VIII C 2042/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2018-12-04
Sygn. akt VIII C 2042/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
dnia 9 listopada 2018 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym
w składzie: przewodniczący: SSR Bartek Męcina
protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2018 roku w Ł.
sprawy z powództwa (...) Bank S.A. we W.
przeciwko M. J.
o zapłatę
na skutek zarzutów pozwanej od nakazu zapłaty
utrzymuje w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi w dniu 29 sierpnia 2017 r. w sprawie VIII Nc 7304/17.
Sygn. akt VIII C 2042/17
UZASADNIENIE
W dniu 9 sierpnia 2017 roku powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko pozwanej M. J. powództwo o zapłatę kwoty 14.245,14 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP z ograniczeniem do odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 13.045,94 zł od dnia 8 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód podniósł, że dochodzona pozwem wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwaną kwoty z tytułu zawartej w dniu 25 lutego 2013 roku umowy nr (...). Z uwagi na powstanie zaległości w spłacie zobowiązania, umowa została wypowiedziana, a pozostała do spłaty kwota została postawiona w stan natychmiastowej wykonalności w dniu 2 marca 2017 r. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się: należność główna w kwocie 13.045,94 zł, odsetki umowne za korzystanie z kapitału – 501,25 zł oraz odsetki karne w kwocie 697,95 zł.
(pozew k. 2- 3)
W dniu 29 sierpnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydał w przedmiotowej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, którym nakazał pozwanej zapłatę na rzecz powoda dochodzonej pozwem kwoty wraz z odsetkami umownymi i kosztami procesu.
(nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym k. 27)
Od powyższego orzeczenia M. J. wniosła zarzuty, zaskarżając nakaz zapłaty w całości. Pozwana podniosła zarzuty nieudowodnienia wysokości roszczenia i wymagalności wierzytelności, w konsekwencji wnosząc o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że potwierdza jedynie fakt zawarcia w dniu 25 lutego 2013 r. umowy pożyczki. Pozwana zgłosiła zarzuty co do pełnomocnictwa udzielonego przez powoda r. pr. K. Ś., jak również co do braku pełnomocnictwa udzielonego osobie zawierającej umowę pożyczki w imieniu powodowego banku. Przede wszystkim w ocenie M. J. strona powodowa nie przedstawiła dowodów dotyczących istnienia oraz wysokości wierzytelności. Ponadto opłata za ubezpieczenie z uwagi na jej wysokość zmierzała do obejścia przepisów prawa o odsetkach maksymalnych, co powoduje, że postanowienia umowy dotyczące opłaty za ubezpieczenie są nieważne.
(zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym k. 38- 55)
W odpowiedzi na zarzuty powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w całości.
(pismo procesowe k. 60)
W toku dalszego procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.
(protokół rozprawy k. 112)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 25 lutego 2013 roku M. J. zawarła z (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. umowę pożyczki powtórnej nr NP\ (...) na okres od 25 lutego 2013 r. do 28 lutego 2018 r. Na mocy umowy udzielono pozwanej pożyczki pieniężnej w kwocie 44.330,72 zł (całkowita kwota pożyczki) na warunkach określonych w umowie. Pozwana zobowiązała się do zapłaty opłaty ubezpieczeniowej w kwocie 9.841,42 zł pobieranej za cały okres kredytowania oraz upoważniła bank do jednorazowego pobrania wymienionej opłaty z całkowitej kwoty pożyczki. W związku z tym powodowy bank przekazał pozwanej kwotę 34.489,30 zł. Dodatkowo M. J. upoważniła bank do pomniejszenia kwoty o zadłużenie z tytułu umowy o nr (...)\ (...) w wysokości 13.719,20 zł. Pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki w 60 ratach płatnych do 28 dnia miesiąca, pierwsza rata płatna w dniu 28 marca 2013 r., a ostatnia do dnia 28 lutego 2018 r. Od zadłużenia przeterminowanego bank pobierał odsetki karne naliczane według zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP. W przypadku opóźnienia z zapłatą w terminach określonych w umowie pożyczki pełnych jej rat za co najmniej dwa okresy płatności bank wzywał pożyczkobiorcę w formie monitu wysłanego listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. Jeżeli pożyczkodawca nie uregulował zaległości w powyższym terminie bank miał prawo rozwiązać umowę pożyczki z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia.
(umowa pożyczki k. 6- 9, certyfikat ubezpieczenia k. 12, harmonogram spłat k. 13, wniosek kredytowy k. 15, regulamin udzielania pożyczek i kredytów k. 69- 71)
W dniu 25 lutego 2013 r. dokonano przelewu z rachunku bankowego prowadzonego na rzecz pozwanej kwoty 13.719,20 zł tytułem całkowitej spłaty zobowiązania (...)\ (...).
(potwierdzenie złożenia dyspozycji przelewu k. 73)
Tego samego dnia dokonano przelewu z rachunku bankowego prowadzonego na rzecz pozwanej kwoty 30.611,52 zł, w tym kwoty 9.841,42 zł jako ubezpieczenie, tytułem uruchomienia kredytu nr NP.\ (...).
(potwierdzenie złożenia dyspozycji przelewu k. 72)
Pismem z dnia 24 stycznia 2017 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wypowiedział pozwanej umowę pożyczki powtórnej nr NP\ (...) z dniem 2 marca 2017 r. z powodu nieuregulowania zaległości
(wypowiedzenie umowy k. 16, książka nadawcza k. 75)
W wyciągu z ksiąg bankowych powoda z dnia 8 sierpnia 2017 r. zadłużenie M. J. z tytułu umowy nr NP. (...) na dzień wystawienia wyciągu wynosiło 14.245,14 zł.
(wyciąg z ksiąg bankowych k. 4)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które nie budziły wątpliwości Sądu, nie były również kwestionowane przez strony postępowania.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest zasadne w całości.
W przedmiotowej sprawie niesporne były twierdzenia faktyczne powoda o tym, że pozwana zawarła umowę pożyczki, na mocy której otrzymała kwotę 34.489,30 zł, którą zobowiązała się spłacić wraz z opłatą za ubezpieczenie. Pozwana nie tylko nie kwestionowała powyższej okoliczności, ale w treści zarzutów wprost ją przyznała. M. J. nie podważyła ponadto twierdzenia powoda, iż zaciągnięte przez nią zobowiązanie nie zostało w całości spłacone, na skutek czego pożyczkodawca wypowiedział umowę. W konsekwencji twierdzenie to Sąd uznał za odpowiadające prawdzie, zwłaszcza, iż do akt sprawy nie został złożony żaden dowód, który wskazywałby na to, że pozwana spłaciła swoje zadłużenie w kwocie 13.045,94 zł. Przy czym nie może budzić wątpliwości, że to na pozwanej z mocy art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ciążyła powinność udowodnienia, iż wywiązała się z zawartej umowy. Natomiast strona powodowa, wbrew twierdzeniom M. J., wykazała nie tylko zasadność dochodzonego roszczenia, ale również jego wysokość. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. przedstawił nie tylko umowę pożyczki z dnia 25 lutego 2013 r., wniosek kredytowy, regulamin udzielania pożyczek i kredytów, harmonogram spłat i certyfikat ubezpieczenia, ale również systemowe wydruki, pierwszy zawierający zestawienia należności i spłat kredytu za okres od dnia zawarcia umowy przedstawiające rozkład kapitału oraz odsetek umownych, uwzględniający wpłaty na rachunek obsługiwanej umowy, drugi przedstawiający zestawienia należności i zaległości kapitałowych za okres od dnia zawarcia umowy przedstawiające rozkład odsetek karnych za opóźnienie w płatności, jak również potwierdzenia dokonania przelewów kwoty tytułem udzielonej pożyczki i spłaty wcześniej zaciągniętego zobowiązania, potwierdzenia dokonania dwóch przelewów składki ubezpieczeniowej oraz zestawienie notatek windykacyjnych wprowadzonych przez negocjatorów powoda w trakcie historii windykacyjnej. Dlatego też Sąd uznał, że powód udowodnił swoje roszczenie tak co do zasady, jak i wysokości.
Również podniesiony przez M. J. zarzut, że zastrzeżona w umowie opłata ubezpieczeniowa stanowi niedozwolone postanowienie umowne, należy uznać za całkowicie chybiony. Wątpliwości nie budziło, że powód jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej m.in. w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, a strona pozwana, jako osoba fizyczna, jest konsumentem. Dlatego też należało ustalić, czy postanowienia umowy z dnia 25 lutego 2013 roku były dla jej stron wiążące. Sąd bowiem może, a nawet powinien dokonywać oceny postanowień zawartych umów, a także postanowień samych wzorców umów, co do ich zgodności z prawem. Ocena ta może zostać dokonana również in concreto w toczącym się miedzy przedsiębiorcą, a konsumentem sporze, którego przedmiotem są skutki prawne określone postanowieniami umowy. Umowy konsumenckie podlegają bowiem ocenie w świetle klauzuli generalnej z art. 385 1 §1 k.c. z wyłączeniem jedynie jednoznacznie sformułowanych postanowień określających główne świadczenia stron oraz tych postanowień, na których treść konsument miał rzeczywisty wpływ, co musi zostać wykazane przez proferenta (por. m.in. wyrok SA w Warszawie z dnia 15 czerwca 2007 roku, VI Ca 228/07, LEX).
W ocenie Sądu postanowienia przedmiotowej umowy, w której zastrzeżono możliwość naliczenia opłaty ubezpieczeniowej nie są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 § 2 k.c., art. 353 1 k.c. i art. 5 k.c., nie stanowią również obejścia przepisu art. 359 § 2 1 k.c. o odsetkach maksymalnych, a także nie stanowią niedozwolonych klauzul umownych w myśl art. 385 1 § 1 k.c. Zgodnie z brzmieniem ostatniego przepisu, postanowienia umowy zawartej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Zgodnie z art. 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu. W ocenie Sądu w umowie nie zastrzeżono opłaty ubezpieczeniowej w zbyt wygórowanej wysokości. Należy pamiętać, że umowa pożyczki została zawarta na długi, pięcioletni okres. Przedmiotem umowy ubezpieczenia była śmierć, trwała i całkowita niezdolność do pracy, jak również utrata pracy przez pożyczkobiorcę. W końcu kwota opłaty ubezpieczeniowej stanowiła nieco ponad 20 % całkowitej kwoty pożyczki. Powyższe okoliczności prowadzą Sąd do wniosku, że wysokość zastrzeżonej w umowie opłaty ubezpieczeniowej nie była zbyt wygórowana. Jednocześnie nie budzi wątpliwości, że podmiot jakim jest powód, prowadzi działalność nastawioną na zysk, a także, że pozwana miała pełną swobodę w wyborze instytucji, u której zamierzał się zadłużyć. Skoro więc pozwana zdecydowała się skorzystać z usług powoda, uznać należy, że akceptowała wysokość naliczanej przez pożyczkodawcę w związku z wnioskowaną kwotą pożyczki, opłaty ubezpieczeniowej. M. J. nie wykazała, że postanowienia umowy pożyczki dotyczące zabezpieczenia w postaci zawarcia umowy ubezpieczenia, zostały jej narzucone przez stronę powodową. Powtórzenia wymaga, że wybór danego pożyczkodawcy należy wyłącznie do pożyczkobiorcy, to on decyduje u kogo i na jakich warunkach chce się zadłużyć. W dobie dzisiejszych czasów i dostępności szerokiej gamy ofert pożyczkowych w Internecie, nie nastręcza przy tym trudności porównanie tychże ofert i wybór najkorzystniejszej.
Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty dotyczące braku wymagalności dochodzonego roszczenia oraz nieudowodnienia prawidłowego wypowiedzenia umowy. Strona powodowa załączyła do pozwu pismo z dnia 24 stycznia 2017 r., którym wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki z dniem 2 marca 2017 r. z powodu nieuregulowania zaległości. Ponadto w odpowiedzi na zarzuty od nakazu zapłaty powód przedstawił książkę nadawczą listów poleconych, z której wynika, że w dniu 25 stycznia 2017 r. powód wysłał do pozwanej przesyłkę. Bliski odstęp czasu pomiędzy sporządzeniem pisma stanowiącego wypowiedzenie umowy, a nadaniem przesyłki poleconej, czyni wiarygodnym twierdzenie strony powodowej o doręczeniu pozwanej pisma z dnia 24 stycznia 2017 r. Można jeszcze przypomnieć, że umowa pożyczki została zawarta na okres do 28 lutego 2018 r. Zatem już tylko z tego względu zarzut o braku wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem nie podlega uwzględnieniu.
Jako bezzasadne Sąd ocenił zarzuty pozwanej dotyczące pełnomocnictwa udzielonego r. pr. K. Ś.. Zarówno do pozwu, jak i do pisma z dnia 21 listopada 2017 r. załączono pełnomocnictwo udzielone przez stronę powodową w dniu 31 października 2013 r. Ponadto powód przedstawił wydruk z Krajowego Rejestru Sądowego według stanu na dzień udzielenia powyższego pełnomocnictwa potwierdzający, że osoby udzielające upoważnienia r. pr. K. Ś. do występowania w imieniu (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W., były do tego uprawnione. Podobnie należało ocenić zarzut niewykazania umocowania pracownika banku do zawarcia umowy pożyczki z dnia 25 lutego 2013 r. Słusznie strona powodowa wskazała, że zgodnie z art. 97 kc osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.
Podkreślić należy, że strona powodowa miała prawo, oprócz żądania należności głównej, żądać za czas opóźnienia odsetek w umówionej wysokości, jako że przepis art. 481 k.c. obciąża dłużnika obowiązkiem zapłaty odsetek bez względu na przyczyny uchybienia terminu płatności sumy głównej. Sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c., a zatem nawet w przypadku gdy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności i choćby wierzyciel nie doznał szkody. Odpowiedzialność dłużnika za ustawowe odsetki w terminie płatności ma zatem charakter obiektywny. Do jej powstania jedynym warunkiem niezbędnym jest powstanie opóźnienia w terminie płatności. Zgodnie z treścią § 2 art. 481 k.c. jeżeli strony nie umówiły się co do wysokości odsetek z tytułu opóźnienia lub też wysokość ta nie wynika ze szczególnego przepisu, to wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. W niniejszej sprawie strony umowy pożyczki zastrzegły możliwość naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego naliczane według zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP, przy czym wysokość odsetek nie może być wyższa od odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 1 k.c. Zatem powodowi przysługiwały odsetki za opóźnienie od dochodzonej pozwem kwoty w umówionej wysokości od dnia 8 sierpnia 2017 r.
O obowiązku zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy, na podstawie art. 98 k.p.c. Strona powodowa wygrała proces w całości, a zatem należy się jej od pozwanej zwrot kosztów procesu w pełnej wysokości. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 75 zł, koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego w kwocie 2.400 zł (§ 3 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, t.j. Dz.U. 2018, poz. 265) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.
Mając powyższe na uwadze Sąd utrzymał w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 29 sierpnia 2017 r. w sprawie VIII Nc 7304/17.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Bartek Męcina
Data wytworzenia informacji: