II1 C 91/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z 2018-02-14
Sygn. akt II 1 C 91/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 lutego 2018 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący : Sędzia SR Anna Braczkowska
Protokolant : Katarzyna Leszczyńska
po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2018 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa A. R., Ł. R., J. R. (1) i M. R. (1)
przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej z siedzibą we W.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
1. oddala powództwo;
2. nie obciąża powodów A. R., Ł. R., J. R. (1) i M. R. (1) obowiązkiem solidarnego zwrotu na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej z siedzibą we W. kosztów postępowania.
sygnatura akt II 1 C 91/17
UZASADNIENIE
W pozwie z 8 listopada 2017 roku, skierowanym przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W., powodowie: A. R., Ł. R., J. R. (1) i M. R. (1) wnieśli o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci orzeczenia wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna w sprawie II 1 Co 859/14 z dnia 8 kwietnia 2014 roku. Powodowie wnieśli również o zwolnienie ich od kosztów sądowych oraz o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim M. B. w sprawie Km 2432/17 do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w przedmiotowej sprawie. Jako podstawę faktyczną swojego roszczenia powodowie wskazali na fakt, iż egzekwowane od nich obecnie roszczenie zostało już w całości przez nich zapłacone w toku egzekucji prowadzonej przez tego samego komornika sądowego w sprawie Km 11263/12 (pozew k. 2-3).
W uzupełnienia swojego stanowiska procesowego w sprawie, w piśmie procesowym z dnia 27 listopada 2017 roku, powodowie wskazali, iż domagają się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie I Nc 631/03 z dnia 29 marca 2003 roku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności na rzecz strony pozwanej postanowieniem tutejszego Sądu Rejonowego z dnia 8 kwietnia 2014 roku wydanym w sprawie II 1 Co 859/14 (pismo procesowe z dnia 27 listopada 2017r. k. 9)
Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddalił wniosek powodów o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko nim w sprawie Km 2432/17, jako niezasadny i nieuprawdopodobniony (postanowienie k. 17).
Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zwolnił powodów od kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu w kwocie 67 zł oddalając ich wniosek o zwolnienie od kosztów w pozostałej części (postanowienie k. 19).
W odpowiedzi na pozew z dnia 11 stycznia 2018 roku pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od powodów zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwany nadmienił, iż podniesiony przez powodów zarzut spełnienia świadczenia obecnie egzekwowanego w toku postępowania egzekucyjnego Km 2432/17 nie jest zasadny, jako nie znajdujący podstawy prawnej w treści art. 840 k.p.c. Pełnomocnik pozwanej wskazał, iż we wniosku egzekucyjnym z dnia 4 października 2017 roku (wszczynającym postępowanie w sprawie Km 2432/17) wniósł on o wyegzekwowanie od powodów: zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym Km 11263/12 w kwocie 600 zł, zwrotu kosztów nadania klauzuli wykonalności w sprawie II 1 Co 859/14 w kwocie 127 zł oraz kwoty 178,32 stanowiącej niespłacone koszty egzekucyjne w sprawie Km 11263/12 stanowiące różnicę pomiędzy kwotą zaliczki zapłaconej przez wierzyciela w kwocie 566,64 zł, a kwotą zwróconą mu przez komornika sądowego w wysokości 388,32 zł. Finalnie pełnomocnik pozwanego podniósł, iż obecnie pozwana dochodzi od powodów jedynie niespłaconych kosztów egzekucji prowadzonej przeciwko nim w okresie wcześniejszym, które stanowią ich dług osobisty. Tym samym do kwot tych nie znajduje zastosowanie ograniczenie odpowiedzialności zastrzeżone im w postanowieniu o nadaniu klauzuli wykonalności w sprawie II 1 Co 859/14 (odpowiedź na pozew k. 39-40, pełnomocnictwo k. 41)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 29 października 2003 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny wydał w sprawie I Nc 631/03 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał G. W. i J. R. (2) aby w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania nakazu zapłaty zapłacili solidarnie na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 5.392,65 zł wraz z umownymi odsetkami według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w danym okresie, ustalanej przez Zarząd Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. dla kredytów przeterminowanych w wysokości 40% rocznie, od dnia 16 października 2003 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1.322,90 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Jednocześnie w w/w nakazie zapłaty Sąd zastrzegł G. R. i J. R. (2) prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do wartości ustalonej w inwentarzu stanu czynnego spadku po M. R. (2). Nakaz zapłaty uprawomocnił się (kopia nakazu zapłaty k. 48).
Na podstawie postanowienia Sądu R. dla Ł. w Ł., II Wydział Cywilny wydanego w sprawie II Ns 587/10 w dniu 10 lutego 2012 roku, spadek po J. R. (2), zmarłym w dniu 15 września 2004 roku w Ł. nabyli z dobrodziejstwem inwentarza: żona A. R. w ¼ części, córki J. R. (1) i M. R. (3) oraz synowie M. R. (1) i Ł. R. po 3/16 części (kopia postanowienia spadkowego k. 116 w załączonych aktach K 11263/12).
Na podstawie wniosku z dnia 26 października 2012 roku, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim M. B. wszczął przeciwko powodom, na wniosek wierzyciela Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G., postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 11263/12 na podstawie tytułu wykonawczego w postaci powyżej opisanego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (wniosek egzekucyjny, tytuł wykonawczy, karta rozliczeniowa w załączonych aktach Km 11263/12).
W dniu 3 kwietnia 2014 roku w sprawie Km 13682/13 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi A. P. sporządził, na wniosek A. R., Ł. R., J. R. (1) i M. R. (1) protokół końcowy spisu inwentarza po M. R. (2) zmarłej w dniu 11 marca 2001 roku, w którym ustalono, iż stan czynny spadku wyniósł „0” (kopia protokołu końcowego spisu inwentarza po M. R. (2) k. 53, oryginał w/w dokumentu k. 251 w załączonych aktach Km 11263/12)
Na wniosek wierzyciela, postanowieniem z dnia 5 maja 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim M. B. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 11263/12, ustalił jego koszty na kwotę 1.138,20 zł i obciążył nimi dłużników i orzekł o ich zwrocie na rzecz wierzyciela, gdyż zostały one pokryte do kwoty 356,64 zł z zaliczki uiszczonej przez wierzyciela. Jednocześnie komornik sądowy przyznał wierzycielowi reprezentowanego w tym postępowaniu przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie radcy prawnego zwrot kosztów zastępstwa prawnego w egzekucji w kwocie 600 zł i obciążył również tymi kosztami dłużników. Postanowienie to zostało doręczone dłużnikom w trybie skutecznej awizacji i uprawomocniło się wobec niewniesienia od niego przez żadną ze stron postepowania egzekucyjnego skargi na czynność komornika sądowego. W toku postepowania egzekucyjnego Km 11263/12 wierzyciel uiścił na rzecz komornika sądowego zaliczkę w kwocie 566,64 zł (kopia postanowienia z dnia 5.05.2016r. k. 55, kopia potwierdzenia wpłaty zaliczki k. 56, zestawienie zaległości k. 47; oryginał postanowienia komornika sądowego z dnia 5.05.2016r. k. 326, zwrotne potwierdzenia odbioru odpisu postanowienia z dnia 5.05.2016r. - k. 328-332 w załączonych aktach Km 11263/12).
W dniu 8 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna wydał w sprawie II 1 Co 859/14 postanowienie, w którym nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanemu przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny z dnia 29 października 2003 roku w sprawie I Nc 631/03 na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W. przeciwko A. R., J. R. (1), Ł. R., M. R. (1) i M. R. (3) – spadkobiercom zmarłego J. R. (2), zastrzegając im prawo do powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności wynikające z nabycia spadku po J. R. (2) z dobrodziejstwem inwentarza oraz zastrzegając im prawo do powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności wynikające z nabycia spadku przez J. R. (2) po M. R. (2) z dobrodziejstwem inwentarza. Jednocześnie w punkcie 2 opisanego postanowienia zasądzono solidarnie od A., M., Ł., J. i M. R. (3) na rzecz wierzytelności (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W. kwotę 127 zł tytułem zwrotu kosztów postepowania (kopia postanowienia k. 49, oryginał postanowienia w załączonych akta II 1 Co 859/14 k. 28)
Na podstawie wniosku z dnia 9 października 2017 roku, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim M. B. wszczął przeciwko powodom, na wniosek wierzyciela (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W., na którego przeszły uprawnienia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. opisane w nakazie zapłaty wydanym w sprawie (...), postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 2432/17 celem wyegzekwowania następujących kwot: 600 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym Km 11263/12 oraz kwoty 178,32 z tytułu niespłaconych kosztów egzekucyjnych w sprawie Km 11263/12 – na podstawie postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim M. B. z dnia 5 maja 2016 roku oraz kwoty 127 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania o nadanie klauzuli wykonalności w sprawie II 1 Co 859/14 – na podstawie postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w dniu 8 kwietnia 2014 roku. W toku tego postępowania nie doszło do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela żadnych kwot, postępowanie to toczy się dalej (wniosek egzekucyjny, karta rozliczeniowa, tytuły wykonawcze w załączonych aktach Km 2432/17).
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów znajdujących się w aktach przedmiotowego postępowania oraz załączonych aktach I Nc 631/03, II 1 Co 859/14 i aktach postępowań egzekucyjnych Km 2432/17 i Km 11263/12.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo w przedmiotowej sprawie podlegało oddaleniu, jako nieoparte na przesłance ustawowej pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Co prawda powodowie nie wskazali żadnej podstawy prawnej swojego żądania, jednak mając na uwadze fakt, iż wnosili o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna wydanego w spawie II 1 Co 859/14 z dnia 8 kwietnia 2014 roku oraz nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie I Nc 631/03 z dnia 29 marca 2003 roku, przyjąć należy iż podstawą taką stanowić mógł przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Jak wynika bowiem z treści przepisu art. 840 § 1 punkt 2 k.p.c., dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne.
Powołana powyżej przesłanka pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności nie została spełniona. Po pierwsze bowiem wskazać należy, iż w toczącym się obecnie przeciwko powodom postępowaniu egzekucyjnym Km 2432/17 jego podstawą w żadnym zakresie nie jest nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie I Nc 631/03, gdyż wierzyciel dochodzi od nich należności wynikających z treści postanowienia komornika sądowego M. B. z dnia 5 maja 2016 roku wydanego w sprawie Km 11263/12, które w żadnym zakresie nie jest objęte żądaniem pozwu. Powodowie powołują się jedynie na fakt, iż poprzednie z postanowień komornika sądowego M. B., który prowadził postępowanie w sprawie Km 11263/12 (a mianowicie postanowienie z dnia 26 maja 2014 roku) zostało uchylone przez Sąd, a oni nie dostali zwrotu ustalonych tam kosztów postępowania. W ocenie Sądu argumentacja taka może wynikać z niezrozumienia przez powodów stanu faktycznego i prawnego w przedmiotowej sprawie, gdyż o tych kosztach (kosztach postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 11263/12) komornik sądowy orzekł ponownie w tej samej sprawie postanowieniem z dnia 5 maja 2016 roku ustalając te koszty na nowo. Tym samym nie mogli oni otrzymać zwrotu uiszczonych wcześniej należności, gdyż postępowanie to na skutek uchylenia decyzji komornika sądowego przez Sąd Rejonowy toczyło się dalej i musiał ulec zakończeniu na skutek wydania postanowienia o jego umorzeniu w innej dacie. Jego koszty zostały rozliczone ponownie przez komornika sądowego w postanowieniu z dnia 5 maja 216 roku, kosztami tymi komornik sądowy obciążył dłużników oraz orzekł o ich zwrocie przez dłużników na rzecz wierzyciela w zakresie niepokrytym we wcześniejszym etapie postępowania. Należy również wyraźnie podkreślić, iż postanowienie komornika sądowego z dnia 5 maja 2016 roku o umorzeniu postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, ustaleniu jego kosztów i obciążenia nimi dłużników uprawomocniło się, żadna ze stron tego postępowania, w tym zwłaszcza dłużnicy, nie złożyła od tego postanowienia skargi na czynność komornika sadowego kwestionując prawidłowość wyliczenia ustalonych w nim kosztów i zasadność obciążenia nimi dłużników. Tym samym wierzyciel – (...) wierzytelności, na którego przeszły uprawnienia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej im. F. S. w G. zasadnie obecnie na postawie powołanego postanowienia komornika sądowego dochodzi od powodów zwrotu niepokrytych kosztów tego postępowania oraz przyznanych mu tym postanowieniem kosztów zastępstwa prawnego w egzekucji w kwocie łącznej 778,32 zł. Po powstaniu w/w tytułu wykonawczego nie zaistniała żadna ustawowa przesłanka, które uprawniałaby Sąd do pozbawienia tego tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w jakiejkolwiek części.
Podobne argumenty odnieść należy do tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna z dnia 8 kwietnia 2014 roku wydanego w sprawie II 1 Co 859/14. Nie zaistniała również w tym zakresie żadna z ustawowych przesłanek u[uprawniająca Sąd do pozbawienia wykonalności tegoż postanowienia w zakresie jego punktu 2 orzekającego o solidarnych obowiązku zwrotu przez powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela. Powodowie takiej przesłanki nie powołali.
Egzekwowane obecnie przez wierzyciela (pozwanego) od powodów należności stanowiące niespłacone koszty egzekucji prowadzonej przeciwko nim w okresie wcześniejszym w sprawie Km 11263/12 i powstałe w sprawie II 1 Co 859/14 koszty sądowe, stanowią ich dług osobisty. Tym samym do kwot tych nie znajduje zastosowanie ograniczenie odpowiedzialności zastrzeżone im w postanowieniu o nadaniu klauzuli wykonalności w sprawie II 1 Co 859/14.
Powództwo podlegało więc oddaleniu w całości jako niezasadne.
W zakresie rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania (punkt 2 wyroku), w oparciu o art. 102 k.p.c. Sąd postanowił nie obciążać powodów solidarnym obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego poniesionych przez niego kosztów postępowania w postaci kosztów zastępstwa procesowego - z uwagi na charakter sprawy. Po pierwsze, strona pozwana jest profesjonalistą, trudniącym się zawodowo dochodzeniem wierzytelności i korzystającym na stałe z fachowej pomocy prawnej we wszystkich sprawach sądowych z jej udziałem. Po drugie, powodowie występując z przedmiotowym powództwem - choć błędnie - byli przekonani o słuszności swojego stanowiska. Opierali się w tym zakresie na błędnym przekonaniu, iż egzekucja prowadzona przeciwko nim w toku postępowania Km 2432/17 dotyczy w dalszym ciągu należności objętych tytułem wykonawczym powstałym w sprawie I Nc 631/03, gdyż taka informacja została umieszczona przez komornika sądowego w nagłówku kierowanej do nich w sprawie korespondencji. Po trzecie, na fakt nieobciążenia powodów obowiązkiem zwrotu na rzecz wierzyciela kosztów postępowania w postaci kosztów zastępstwa procesowego wpłynęła ich bardzo trudna sytuacja materialna. A. R. jest osobą bezrobotna bez prawa do zasiłku. Jedynymi dochodami w rodzinie powodów są: renty rodzinne uzyskiwane przez A. i M. R. (1) w kwotach po 450 zł miesięcznie oraz zasiłek rodzinny w kwocie 300 zł, a także zasiłek 500+ na jedo dziecko w kwocie 500 zł miesięcznie.
Z/ wyrok wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego zwracając się z prośbą o wskazanie sądowi czy będzie korzystał z ustawowego prawa do złożenia środka zaskarżenia – w zakresie punktu 1 lub 2 wyroku – informacja ta jest niezbędna z uwagi na toczące się postępowanie międzyinstancyjne w przedmiocie zażalenia powodów na postanowienie Sądu z dnia 5 grudnia 2017 roku w przedmiocie oddalenia ich wniosku o zabezpieczenie; powodom minął już ustawowy termin do złożenia środka zaskarżenia od wyroku Sądu z dnia 14.02.2018r.; w razie złożenia przez pełnomocnika pozwanego oświadczenia, że nie będzie ona wnosiła żadnego ze środków zaskarżenia od wyroku z dnia 14.02.2018r. Sąd miałby możliwość umorzyć postępowanie wywołane zażaleniem na postanowienie z dnia 5 grudnia 2017 roku i dokonać zwrotu akt egzekucyjnych Km 2432/17, co niewątpliwie usprawniłoby prowadzenie postępowania egzekucyjnego w w/w sprawie; odpowiedź może zostać udzielona w drodze faxu/maila.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Braczkowska
Data wytworzenia informacji: