Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

POSTANOWIENIE

Dnia 24 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny – Sekcja Egzekucyjna

Przewodniczący: Sędzia Anna Braczkowska

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2025 roku w Łodzi

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela A. G. (1)

przeciwko dłużnikowi (...) Spółce z o.o. w Ł.

prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi P. G. (1) w sprawie GKm 1/24

o świadczenie pieniężne

na skutek skargi dłużnika na czynności komornika sądowego w postaci postanowienia z dnia 19 listopada 2024 roku w zakresie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego, obciążenia nimi dłużnika oraz dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego co do kosztów egzekucji – w zakresie punktów 2, 3a, 3c i 5 spornego postanowienia

oraz na skutek ewentualnego wniosku dłużnika o obniżenie opłaty egzekucyjnej ustalonej na podstawie art. 29 ust. 1 u.k.k. z kwoty 50.000,00 zł do kwoty 16.666,67 zł

w przedmiocie skargi dłużnika na orzeczenie referendarza sądowego z dnia 12 grudnia 2024 roku wydane w sprawie II 1 Co 2962/24

postanawia:

1.  w wyniku częściowego uwzględnienia skargi dłużnika na orzeczenie referendarza sądowego – zmienić punkt 2. (drugi) postanowienia referendarza sądowego z dnia 12 grudnia 2024 roku wydanego w sprawie II 1 Co 2962/24 w ten sposób, że wysokość opłaty egzekucyjnej ustalonej w treści postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi P. G. (1) z dnia 19 listopada 2024 roku wydanego w sprawie GKm 1/24 na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych na kwotę 50.000,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) obniżyć do kwoty 25.000,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych);

2.  utrzymać orzeczenie referendarza sądowego z dnia 12 grudnia 2024 roku wydane w sprawie II 1 Co 2962/24 - w pozostałym zakresie w mocy.

Sędzia Anna Braczkowska

Sygnatura akt II 1 Co 83/25

UZASADNIENIE

do postanowienia z dnia 24 marca 2025 roku

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2024 roku, wydanym w sprawie II 1 Co 2962/24 Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddaliła skargę dłużnika na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi P. G. (1) z dnia 19 listopada 2024 roku w zakresie punktów 2, 3a, 3c i 5 – dotyczącego dalszego prowadzenia egzekucji w sprawie GKm 1/24 w zakresie jej kosztów, ich ustalenia i obciążenia nimi dłużnika oraz oddaliła wniosek dłużnika o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej ustalonej przez organ egzekucyjny na kwotę 50.000 zł do kwoty 16.666,67 zł.

W uzasadnieniu w/w postanowienia referendarz sądowy po pierwsze szczegółowo opisała stan faktyczny sprawy, w tym wskazała, że w sprawie GKm 1/24 wierzyciel złożył wniosek egzekucyjny do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi P. G. (1) w dniu 21 grudnia 2023 roku ( data nadania w UP) w oparciu o dalszy tytuł wykonawczy oznaczony numerem porządkowym 8 w postaci prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 6 listopada 2018 roku w sprawie XX GC 664/16 oraz prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 lipca 2020 roku w sprawie I AGa 136/19, zaopatrzonych w klauzulę wykonalności w dniu 27 listopada 2023 roku – postanowieniem z dnia 21 listopada 2023 roku w sprawie X 1 GCo 1538/23 - w celu wszczęcia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości położonej w Ł., dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), w celu wyegzekwowania:

- kwoty 2.942.817,50 zł wierzytelności głównej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty do dnia złożenia wniosku egzekucyjnego tj. 21 grudnia 2023 roku na kwotę 734.190,34 zł,

- dalszych odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty wierzytelności głównej od dnia złożenia wniosku egzekucyjnego do dnia zapłaty, oraz kosztów postępowania egzekucyjnego.

Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte w dniu 4 stycznia 2024 roku. W dniu 23 lutego 2024 roku komornik sądowy, po uiszczeniu zaliczki przez wierzyciela na należności biegłych, zlecił biegłemu wykonanie czynności niezbędnych dla sporządzenia opisu i oszacowania nieruchomości oznaczonej numerem KW - (...). Pismem z dnia 24 kwietnia 2024 roku wierzyciel wniósł o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w związku z zawarciem przez strony w dniu 5 kwietnia 2024 roku porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia i poinformował komornika o dokonanej przez dłużnika wpłacie kwoty 500.000 zł tytułem I raty w dniu 17 kwietnia 2024 roku. Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2024 roku komornik sądowy na podstawie art. 820 k.p.c. zawiesił postępowanie egzekucyjne (pkt 1), na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. umorzył postępowanie egzekucyjne w zakresie kwoty 500.000 zł (pkt 2; kwotę tę komorni zarachował na poczet spłaty zaliczki na wydatki w kwocie 146,74 zł, koszty zastępstwa prawnego w egzekucji – 7.500,00 zł i odsetki – 492.353,26 zł) i postanowił pobrać od dłużnika koszty komornicze w wysokości 49.235,40 zł (10 %) i wezwał dłużnika do ich zapłaty w terminie 7 dni pod rygorem przystąpienia do egzekucji tejże kwoty (pkt 3). Dłużnik złożył w terminie skargę na punkt 3 ww. postanowienia z ewentualnym wnioskiem o miarkowanie opłaty w razie oddalenia skargi. Postanowieniem z dnia 30 października 2024 roku w sprawie II 1 Co 998/24 referendarz sądowy oddalił wniosek dłużnika o połączenie postępowań egzekucyjnych prowadzonego przez komorników sądowych przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi: J. W., sygn. akt GKm 2/24, P. G. (1), sygn. akt GKm 1/24, A. G. (2), sygn. akt GKm 1/24 i J. L. (1), sygn. akt GKm 175/23, a także uchylił punkt 3 postanowienia z dnia 29 kwietnia 2024 roku wydanego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi P. G. (1) w sprawie GKm 1/24 - z uwagi na wniosek wierzyciela o umorzenie postępowań prowadzonych przez komorników: J. W., J. L. i P. G.. Następnie postanowieniem z dnia 19 listopada 2024 roku komornik sądowy P. G. (1) – wobec wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania GKm 1/24: w punkcie 1 umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie w zakresie egzekucji świadczenia zgłoszonego do egzekucji przez wierzyciela (na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c.), w punkcie 2 postanowił prowadzić dalej postępowanie egzekucyjne w sprawie w zakresie egzekucji kosztów komorniczych ustalonych w niniejszym postanowieniu po ich uprawomocnieniu się, w punkcie 3 ustalił koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji na kwotę 54.750,51 zł, w tym opłatę na podstawie art. 29 ust. 1 zd. 3 w zw. z art. 25 u.k.k. w kwocie 50.000,00 zł, należności biegłych (art. 6.1 u.k.k.) – 4.500 zł, koszty doręczenia korespondencji (art. 6.8 u.k.k.) – 150,51 zł, koszty pokrycia opłaty sądowej należnej od wniosku o wpis w KW (art. 6.11 u.k.k.) – 100 zł, w punkcie 3a obciążył dłużnika kosztami do kwoty 4.710,00 zł i orzekł o obowiązku ich zwrotu przez dłużnika na rzecz wierzyciela, wskazując, że koszty te w całości zostały pokryte z zaliczki wierzyciela, w punkcie 3c obciążył dłużnika kosztami do kwoty 50.000 zł, a w punkcie 5 postanowił pobrać od dłużnika kwotę 50.000 zł wzywając do jej zapłaty pod rygorem przystąpienie do jej egzekucji.

Kolejno referendarz sądowy wskazała odnosząc się merytorycznie do zarzutów skargi dłużnika, że skarga ta okazała się niezasadna. Faktem jest, że wierzyciel w celu wyegzekwowania należności wynikającej z 1 tytułu egzekucyjnego zainicjował u różnych komorników sądowych działających przy tutejszym Sądzie 6 odrębnych postępowań egzekucyjnych w oparciu o pierwszy tytuł wykonawczy (w dniu 1 czerwca 2022 roku) i 5 dalszych tytułów wykonawczych – nr 4, 5, 6, 7 i 8 (w dniu 21 grudnia 2023 roku). Niemniej podnieść należy, że wobec uwzględnienia wniosku wierzyciela o wydanie dalszych tytułów wykonawczych i wydaniu ich przez Sąd Okręgowy w Łodzi odrębnie co do każdej nieruchomości, wierzyciel mógł zainicjować odrębne postępowania egzekucyjne. Nie bez znaczenia dla oceny celowości egzekucji w tej sprawie jest fakt, że pierwszy tytuł wykonawczy w sprawie powstał w 2020 roku, a przebieg egzekucji innymi sposobami (prowadzonej przez komornika sądowego J. W.) nie rokował na sprawne zaspokojenie całości należności w sprawie. Dopiero wszczęcie egzekucji z nieruchomości dłużnika, zmotywowało dłużnika do podjęcia rozmów zamierzających do porozumienia między stronami.

Niezależnie od powyższego należy przytoczyć jednolite stanowisko komentatorów ustawy o kosztach komorniczych w zakresie art. 24 u.k.k.: Użycie przez ustawodawcę zwrotu "pobiera jedną opłatę egzekucyjną obliczoną od łącznej wartości wyegzekwowanych świadczeń" literalnie wskazuje, że nie jest możliwe pobranie więcej niż jednej opłaty lub opłaty wyższej niż 50.000 zł w razie skutecznego wyegzekwowania świadczenia. Zdaniem komentującego w przedmiotowym przepisie nie chodzi o ograniczenie uzyskania opłat egzekucyjnych w przypadku egzekucji z nieruchomości rozumianej jako sposób egzekucji, a egzekucji z konkretnej nieruchomości ( kilku innych nieruchomości po połączeniu egzekucji lub jej części). Oznacza to, że istnieją podstawy i komentowany przepis nie stanowi przeciwwskazań do pobrania kolejnej opłaty egzekucyjnej w przypadku prowadzenia kolejnej egzekucji z innej nieruchomości dłużnika w tym samym postępowaniu egzekucyjnym. ( R. Drembkowski (red.), Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, Warszawa 2024, Legalis; podobnie R. Reiwer (red.), Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz [w:] R. Reiwer (red.), Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2021, Legalis).

W tym stanie rzeczy należało uznać, że opłata egzekucyjna w sprawie GKm 1/24 została ustalona prawidłowo, a także prawidłowo został nią i wydatkami obciążony dłużnik. Postanowienie komornika o kontynuowaniu egzekucji w części dotyczącej kosztów egzekucyjnych również znajduje swoje uzasadnienie. Postępowanie GKm 1/24 dotyczyło wyłącznie egzekucji z nieruchomości, zgodnie zaś z art. 981 k.p.c. komornik sądowy umarza egzekucję, jeżeli należność wierzyciela będzie uiszczona wraz z kosztami przed zamknięciem przetargu. Należy zgodzić się z komornikiem, że „umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. wobec cofnięcia wniosku nie obejmuje należności innych, niż wierzytelność, której dotyczy cofnięcie. Nie dotyczy w szczególności należności komornika z tytułu kosztów egzekucji powstałej na podstawie art. 770 k.p.c. Dlatego postępowanie egzekucyjne po umorzeniu egzekucji danej wierzytelności, w zakresie należności komornika z tytułu kosztów egzekucji toczy się nadal, a zajęcie obowiązuje nadal.” Znaczące jest także to, że art. 770 k.p.c. nakazuje egzekwować koszty wraz z roszczeniem w ramach tej samej sprawy, nie pozwala na wszczęcie odrębnego postępowania co do kosztów i nakazuje kontynuować postępowanie egzekucyjne po umorzeniu egzekucji z wierzytelności tak długo, aż koszty te ulegną zaspokojeniu.

Jak dalej wskazała Pani referendarz, dłużnik – w przypadku nieuwzględnienia skargi – wniósł również o miarkowanie opłaty egzekucyjnej do 1/3 jej wysokości. Wniosek uzasadnił niewielkim nakładem pracy komornika i swoją trudną sytuacją materialną. W zakresie tego wniosku referendarz sądowy także wskazała, że był on niezasadny.

Zgodnie z treścią art. 48 u.k.k. dłużnik może złożyć wniosek o obniżenie wysokości opłat egzekucyjnych, natomiast sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć wysokość tychże opłat. Opłata obniżona nie może być niższa niż jedna trzecia opłaty należnej na podstawie ustawy, nie niższa jednak niż 200 złotych. Należy mieć przy tym na uwadze, że obniżenie opłaty egzekucyjnej jest instytucją wyjątkową, stosowaną, jeżeli zostaną spełnione przesłanki określone w art. 48 ust. 1 u.k.k., nie służy zaś ona ułatwianiu stronie spłaty zobowiązań. Za obniżeniem wysokości opłaty egzekucyjnej mogą przemawiać więc argumenty dwojakiego rodzaju, po pierwsze – nakład pracy komornika sądowego i po drugie – sytuacja majątkowa dłużnika i wysokość jego dochodów.

Oceniając pierwszą przesłankę trzeba mieć na uwadze, czy nakład pracy komornika w danej sprawie uzasadnia twierdzenie, że pobranie opłaty egzekucyjnej w wysokości pełnej lub pomniejszonej będzie co najmniej niesprawiedliwe. Podejmowanie bowiem działań na wniosek wierzyciela, którym komornik jest związany, nawet jeśli nie doprowadzi do wyegzekwowania żadnych należności, stanowi faktyczny nakład pracy „koniecznej”, podlegający ocenie sądu. Nadto przy uwzględnieniu nakładu pracy komornika, za punkt wyjścia należałoby przyjąć ustalenie, czy w danej sprawie komornik, oprócz doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, podjął inne działania. Istotna jest także konstatacja, że celem opłaty egzekucyjnej jest, przede wszystkim, finansowanie państwowego systemu egzekucji sądowej (art. 35 u.k.s.e.). Jak wskazał TK w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 maja 2006 r. w sprawie P 18/05, ustawa nie zakłada, że każde postępowanie egzekucyjne ma przynosić komornikowi „dochód”, ani nawet, że każde postępowanie egzekucyjne będzie się „bilansować”. Jednakże w doktrynie wskazuje się na ryzyko nieuzasadnionej dyskryminacji organu egzekucyjnego, poprzez obniżenie opłaty egzekucyjnej w sytuacji, gdy nakładu pracy komornika nie można uznać za znikomy, w szczególności, że mogłoby to prowadzić do naruszenia zasady ochrony praw majątkowych przewidzianej w art. 64 ust. 2 Konstytucji.

Czynności komornika sądowego w przedmiotowej sprawie dotyczącej egzekucji z nieruchomości zostały dokonane w sposób szybki, prawidłowy, typowy. Nakład jego pracy z pewnością nie był znikomy. W tym miejscu wskazać należy, że ustawodawca w art. 48 ust. 1 u.k.k., określając przesłanki obniżenia opłaty, posłużył się funktorem „lub”, co oznacza, że wystarczające jest zaistnienie którejkolwiek ze wskazanych przesłanek.

Dłużnik poniósł, że jego sytuacja finansowa jest trudna, bowiem ponownie złożył wniosek o otwarcie postepowania sanacyjnego. W 2023 roku dłużnika w sprawozdaniu finansowym wykazał stratę 6.350.570,49 zł. Natomiast z przedłożonych dokumentów finansowych dłużnika wynika, że majątek dłużnika liczony jest w dziesiątkach milionów. Mając na względzie powyższe, referendarz sądowy wskazała, że wniosek ten podlegał oddaleniu jako bezzasadny ( postanowienie z dnia 12 grudnia 2024r. k. 59-60).

W dniu 23 grudnia 2024 roku ( data nadania w UP), w ustawowym terminie, skargę na powyższe orzeczenie referendarza sądowego o oddaleniu skargi i wniosku dłużnika, wniósł pełnomocnik skarżącego dłużnika. Postanowienie to zostało zaskarżone w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na treść orzeczenia, to jest:

- art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie nieprawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego poprzez uznanie, że nakład pracy komornika sądowego w sprawie GKm 1/24 nie był znikomy oraz, że dłużnik nie jest w trudnej sytuacji materialnej,

- art. 24 ustawy z dnia 28 lutego 2018 roku o kosztach komorniczych poprzez uznanie, że zasadnym jest obciążenie przez Komornika Sądowego P. G. (1) w sprawie GKm 1/24 dłużnika maksymalną opłatą egzekucyjną, w sytuacji gdy prowadzonych jest sześć postępowań egzekucyjnych na podstawie tego samego tytułu wykonawczego, a opłata egzekucyjną powinna być adekwatną do nakładu pracy komornika sądowego, wartości egzekwowanego świadczenia i wyważenia interesów dłużnika i wierzyciela,

- art. 825 pkt 1 k.p.c. poprzez umorzenie postępowania egzekucyjnego w części w zakresie kwoty 50.000 zł i postanowieniu o dalszym prowadzeniu egzekucji w sprawie w zakresie egzekucji kosztów komorniczych, w sytuacji gdy komornik sądowy powinien był – wobec złożonego wniosku wierzyciela – umorzyć postępowanie egzekucyjne w całości,

- art. 48 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy mimo spełnienia obu przesłanek tzn. niewielkiego nakładu pracy komornika sądowego oraz trudnej sytuacji materialnej dłużnika opłata egzekucyjna nie została miarkowana przez referendarza sądowego.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił także naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 5 k.c. poprzez uznanie, że zasadnym jest obciążenie dłużnika przez komornika sądowego w sprawie GKm 1/24 maksymalną opłata egzekucyjną w sytuacji gdy to dłużnik zawarł z wierzycielem porozumienie dotyczące spłaty zobowiązania, porozumienie to zrealizował, co stało się podstawą do złożenia przez wierzyciela wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Finalnie pełnomocnik skarżącego wniósł o zmianę postanowienie referendarza sądowego z dnia 12 grudnia 2024 roku poprzez uchylenie zaskarżonego postanowienia Komornika Sądowego P. G. (1) w zakresie punktów 2, 3a i 3c oraz 5 – zaś w przypadku oddalenia tego wniosku – wniósł o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej z kwoty 50.000 zł do kwoty 16.666.67 zł. Uzasadnienie skargi na orzeczenie referendarza sądowego było właściwie powtórzeniem argumentów zawartych w pierwotnie złożonej skardze na czynność komornika sądowego. Pełnomocnik skarżącego wniósł także o zasądzenie do wierzyciela na rzecz dłużnika zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa prawnego ( skarga k. 69-77).

Wierzyciel nie złożył odpowiedzi na skargę ( zarządzenie k. 114, (...) k. 131).

W odpowiedzi na skargę komornik sądowy wniósł o jej oddalenie jako niezasadnej ( zarządzenie k. 128, pismo komornika sądowego z dnia 10 marca 2025r. k. 130).

Sąd odwoławczy ustalił i zważył, co następuje:

W uzupełnieniu stanu faktycznego w sprawie należy dodatkowo wskazać na kilka okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia merytorycznego.

W dniu 5 czerwca 2024 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XIV Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych wydał w sprawie (...) postanowienie, w którym w trybie postępowania zabezpieczającego zawiesił między innymi postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku wierzyciela A. G. (1) przeciwko dłużnikowi (...) Spółce z o.o. w Ł. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi P. G. (1) w sprawie GKm 1/24. Jednocześnie Sąd ten dokonał zabezpieczenia majątku dłużnika poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego w osobie D. Z. i ograniczenie dłużnikowi prawa zarządu jego majątkiem w ten sposób, że na czynności przekraczające zwykły zarząd będzie niezbędne uzyskanie przez dłużnika zgody tymczasowego nadzorcy sądowego. Postanowienie to zostało wydane przez Sąd w związku z wnioskiem z dnia 19 marca 2024 roku złożonego przez dłużnika o otwarcie postępowania sanacyjnego z uwagi na trudną sytuację finansową ( wiedza urzędowa sędziego z innych spraw rozpoznawanych z udziałem tych samych stron postępowania).

W dniu 3 stycznia 2025 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XIV Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych wydał w sprawie (...) postanowienie, w którym otworzył postępowanie sanacyjne dłużnika (...) Spółka z o.o. w Ł. i wyznaczył zarządcę dla dłużnika w osobie D. Z. ( pismo procesowe pełnomocnika zarządcy dłużnika z dnia 8 stycznia 2025 roku – w aktach k. 104-108).

Skarga pełnomocnika dłużnika na orzeczenie referendarza sądowego w jego punkcie 1 (oddalającym skargę na czynność komornika sądowo) okazała się być niezasadną w żadnej mierze i jako taka skutkować musiała utrzymaniem tego orzeczenia w mocy.

W sprawie GKm 1/24 wierzyciel złożył wniosek egzekucyjny do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi P. G. (1) w dniu 2 stycznia 2024 roku (data z prezentaty kancelarii komorniczej) w oparciu o prawidłowy dalszy tytuł wykonawczy oznaczony numerem porządkowym 8. Niezależnie od wątpliwej zasadności wydania wierzycielowi szeregu dalszych tytułów wykonawczych przez Sąd Okręgowy w Łodzi, nie wdając się bliżej w badanie prawidłowości i zasadności takiego działania Sądu Okręgowego w Łodzi (które było w sposób oczywisty nieprawidłowe), wskazać należy skarżącemu dłużnikowi, że zasadność i prawidłowość ich wydania winien od podważać w zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego Łodzi w tym zakresie. Na etapie egzekucji, w tym na etapie skargi dłużnika na czynność komornika sądowego w zakresie zakończenia postępowania egzekucyjnego czy też skargi na orzeczenie referendarza sądowego w tym zakresie - podnoszenie takich zarzutów nie mogło okazać się skuteczne (art. 804 § 2 k.p.c.). Na dzień złożenia wniosku egzekucyjnego w przedmiotowej sprawie roszczenie objęte tytułem wykonawczym nie zostało spełnione przez dłużnika, co uzasadnia przyjęcie celowości wszczęcia egzekucji. Argumentacja w tym zakresie zgłoszona przez pełnomocnika skarżącego zostanie wzięta pod uwagę na etapie oceny zasadności jego wniosku o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia postanowienia Sądu.

Odnosząc się do treści uzasadnienia skargi na orzeczenie referendarza sądowego złożonej w sprawie przez pełnomocnika dłużnika wskazać im należy, że jako podstawę prawną do zakończenia (umorzenia) postępowania egzekucyjnego w sprawie GKm 1/24 zasadnie komornik sądowy wskazał na treść art. 825 k.p.c. Wbrew stanowisku pełnomocnika dłużnika postępowanie egzekucyjnego nie zostało umorzone jedynie w zakresie kwoty 50.000 zł, a w całości należności na rzecz wierzyciela. P. wpłata należności objętej treścią tytułu wykonawczego, na skutek realizacji przez dłużnika porozumienia zwartego z wierzycielem, również obligowała wierzyciela do złożenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego w przedmiotowej sprawie, tak aby nie narazić się na obawę wytoczenia przeciwko niemi powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności opartego na zarzucie zapłaty. W przedmiotowej sprawie znajduje więc zastosowanie zarówno treść art. 825 k.p.c., jak i treść art. 29 ust. 1 u.k.k., który bezpośrednio odwołuje się do treści pierwszego z tych przepisów.

Jak więc wynika z treści art. 29 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych, w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela (…) obciąża go opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Jeżeli jednak wierzyciel wykaże, że przyczyna umorzenia postępowania egzekucyjnego wiąże się ze spełnieniem świadczenia przez dłużnika w terminie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji albo z zawarciem w tym terminie porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, opłata ta obciąża dłużnika. Jeżeli spełnienie świadczenia lub zawarcie porozumienia z wierzycielem nastąpiło po upływie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, obciąża go opłata w wysokości 10% świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.

W nowej ustawie regulującej wysokość opłat egzekucyjnych, która znajduje zastosowanie w przedmiotowej sprawie została odwrócona w pewnym zakresie zasada odpowiedzialności za koszty postępowania egzekucyjnego. Jeśli do jego zakończenia dochodzi z inicjatywny wierzyciela, to on winien jest ponieść jego koszty. To również na wierzyciela ustawodawca nałożył obowiązek wykazania (nie tylko powołania, ale wykazania w sposób możliwy do zweryfikowania) okoliczności, które pozwoliłyby komornikowi sądowemu przyjąć, że koszty te winy jednak obciążać dłużników. W przedmiotowej sprawie wierzyciel wypełnił ciążący na nim w tym zakresie obowiązek ustawowy. Wskazać bowiem należy, że jego opisany powyżej obowiązek wierzyciel może wypełnić w każdy przewidziany przez prawo sposób. Wraz z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego wierzyciel przedłożył do akt egzekucyjnych kopię porozumienia zawartego z dłużnikiem w zakresie zapłaty przez niego należności objętej tytułem wykonawczym, a w treści wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego – powołał się na fakt realizacji tego porozumienia przez dłużnika. W treści skarg procedowanych w przedmiotowej sprawie dłużnik fakt realizacji tego porozumienia przyznał także wprost i nie była to okoliczność sporna pomiędzy stronami tego postępowania.

Warunki opisane w treści art. 29 ust. 1 u.k.k. przewidujące możliwość przerzucenia z wierzyciela na dłużnika obowiązku zapłaty opłaty egzekucyjnej od kwoty objętej tytułem wykonawczym i pozostałej do zapłaty zostały spełnione. Kosztami opłaty egzekucyjnej w wysokości ustalonej przez komornika sądowego należało obciążyć dłużnika. Jednocześnie wskazać należy, że zarówno z uwagi na treść art. 29 ust. 1 u.k.k., jak i w oparciu o treść art. 25 ust. 1 u.k.k. opłatę należało ustalić na poziomie opłaty maksymalnej – 50.000 zł.

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie nie pozwala Sądowi na dokonanie innej jego oceny prawnej. Na gruncie tego stanu prawnego komornik sądowy był nie tylko uprawnionym, ale i zobligowanym do ustalenia opłaty egzekucyjnej oraz obciążenia nią dłużnika. Okoliczności powołane w treści skargi, w tym zasady współżycia społecznego czy też art. 5 k.c., nie mogą oceny tej zmieniać i wpłynąć na uchylenie postanowienia komornika sądowego w zakresie ustalenia wysokości opłaty egzekucyjnej i obciążenia nią dłużnika.

Mając powyższe na uwadze, Sąd utrzymał w mocy punkt 1 zaskarżonego skargą orzeczenia referendarza sądowego z dnia 12 grudnia 2024 roku, stwierdzając brak podstawy prawnej do uchylenia czynności komornika sądowego w zakresie ustalenia i wysokości opłaty egzekucyjnej w sprawie GKm 1/24.

Pełnomocnika dłużnika – w przypadku nieuwzględnienia skargi – wniósł również o miarkowanie opłaty egzekucyjnej do 1/3 jej wysokości. Wniosek uzasadnił niewielkim nakładem pracy komornika i swoją trudną sytuacją materialną. Wniosek ten referendarz sądowy z powołaniem się na powyżej wskazane argumenty natury prawnej i faktycznej oddaliła. W ocenie Sądu odwoławczego wniosek ten jednak zasługiwał na uwzględnienie, przynajmniej w części.

Instytucja miarkowania opłaty egzekucyjnej została uregulowana w treści art. 48 ustawy o kosztach komorniczych. Jak wynika z jego treści, dłużnik może złożyć wniosek o obniżenie opłaty egzekucyjnej za egzekucję świadczeń pieniężnych, jeżeli przemawiają za tym szczególne okoliczności odnoszące się do nakładu pracy komornika lub sytuacji majątkowej dłużnika oraz wysokości jego dochodów. W przypadku, o którym mowa w art. 29 albo art. 30, wniosek o obniżenie opłaty egzekucyjnej może złożyć wierzyciel. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o pobraniu lub ustaleniu opłaty. Opłata obniżona nie może być niższa niż jedna trzecia opłaty należnej na podstawie ustawy, nie niższa jednak niż 200 zł.

Instytucja miarkowania opłaty egzekucyjnej uprzednio była uregulowana w treści art. 49 ust. 7-10 u.k.s.e. Wszelkie uwagi i wypowiedzi doktryny poczynione na gruncie uprzednio obowiązującego stanu prawnego i zapadłe pod rządami w/w przepisu prawa orzeczenia Sądów powszechnych (w tym SN) pozostają obecnie również aktualnymi.

Na wstępie rozważań merytorycznych, należy podnieść kilka kwestii podstawowych.

Instytucja obniżenia opłaty stosunkowej wprowadzona została w dniu 13 listopada 2004 roku ustawą z dnia 24 września 2004 roku „o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego ( Dz.U. Nr 236, poz. 2356). Intencją ustawodawcy było zapobieganie ustalaniu bardzo wysokich opłat stosunkowych w sytuacjach, gdy wyegzekwowanie roszczenia znacznej wartości jest czynnością prostą, tanią i mało czasochłonną. Ustawodawca brał zwłaszcza pod uwagę praktykę egzekwowania długów zakładów opieki zdrowotnej ( por.: sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych Senatu RP oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności Senatu RP, w: Diariusz Senatu RP z dnia 20 sierpnia 2004 r., Nr 68).

Instytucja miarkowania opłaty egzekucyjnej jest instytucją wyjątkową. Również Trybunał Konstytucyjny zwracał uwagę na wyjątkowość mechanizmu miarkowania wysokości opłaty egzekucyjnej i konieczność zachowania przez sądy niezbędnego umiaru w kwalifikowaniu sytuacji dłużników (wierzycieli), wnioskujących o obniżenie opłaty egzekucyjnej, jako "wypadków szczególnie uzasadnionych" ( wyroki: z 8.5.2006 r., P 18/05, OTK-A 2006, Nr 5, poz. 53; z 30.4.2012 r., SK 4/10, OTK-A 2012, Nr 5, poz. 59; z 20.11.2012 r., SK 34/09, OTK-A 2012, Nr 11, poz. 144).

Rozpoznając wniosek o obniżenie opłaty stosunkowej sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć jej wysokość. Sąd oddali wniosek, jeśli uzna, że nie ma podstaw do obniżenia opłaty egzekucyjnej, ustalonej przez komornika zgodnie z obowiązującymi przepisami. Podkreślenia wymaga, że cytowane przepisy prawa wskazują, że sąd posiada uprawnienie do obniżenia wysokości opłaty egzekucyjnej, ale nie stanowi to jego obowiązku, nawet wówczas, gdy sytuacja majątkowa wnioskodawcy jest zła, a jego dochody niskie. Tym samym nie ma również takiego obowiązku w razie stwierdzenia niskiego nakładu pracy komornika sądowego. Analiza tych przepisów prowadzi do wniosku, że obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej powinno być uzasadnione okolicznościami opartymi na konkretnym postępowaniu egzekucyjnym oraz sytuacją, w jakiej znajdują się jego strony. Takimi okolicznościami, rozstrzyganymi przez sąd są: na przykład wymienione w tym przepisie nakład pracy komornika lub sytuacja majątkowa wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów. Ponadto, choć obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej jest dla sądu możliwością, a nie obowiązkiem, nie znaczy to, że z możliwości tej może on korzystać w sposób dowolny. Za skorygowaniem wysokości opłaty egzekucyjnej muszą bowiem przemawiać konkretne przyczyny, które sąd powinien uwzględnić ( por.: wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 stycznia 2013 roku, K 1/11, Dz.U. z 2013 r. poz. 161).

Poprzednio obowiązujący art. 49 ust. 10 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji jak i obecnie obowiązujący art. 48 ustawy o kosztach komorniczych nie przewidują żadnego mechanizmu zapewniającego jednolitość orzecznictwa sądowego. Odesłania do nakładu pracy, sytuacji majątkowej i dochodów dłużnika (wierzyciela) są nazbyt ogólne. Przepis ten nie wymaga nawet ustalenia, że wnioskodawca nie może wnieść opłaty bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Zresztą w większości wypadków dłużnik będzie wnosił o obniżenie opłaty już ściągniętej, na co pozwalała jego sytuacja majątkowa i wysokość jego dochodów. Podobnie jest w przypadku wierzyciela. Jak wskazuje orzecznictwo, obniżenie opłaty stosunkowej z uwagi na swój wyjątkowy charakter, winno być stosowane ostrożnie, na podstawie przekonujących i udokumentowanych przesłanek ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 2013 roku, I ACA 1103/13, publikowany - L. ).

Zaznaczyć należy, iż przesłanki wskazane w przepisie nie muszą - choć mogą - występować łącznie, lecz wystarczy wystąpienie tylko jednej z nich, aby sąd mógł obniżyć opłatę. Świadczy o tym użycie spójnika "lub" będącego wyrazem istnienia alternatywy łącznej, co oznacza, że wystarczy zaistnienie tylko jednej z ustawowych przesłanek, aby zaktualizowało się zastosowanie tego przepisu i możliwość "miarkowania" opłaty stosunkowej. Wymienione w przepisie przesłanki obniżenia wysokości opłaty egzekucyjnej mają również charakter przykładowy, na co wskazuje użyte w jego treści wyrażenie "w szczególności". To znaczy, że miarkując wysokość opłaty egzekucyjnej sąd może wziąć pod uwagę również inne okoliczności mające znaczenie w kontekście konkretnej sprawy.

W ocenie Sądu orzekającego, mając na uwadze jego doświadczenie życiowe i praktykę orzeczniczą, oceniając zasadność wniosku o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej oparcie się wyłącznie na przesłance nakładu pracy komornika sądowego lub wyłącznie na przesłance sytuacji materialnej strony postępowania egzekucyjnego, może okazać się nazbyt arbitralne i spowodować zachwianie równowagi pomiędzy wyważeniem interesów fiskalnych komornika sądowego (obecnie również Skarbu Państwa) a interesem strony postępowania egzekucyjnego (dłużnika lub wierzyciela). Sytuacje takie nie powinny mieć miejsca. Wniosek o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej winien być oceniany z punktu widzenia całokształtu stanu faktycznego przedmiotowej sprawy.

Przenosząc powyższe bardzo szerokie rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należało, że za obniżeniem wysokości opłaty egzekucyjnej ustalonej w sprawie GKm 1/24 przemawiały: wyjątkowość stanu faktycznego sprawy egzekucyjnej, niski nakład pracy komornika sądowego oraz sytuacja materialna i faktyczna dłużnika. Przesłanki te w przedmiotowej sprawie wystąpiły łącznie.

Odnosząc się do nakładu pracy komornika sądowego P. G. (1) w sprawie GKm 1/24 wskazać należy, że jego czynności egzekucyjne sprowadziły w tej sprawie jedynie do: wezwania wierzyciela do uiszczenia zaliczki na wydatki w toku egzekucji (2x), wszczęcia egzekucji z nieruchomości, zawiadomienia o tym fakcie Sądu Rejonowego w trybie art. 921 k.p.c., zlecenia biegłemu wykonania czynności niezbędnych dla sporządzenia oszacowania nieruchomości. Dalsze jego czynności były podyktowane wnioskami wierzyciela (o zawieszenie postępowania i o umorzenie postępowania egzekucyjnego), którymi organ egzekucyjny był związany. Żadna część należności objętej tytułem wykonawczym nie została przekazana wierzycielowi wskutek działań komornika sądowego, a jego działania – w świetle treści tytułu wykonawczego – mogły sprowadzać się do prowadzenia egzekucji jedynie z jednego składnika majątku dłużnika, jednak wskutek zawarcia porozumienia przez wierzyciela i dłużnika, czynności te nie mogły być kontunuowanie. Co więcej, co Sąd chciałby wyraźnie podkreślić, opieszałe działania komornika sądowego doprowadziły do nieuzasadnionego zwiększenia jego kosztów. Komornik sądowy bowiem w dniu 23 lutego 2024 roku zlecił biegłemu podjęcie czynności zmierzających do przygotowanie operatu szacunkowego nieruchomości i pomimo zawieszenia postępowania egzekucyjnego, w trakcie którego nie powinny być podejmowane żadne inne czynności niż zmierzające do jego podjęcia, nie wstrzymał czynności biegłego rzeczoznawcy majątkowego zmierzających do wykonania operatu szacunkowego nieruchomości. Opera ten jest datowany na dzień 10 lipca 2024 roku, a więc na dzień zawieszenia postępowania egzekucyjnego w sprawie GKm 1/24 w dniu 29 kwietnia 2024 roku z dużym prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością nie był on jeszcze sporządzony.

Po drugie, za obniżeniem wysokości opłaty egzekucyjnej przemawiały” sytuacja finansowa, prawna i faktyczna dłużnika. Dłużnik jest w złej kondycji finansowej i mierzy się obecnie z wyzwaniem ustabilizowania swojej sytuacji finansowej i możliwością restrukturyzacji zadłużenia. W bilansie Spółki sporządzonym na 31 grudnia 2023 r. wskazano zobowiązania długoterminowe w kwocie 4.743.076,98 zł (zobowiązania wobec jednostek powiązanych) oraz zobowiązania krótkoterminowe w kwocie 7.754.552,48 zł, na które składają się: zobowiązania z tytułu dostaw i usług w okresie wymagalności do 12 miesięcy w kwocie 5.478.438,09 zł; zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych tytułów publicznoprawnych w kwocie 1.701.082,66 zł; zobowiązania z tytułu wynagrodzeń w kwocie 138.367,40 zł; inne zobowiązania w kwocie 436.177,25 zł; fundusze specjalne w kwocie 487,08 zł. W rachunku zysków i strat sporządzonym za 2023 r. wykazano stratę w kwocie 6.350.570,49 zł. W dniu 19 marca 2024 r. dłużnik złożył wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego. Celem jego zabezpieczenia, postanowieniem z dnia 5 czerwca 2024 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XIV Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych wydał w sprawie (...) postanowienie, w którym zawiesił między innymi postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku wierzyciela A. G. (1) przeciwko dłużnikowi (...) Spółce z o.o. w Ł. przez Komornika Sądowego P. G. (1) w sprawie GKm 1/24 (wiedza urzędowa). Jednocześnie Sąd ten dokonał zabezpieczenia majątku dłużnika poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego w osobie D. Z. i ograniczenie dłużnikowi prawa zarządu jego majątkiem w ten sposób, że na czynności przekraczające zwykły zarząd będzie niezbędne uzyskanie przez dłużnika zgody tymczasowego nadzorcy sądowego. Postanowienie sanacyjne względem dłużnika zostało wszczęte postanowieniem tego samego Sądu w dniu 3 stycznia 2025 roku i obecnie jest w toku. Okoliczność ta zaistniała już po wydaniu spornego postanowienia przez Komornika Sądowego, ale w związku z datą orzekania przez Sąd obecnie musi zostać wzięta pod uwagę.

Co więcej, nie umknęło uwadze Sądu, że od czerwca 2024 roku działania dłużnika w ramach stabilizowania jego sytuacji materialnej zostały poddane kontroli ustanowionego przez Sąd tymczasowego nadzorcy sądowego w osobie D. Z., której zgody wymagały również czynności dłużnika przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem dłużnika (a to wobec ograniczenia mu przez Sąd prawa zarządu jego majątkiem w ten sposób, że na czynności przekraczające zwykły zarząd dłużnik miał uzyskiwać zgodę tymczasowego nadzorcy sądowego). Od tej chwili wszystkie działania dłużnika, w tym niewątpliwie działania wpływające na jego sytuację materialną są poddane kontroli podmiotu zewnętrznego. Zapłata (poza postępowaniem egzekucyjnym) kwot i rat wynikających z porozumienia zawartego przez wierzyciela i dłużnika została poddana również kontroli tymczasowego nadzorcy sądowego. W ocenie Sądu brak jest możliwości przyjęcia, że zapłata poszczególnych rat w kwotach po 500.000,00 zł i kolejnej kwoty blisko miliona złotych nie były czynnościami przekraczającymi zakres zwykłego zarządu majątkiem dłużnika ( tu: porównaj treść porozumienia zwartego przez dłużnika z wierzycielem w kwietniu 2024 rokuj i wysokość określonych w nim rat).

Obecnie – wobec treści postanowienia z dnia 3 stycznia 2025 roku Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XIV Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych w sprawie (...) działania dłużnika w toku postępowania sanacyjnego są poddane kontroli zarządcy D. Z.. Jest to niewątpliwie okoliczność, która ma wpływ na ocenę sytuacji materialnej dłużnika. Obecnie więc i tak żadne czynności egzekucyjne przeciwko dłużnikowi nie mogą być podejmowane przez żaden z organów egzekucyjnych.

Co więcej, Spółka (...) realizuje działania służące wsparciu rozwoju przedsiębiorczości i transferuje pomoc publiczną udzielaną przedsiębiorcom w ramach projektu z (...) S.A. co znacznie ogranicza jej możliwości prowadzenia działalności, w wyniku czego, Spółka utrzymuje się głównie z dopłat wnoszonych przez wspólników. Nie w tym zakresie racji komornik sądowy, że jest to okoliczność, która nie wpływa na ocenę zasadności wniosku dłużnika o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej. Na majątek Spółki składają się głównie nieruchomości, wybudowane ze środków przekazanych przez Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach realizacji umowy zawartej z o udzielenie wsparcia nr (...).05.03.00-00-007/10-00 w ramach działania 5.3 wspieranie ośrodków innowacyjności osi priorytetowej 5 dyfuzja innowacji, programu operacyjnego innowacyjna gospodarka, 2007-2013 z dnia 30 grudnia 2010 roku. W ramach Umowy o udzielenie wsparcia Spółka (...) jest zobowiązana do transferu otrzymanego wsparcia w postaci wskazanej w § 2 ust. 2 Umowy o udzielenie wsparcia i jest zobowiązana tę działalność prowadzić w okresie co najmniej 20 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu. Spółka (...) jest zobowiązana rozliczyć się z otrzymanego wsparcia do dnia 4.12.2036 r. Transfer otrzymanego wsparcia polega głównie na świadczeniu przez B. (ośrodek innowacyjności) usług badawczo-rozwojowych, świadczeniu usług szkoleniowych lub doradczych w zakresie badań naukowych, prac rozwojowych lub działalności innowacyjnej; najmu itp.) które są świadczone na rzecz innych przedsiębiorców poniżej cen rynkowych, wobec czego Spółka nie ma możliwości osiągnięcia zysku. Takie usługi (poniżej cen rynkowych) stanowią pomoc publiczną lub pomoc de minimis dla innych przedsiębiorców.

Komornik sądowy wskazał w treści jego pism znajdujących się w aktach sprawy, że rodzaj działalności prowadzonej przez Spółkę dłużnika nie może mieć wpływu na zasadność i wysokość ustalonych kosztów egzekucyjnych i oczywiście z komornikiem sądowym w tym zakresie należy się zgodzić. Jednak niewątpliwe możliwości zarobkowe dłużnej Spółki i możliwości uzyskania przez nią w przyszłości dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej (a właściwie ograniczenia w tym zakresie) na ocenę jej możliwości finansowych i zarobkowych na potrzeby oceny możliwości poniesienia kosztów egzekucji już wpływ w ocenie Sądu Rejonowego mają i musiały być wzięte pod uwagę w zakresie oceny wniosku o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej.

Wszystkie powyżej wskazane okoliczności zostały wzięte również pod uwagę przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XIV Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych, który w uzasadnieniu postanowienia z dnia 5 czerwca 2024 roku wydanego w trybie zabezpieczenia wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego dłużnika zwrócił szczególną uwagę na konieczność zachowania ciągłości działań dłużnej Spółki, obsługę jej wierzytelności i zachowanie po jej stronie płynności finansowej celem realizacji jej zadań. Jest to również okoliczność, która musi być wzięta pod uwagę w ramach rozpoznania wniosku o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej.

Dla Sądu jednak w ramach badania przesłanki sytuacji finansowej dłużnika w ramach rozpoznawania jego wniosku o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej najistotniejszą okolicznością, która w sposób oczywisty musi być wzięta pod uwagę i zadecydować o obniżeniu wysokości opłaty egzekucyjnej także w sprawie GKm 1/24 jest zupełna wyjątkowość stanu faktycznego sprawy w zakresie przyszłego obowiązku po stronie dłużnika pokrycia przez niego kosztów opłat egzekucyjnych wynikłych z zaspokojenia jednej i tej samej wierzytelności tego samego wierzyciela. Z przypadkiem takim Sąd w swojej wieloletniej praktyce orzeczniczej i egzekucyjnej jeszcze nigdy się nie spotkał. Tym samym w stanie faktycznym przedmiotowej sprawy Sąd doszukał się sytuacji o charakterze szczególnie wyjątkowym i przemawiającym za zastosowaniem instytucji miarkowania wysokości opłaty egzekucyjnej. Na gruncie tej samej wierzytelności zostało bowiem wszczętych przeciwko dłużnikowi łącznie aż 6 postępowań egzekucyjnych na podstawie pierwszego i kolejnych dalszych tytułów wykonawczych. W sytuacji, w której dłużnik byłby zobligowany do pokrycia jednej opłaty egzekucyjnej (przy prowadzeniu jednego postepowania egzekucyjnego dotyczącego tej samej wierzytelności), jest on zobligowanym do pokrycia jej wielokrotności. Z urzędu jest bowiem Sądowi wiadomo, że 5 z tych 6 postępowań egzekucyjnych zostało już zakończonych w oparciu o wnioski wierzyciela o ich umorzenie z uwagi na pozaegzekucyjną zapłatę należności objętych tytułem wykonawczym na podstawie porozumienia zawartego przez strony postępowania w kwietniu 2024 roku. Różnego rodzaju środku zaskarżenia na gruncie wszystkich w/w spraw egzekucyjnych są procedowane obecnie przez tutejszą jednostkę w ramach skargi na czynności komornika sądowego, wniosku o miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej i skargi na orzeczenie referendarza sądowego.

W ocenie Sądu ten wyjątkowy stan faktyczny sprawy uzasadniał obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej ustalonej przez komornika sądowego na poziomie opłaty maksymalnej do kwoty wynoszącej połowę tejże kwoty, a więc kwoty 25.000 zł. Sąd nie zdecydował się na obniżenie opłaty egzekucyjnej do jej minimalnej wysokości, gdyż miał w tym zakresie również na uwadze interes fiskalny komornika sądowego i interes fiskalny Skarbu Państwa jako podmiotu partycypującego częściowo w opłatach egzekucyjnych pobieranych przez komorników sądowych. Wskazać w tym miejscu należy też bowiem, że opłata egzekucyjna nie jest jedynie wynagrodzeniem komornika sądowego za prowadzenie tej jednej, konkretnej sprawy egzekucyjnej. Z opłat egzekucyjnych uzyskiwanych we wszystkich sprawach egzekucyjnych komornicy sądowi pokrywają koszty prowadzenia ich działalności egzekucyjnej, utrzymania Kancelarii (...), koszty wynagrodzeń zatrudnianych przez nich pracowników, koszty licznych opłacanych abonamentów, itp.

Skutkowało to utrzymaniem orzeczenia referendarza sądowego w mocy w pozostałej części – w zakresie przekraczającym (w dół) opłatę egzekucyjną ustaloną przez Sąd finalnie na poziomie 25.000 zł.

Sędzia Anna Braczkowska