego orzeczono na podstawie art. 288 k.p.c., zgodnie z którym biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. W myśl art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz.U. 2010m Nr 90, poz. 594 ze zm.), biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii. Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków, o których mowa w ust. 1 - na podstawie złożonego rachunku (art. 89 ust. 2 ustawy). Podstawą ustalenia wynagrodzenia biegłego są stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami. Podstawę obliczenia stawki wynagrodzenia za godzinę pracy i taryfy zryczałtowanej stanowi ułamek kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa (art. 89 ust. 3 ustawy).
Ponadto Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kwoty 2.954 zł tytułem nieuiszczonych wydatków na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 755 t.j.). – tj. kosztów wydania opinii przez biegłego niepokrytych z zaliczki (k. 155, k. 240, i 450,73 zł przyznane w pkt 4. wyroku).
Z tych względów, orzeczono jak w sentencji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Asesor sądowy Justyna Stelmach
Data wytworzenia informacji: