Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w II Wydziale Cywilnym – Sekcji Egzekucyjnej

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Braczkowska

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2020 roku w Łodzi

na posiedzeniu niejawnym

spraw z powództwa D. W., M. W. i M. B. (1) (z domu W.)

przeciwko Gminie M. Ł. – Zarządowi Lokali Miejskich w Ł.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  w sprawie z powództwa D. W.:

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VIII Grodzki w dniu 26 stycznia 2006 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII Nc 2965/05, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 16 lutego 2006 roku - w części - w zakresie odsetek ustawowych od należności głównej za okres od dnia 16 lutego 2006 roku do dnia 3 lipca 2016 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od D. W. na rzecz Gminy M. Ł. – Zarządu Lokali Miejskich w Ł. kwotę 32,52 zł (trzydzieści dwa złote i 52/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

II.  w sprawie z powództwa M. B. (1) (z domu W.):

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VIII Grodzki w dniu 26 stycznia 2006 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII Nc 2965/05, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 16 lutego 2006 roku - w części - w zakresie odsetek ustawowych od należności głównej za okres od dnia 16 lutego 2006 roku do dnia 3 lipca 2016 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od M. B. (1) na rzecz Gminy M. Ł. – Zarządu Lokali Miejskich w Ł. kwotę 32,52 zł (trzydzieści dwa złote i 52/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

III.  w sprawie z powództwa M. W. :

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VIII Grodzki w dniu 26 stycznia 2006 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII Nc 2965/05, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 16 lutego 2006 roku - w części - w zakresie odsetek ustawowych od należności głównej za okres od dnia 16 lutego 2006 roku do dnia 3 lipca 2016 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nie obciąża powódki M. W. obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego Gminy M. Ł. – Zarządu Lokali Miejskich w Ł. kosztów postępowania;

4.  nakazuje pobrać od Gminy M. Ł. – Zarządu Lokali Miejskich w Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 176 zł (sto siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem części nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu złożonego przez powódkę M. W..

Sygnatura akt II 1 C 89/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 października 2019 roku, skierowanym przeciwko Gminie Ł. – Zarządowi Lokali Miejskich w Ł., powodowie: D. W., M. W. i M. B. (2) z domu W. – reprezentowani przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie radcy prawnego, wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 stycznia 2006 roku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie VIII Nc 2965/05. Powodowie wnieśli również o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie w całości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko nim w sprawie Km 212/19 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. K. - do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w przedmiotowej sprawie. Powodowie wnieśli także o zasądzenie na rzecz każdego z nich zwrotu kosztów postępowania od strony pozwanej. Jako podstawę faktyczną swojego żądania powodowie wskazali na fakt przedawnienia roszczeń objętych spornym tytułem wykonawczym ( pozew k. 4-16, pełnomocnictwa k. 17-19).

Postanowieniem z dnia 30 października 2019 roku tutejszy Sąd Rejonowy zabezpieczył powództwo złożone w przedmiotowej sprawie w ten sposób, że zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. K. w sprawie Km 212/19 - do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie ( postanowienie k. 41).

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 grudnia 2019 roku strona pozwana reprezentowana przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie radcy prawnego wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania. Podniesiono, że pomimo upływu okresu przedawnienia roszczeń objętych spornym tytułem wykonawczym żądanie pozwu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego ( odpowiedź na pozew k. 57, pełnomocnictwo k. 58).

W piśmie procesowym z dnia 20 kwietnia 2010 roku (data pisma) pełnomocnik powodów podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie wskazując, że podniesienie zarzutu przedawnienia nie stanowi nadużycia prawa (pismo procesowe k. 67-68).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 stycznia 2006 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, VIII Wydział Grodzki wydał w sprawie VIII Nc 2965/05 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanym M. W., M. B. (2) i D. W. aby zapłacili solidarnie na rzecz Gminy Ł. Administracji (...) Ł. (...) w Ł. kwotę 5.464,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 grudnia 2005 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1.309,30 zł z tytułu kosztów procesu. Nakaz zapłaty stał się prawomocny od dnia 16 lutego 2006 roku i został on zaopatrzony w klauzulę wykonalności w tym samym dniu (nakaz zapłaty wraz ze stwierdzeniem jego prawomocności k. 16 w załączonych aktach VIII Nc 2965/05, tytuł wykonawczy k. 4 w załączonych aktach Km 212/19).

Na podstawie powyżej szczegółowo opisanego tytułu wykonawczego, wierzyciel Zarząd Lokali Miejskich w Ł. wszczął w dniu 29 października 2012 roku przeciwko powodom postępowanie egzekucyjne dotyczące opisanych w nim kwot przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi Widzewa w Łodzi J. D.. Postępowanie to zawisło za sygnaturą akt Km 1847/12. W jego toku nie wyegzekwowano na rzecz wierzyciela żadnych kwot. Zostało ono umorzone na wniosek wierzyciela postanowieniem z dnia 31 grudnia 2012 roku. Akta sprawy egzekucyjnej Km 1847/12 zostały zniszczone w dniu 13 lutego 2018 roku ( pismo komornika sądowego z dnia 8 maja 2020 roku k. 76-77, kopia postanowienia k. 39, pismo komornika sądowego z dnia 13 stycznia 2020 roku -k. 65).

W dniu 28 czerwca 2019 roku (data wniosku egzekucyjnego) wierzyciel Miasto Ł. – Zarząd Lokali Miejskich w Ł. złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku powodów stwierdzonego nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie VIII Nc 2965/05 z dnia 26 stycznia 2006 roku do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi M. K.. Pismem komornika sądowego z dnia 3 lipca 2019 roku wniosek egzekucyjny dotyczący powodów został przekazany do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi - Widzewa w Łodzi K. K.. Postępowanie to zawisło za sygnaturą akt Km 212/19. Zgodnie z treścią wniosku egzekucyjnego wierzyciel wniósł w jego toku o wyegzekwowanie do powodów solidarnie na jego rzecz wszelkich kwot objętych tytułem wykonawczym. W jego toku nie doszło do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela żadnych kwot, kwoty uzyskane w toku egzekucji są przekazywane przez komornika sądowego do depozytu sądowego. W chwili obecnej pozostaje ono zawieszone na podstawie postanowienia tutejszego Sądu z dnia 30 października 2019 roku wydanego w trybie zabezpieczenia powództwa ( karta rozliczeniowa, zarządzenie komornika sądowego z dnia 3 lipca 2019 roku k. 1-2, wniosek egzekucyjny k. 3, tytuł wykonawczy k. 4 w załączonych aktach egzekucyjnych Km 212/19).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów znajdujących się w sprawie oraz załączonych aktach postępowań egzekucyjnych i sądowych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Podstawą wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym był w przedmiotowej sprawie przepis art. 148 ¹ k.p.c.

Jak wynika z treści art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli (…): po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Powództwo złożone w przedmiotowej sprawie okazało się jednak jedynie częściowo zasadne. Jak stanowi bowiem art. 125 k.c., roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat sześciu (przepis w brzmieniu obowiązującym od dnia 9 lipca 2018 roku), chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu. Zajście po wydaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, na skutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane, to między innymi podniesienie zarzutu przedawnienia zasądzonych roszczeń i upływ czasu. W tym zakresie powodowie powołali się więc na uprawnioną przesłankę pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, opisaną w art. 840 § 1 punkt 2 kodeksu postępowania cywilnego.

Jak wynika jednak z treści art. 5 ustawy o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 kwietnia 2018 roku (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104) do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (art. 5 ust. 1 cytowanej ustawy). Jeżeli jednak zgodnie z przepisami ustawy – Kodeks Cywilny, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu (ustęp 2).

Wobec więc treści cytowanego przepisu przejściowego ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 roku, w przedmiotowej sprawie znajdzie jednak zastosowanie art. 125 k.c. w brzemieniu do dnia 9 lipca 2019 roku statuujący 10-letni termin przedawnienia roszczeń objętych tytułem wykonawczym stanowiącym przedmiot sporu w przedmiotowej sprawie, zaś stanowisko pełnomocnika powodów zajęte w treści uzasadnienia pozwu o zastosowaniu w niej 6-letniego terminu przedawnienia roszczeń stwierdzonym tytułem wykonawczym uznać należy za błędne. Błędne jest również stanowisko zajęte w tej mierze przez pełnomocnika pozwanego. Po stronie pełnomocnika pozwanego brak jest również uznania powództwa, co obligowało Sąd do zastosowania w/w wykładni cytowanych przepisów prawa.

W tej sprawie wystąpił jednak niewątpliwie upływ długiego okresu czasu od wydania orzeczenia. Na skutek przeprowadzenia postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie oraz analizy dokumentów przedstawionych przez strony postępowania oraz załączonych przez Sąd do akt sprawy z urzędu (art. 117 § 2 ¹ k.p.c.) ustalono, że doszło w niej do przerwania biegu terminu przedawnienia przez pozwanego.

Przerwanie biegu terminu przedawnienia jest instytucją uregulowaną w art. 123 § 1 k.c. i art. 124 k.c. Bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu bieg przedawnienia biegnie na nowo, jednak przedawnienie nie biegnie, dopóki postępowanie przed sądem lub innym organem nie zostanie zakończone. Skutek przerwania biegu terminu przedawnienia wystąpił w przedmiotowej sprawie na skutek złożenia przez pozwanego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1847/12.

Stanowisko zajęte przez pełnomocnika powodów, że sam fakt przedłożenia przez wierzyciela wraz z wnioskiem egzekucyjnym w sprawie Km 212/19 jedynie kopii postanowienia z dnia 31 grudnia 2012 roku w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1847/12 uprawnia i obliguje obecnie Sąd Rejonowy do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości - jest również niezasadne. Fakt bowiem błędnej – w ocenie pełnomocnika powodów - weryfikacji wniosku wierzyciela przez komornika sądowego mógł być po stronie powodów przesłanką do złożenia przez nich skargi na czynność komornika sądowego lub wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego w zakresie przedawnionej części roszczenia objętego tytułem wykonawczym (art. 825 k.p.c.), jednak w toku obecnie prowadzonego postępowania w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności obowiązują ogólne zasady dowodzenia opisane przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego. W aktach przedmiotowej sprawy znajdując się bowiem dokumenty potwierdzające fakt wszczęcia, prowadzenia i kolejno umorzenia na wniosek wierzyciela postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1847/12.

W tym miejscu wyraźnie podkreślić należy, że tutejszy Sąd Rejonowy nie zgadza się ze stanowiskiem pełnomocnika powodów, iż postępowanie egzekucyjne, które zostało umorzone na wniosek wierzyciela (dysponenta postępowania egzekucyjnego) uważa się za niebyłe i jako takie niewywołujące skutku przerwania biegu przedawnienia roszczeń objętych tytułem wykonawczym stanowiącym podstawę jego prowadzenia. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2016 roku wydane w sprawie III CZP 52/16 ( Legalis: 1507554) dotyczyło bowiem odmiennego stanu faktycznego, gdzie wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego został złożony przez wierzyciela (Bank) w wyniku dokonania przez niego uprzedniego zbycia wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym.

W tej sprawie brak jest więc co najmniej 10-letniego terminu okresu bezczynności wierzyciela (po umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1847/12), co powodowałoby przedawnienie należności głównej oraz kosztów postępowania. Przedawnieniu uległa natomiast część odsetek, które stanowiąc należności okresowe należne w przyszłości – w rozumieniu art. 125 § 1 K.c., przedawniają się w terminie trzyletnim. Odsetkami takimi są odsetki należne po uprawomocnieniu się tytułu egzekucyjnego, a więc za okres od dnia 16 lutego 2006 roku (za wcześniejszy okres stanowiąc roszczenia nie będące należnymi w przyszłości). Zagadnienie to zostało przekonująco wyjaśnione w wyroku Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2014 roku wydanego w sprawie I CSK 197/13 ( niepublikowane – dostępne w programie komputerowym Lex). Odsetki należne pozwanemu za okres przed uprawomocnieniem się nakazu zapłaty stanowią należność zasądzoną, przedawniającą się z upływem terminu 10-letniego.

Ponieważ zaś termin przedawnienia odsetek ustawowych wynosi 3 lata, przedawnieniu uległy odsetki od daty uprawomocnienia się nakazu zapłaty do daty poprzedzającej o 3 lata złożenie wniosku egzekucyjnego w sprawie Km 212/19 – 3 lipca 2016 roku ( data pisma komornika sądowego M. K. minus trzy lata). Pozwolił na to zbyt długi okres bezczynności wierzyciela przez cały okres czasu po dniu uprawomocnienia się spornego nakazu zapłaty.

Powództwa złożone przez wszystkich powodów podlegały więc oddaleniu jako niezasadne w pozostałej części.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie art. 98 k.p.c. na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, za wyjątkiem przyjętej przez Sąd zasadności odstąpienia od obciążania powódki M. W. obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz przeciwnika procesowego.

Koszty poniesione w tej sprawie przez powoda D. W. i powódkę M. B. (2) z domu W. wyniosły łącznie po 2.217 zł, w tym: 400 zł – opłata od pozwu, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa i 1800 zł – wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej. Na koszty poniesione w sprawie z powództwa każdego z nich przez stronę pozwaną złożyły się kwoty po 1.800 zł, jako wynagrodzenie pełnomocnika w stawce podstawowej. Łącznie koszty w sprawie z ich powództw wyniosły więc po 4.017 zł.

Koszty poniesione w tej sprawie przez powódkę M. W. wyniosły łącznie 1.817 zł, w tym: 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa i 1800 zł – wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej (wobec braku po stronie Sądu rozpoznania jej wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu). Przyjąć więc należało, że tymczasowo kwota opłaty sądowej od pozwu (400 zł) została poniesiona przez Skarb Państwa. Na koszty poniesione w sprawie z jej powództwa przez stronę pozwaną złożyła się kwota 1.800 zł, jako wynagrodzenie pełnomocnika w stawce podstawowej. Łącznie koszty w sprawie z jej powództwa wyniosły więc 3.617 zł.

Na potrzeby rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania Sąd więc przyjął, że każde z powodów domagało się pozbawienia spornego tytułu wykonawczego wykonalności w całości w zakresie łącznej kwoty 15.112,16 zł, na którą to kwotę złożyły się: 5.464,06 zł z tytułu należności głównej, 1.309,30 zł z tytułu kosztów postępowania, 130,84 zł z tytułu odsetek ustawowych za okres od dnia 2 grudnia 2005 roku do dnia 16 lutego 2006 roku i 8.207,96 zł z tytułu odsetek ustawowych za okres od dnia 17 lutego 2006 roku do dnia wydania wyroku. Ostatecznie zaś tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności jedynie w zakresie kwoty 6.696,17 zł – czyli w zakresie kwoty odsetek ustawowych za okres od dnia 16 lutego 2006 roku do dnia 3 lipca 2016 roku (dane w zakresie wszelkich powyżej opisanych kwot odsetek pochodzą w portalu: (...)

Powodowie wygrali wiec w przedmiotowej sprawie w 44% zaś w 56% ją przegrali (15.112,16 zł / 6.696,17 zł). Powodowie D. W. i M. B. (2) z domu W. wini więc ponieść koszty postępowania do kwoty 2.249,52 zł, a ponieśli je do kwoty 2.217 zł (4.017 zł x 56% = 2.249 zł). Winni więc oni zwrócić tytułem rozliczenia kosztów procesu w przedmiotowej sprawie na rzecz strony pozwanej kwoty po 32,52 zł (2.249,52 zł – 2.217 zł = 32,52 zł).

W przypadku kosztów postępowania w sprawie z powództwa M. W. winna ona ponieść koszty tego postępowania do kwoty 2.025,51 zł (3.617 zł x 56% = 2.025,52 zł), zaś poniosła je jedynie do kwoty 1.817 zł. Sąd postanowił jednak w jej przypadku nie obciążać jej na podstawie art. 102 k.p.c. obowiązkiem zwrotu na rzecz strony pozwanej (choć niewielkiej) odpowiedniej części kosztów postępowania - z uwagi na jej trudną sytuację materialną ( oświadczenie o stanie majątkowym k. 27 i nast.). Jest ona bowiem osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, co więcej w podeszłym wieku. W utrzymaniu pomaga jej w całości partner, który pokrywa wszelkie ich koszty utrzymania i wyżywienia.

Mając na uwadze fakt, że w sprawie z powództwa M. W. pozostała do rozliczenia nieuiszczona opłata sądowa od pozwu w wysokości 400 zł, na podstawie art. 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd zdecydował się pobrać jej odpowiednią część od strony pozwanej (400 zł x 44% = 176 zł).